Những xu hướng việc làm của thập kỉ mới

2020 đánh dấu một năm đầy khó khăn và biến động của tất cả các ngành nghề, theo báo cáo tình hình kinh tế – xã hội của Tổng cục Thống kê, quý II năm 2020 tỷ lệ thất nghiệp ở Việt Nam đạt ngưỡng cao nhất trong vòng 10 năm qua.

Thực trạng này cho thấy nếu như vẫn giữ lối tư duy cũ, lối suy nghĩ cũ và cách tiếp nhận vấn đề như cũ thì rất có thể chúng ta sẽ nằm trong nhóm nguy cơ thất nghiệp cao kia.

Cuộc sống đã thay đổi chóng mặt ra sao?

Những năm 2010, Ngân hàng – Tài chính vẫn là một lĩnh vực vô cùng có sức hút, lực lượng lao động đông đảo, nhu cầu khách hàng tăng cao với sự bùng nổ của hàng loạt các ngân hàng tư nhân.

Sau đó những tên tuổi như Habubank, MHB, Mekong Bank, Đại Á và Southern Bank đã phải lựa chọn con đường sáp nhập rồi đưa thị trường lao động trong ngành quay về bình ổn vào khoảng năm 2015.

Thương vụ sáp nhập Habubank và SHB

Đối với lĩnh vực công nghệ thông tin cũng có nhiều sự thay đổi chóng mặt.

Công nghệ định hướng người dùng, theo đuôi người dùng, công nghệ sống ăn ngủ nghỉ cùng các user và ai nắm giữ big data người đó có power kinh khủng tới mức các ông lớn như Facebook cũng lũng đoạn trong bầu cử Tổng thống Mĩ gần đây.

Ngành du lịch khách sạn đã có một giai đoạn phát triển với tốc độ chóng mặt cho đến khi gặp con vi rút Tàu kia để rồi quay về vạch xuất phát và bây giờ ai mới là ông lớn, ai mới là giàu ảo thể hiện ra vô cùng rõ rệt.

Chỉ vài nét phác thảo như vậy đủ để cho chúng ta thấy rằng sẽ không có gì là bất biến và tồn tại mãi qua thời gian.

Top 7 ngành nghề phù hợp với xu hướng phát triển ở Việt Nam

1.    Công nghệ thông tin

Bắt đầu từ năm 2018 công ty tôi (công ty chứng khoán) đã có những sự thay đổi rất rõ rệt. Thay vì việc sử dụng đơn vị thuê ngoài viết các app trải nghiệm và phần mềm vận hành nội bộ thì chúng tôi đã thành lập riêng một công ty phần mềm để làm điều này.

Nhiều người lúc đó nghi ngờ lãnh đạo công ty sai lầm, đốt tiền, không đầu tư đúng chỗ nhưng sau 2 năm mọi thứ đã thay đổi.

Số lượng giao dịch của các nhà đầu tư tăng từ hàng trăm ngàn lên hàng triệu lệnh/ngày khiến cho hệ thống phải nâng cấp liên tục, lúc này toàn bộ đội back-office mới thán phục quyết định của Tổng giám đốc.

Trải nghiệm tối ưu, thay đổi bắt kịp xu hướng đầu tư, lỗ hổng bảo mật được vá nhanh chóng tức thì khiến cho khách hàng yên tâm giao dịch.

Chỉ khi nào ta làm chủ công nghệ, lúc đó ta mới có sức mạnh thực sự.

Và không còn nghi ngờ gì nữa, trong 10 năm tiếp theo xu hướng này chắc chắn sẽ tiếp tục gia tăng và ngày mà máy móc thay thế con người ở những khâu làm tay, vận hành bằng cơm chắc chắn sẽ không còn xa.

Công nghệ thông tin làm thay đổi cuộc sống

Đặc biệt, trong lĩnh vực này có một tiểu ngành đang trở thành xu hướng mới là Khoa học dữ liệu. Ngành này không còn mới trên thế giới nhưng ở Việt Nam, nó chưa phải cái tên quen thuộc. Khoa học dữ liệu là sự kết hợp của toán học công nghệ thông tin và kiến thức ứng dụng. Nhờ lượng kiến thức được trang bị rất lớn, ngành này mở ra cơ hội việc làm rất đa dạng, người học có thể làm nhà nghiên cứu, nhân viên phát triển sản phẩm, ứng dụng vào các lĩnh vực kinh doanh, marketing… (Nguồn copy).

2.    Y dược – thiên về chăm sóc sức khoẻ và sắc đẹp

Con người càng hiện đại càng sợ cái chết do đó nhu cầu chăm sóc sức khoẻ sẽ không ngừng gia tăng.

Nhất là trong bối cảnh môi trường bị huỷ hoại, thức ăn cạn kiệt và không khí ô nhiễm thì các bệnh lạ sẽ không ngừng xuất hiện.

Chúa thì gọi đó là cuộc thanh lọc nhưng chúng ta hoàn toàn có thể nhận ra đó chính là sự đáp trả của thiên nhiên khi ta khai thác Mẹ Trái Đất quá kiệt quệ thì đến lúc Đất Mẹ cũng lên tiếng đòi lại công bằng.

Lúc này phòng bệnh sẽ là một nhu cầu hết sức chính đáng, con người chịu đầu tư cho sức khoẻ hơn, biết cách tạo ra kháng thể từ bên trong, trân trọng sinh mạng hơn.

Chăm sóc sức khoẻ thay vì chữa bệnh

Chính vì vậy mà các phong trào như Eat clean, Keto, Intermittent fasting... mới có cơ hội phát triển. Các sản phẩm bổ sung như đông trùng hạ thảo, diệp lục, nấm Ngọc Linh... ngày càng nhiều hơn để phục vụ nhu cầu của chúng ta.

Bên cạnh đó là nhu cầu làm đẹp, khoẻ rồi phải đẹp. Thân thể thon gọn hơn, khuôn mặt ưa nhìn hơn, làn da bóng sáng hơn.

Ngành mỹ phẩm vì thế mà cũng sẽ giữ được nhịp phát triển như giai đoạn hiện tại.

3.    Giáo dục đặc biệt là giáo dục Mầm non

Càng trong giai đoạn khủng hoảng con người lại càng cần giáo dục. Nelson Mandela có nói: “Để phá hủy bất kỳ quốc gia nào, không cần phải sử dụng đến bom nguyên tử hoặc tên lửa tầm xa. Chỉ cần hạ thấp chất lượng giáo dục và cho phép gian lận trong các kỳ thi của sinh viên.”

Vì vậy giáo dục luôn đóng một vai trò trọng yếu.

Cha mẹ luôn muốn điều gì cho con? Ưu tiên hàng đầu chính là giáo dục.

Đã có lần tôi đề cập tới giai đoạn vàng từ 0-6 tuổi, bạn còn nhớ chứ , đó là lí do tại sao Giáo dục mầm non trở nên CỰC KỲ quan trọng.

Giáo dục Mầm non theo xu thế đổi mới

Qua giai đoạn vàng, muốn con thay đổi ư, rất khó để có thể làm được, vì vậy ngành này thực sự sẽ cực hot trong tương lai.

Thêm một yếu tố nữa đó là giáo dục tư sẽ ngày càng cạnh tranh hơn, các trường tự chủ về tài chính sẽ có tiếng nói hơn, vì chất lượng đào tạo sẽ nâng cao hơn so với hệ thống trường công cũ kĩ.

Mọi thứ sẽ trở nên công bằng và cán cân trường tư – trường công sẽ không còn thiên lệch nữa.

4.    Công nghiệp ô tô

Mặc dù bài học nhãn tiền về cái chết của Vinaxuki còn đó nhưng không thể dập tắt đi ý chí trở thành nước công nghiệp phát triển của Việt Nam.

Chúng ta có Vinfast và có cả một tương lai hứa hẹn về ngành công nghiệp ô tô phía trước.

Đứng trước lựa chọn này tôi có hai suy nghĩ:

-       Một là các ông lớn lâu năm trong ngành ô tô thế giới đang có xu hướng chuyển đổi, nhất là sau khi Elon Musk cho ra dòng xe điện Tesla để thấy rằng thời của xe chạy động cơ đốt trong không còn ở đỉnh cao nữa

-       Chi phí cho ngành ô tô là không tưởng, như con nghiện thuốc vậy, chừng nào chưa no thuốc, chừng đó còn tốn kém

Nhưng ngược lại niềm tin vào anh Vượng và Tập đoàn Vingroup vẫn cho tôi một sự an tâm nhất định khi Vinfast gần đây cho ra mắt mẫu bus chạy điện đầu tiên.

Bus điện Vinfast

Nhân lực và công nghệ cho ngành công nghiệp ô tô sẽ nâng tầm lên có năng lực sản xuất toàn bộ chứ không còn là lắp ráp hoặc sản xuất phụ kiện như trước nữa.

5.    Du lịch bền vững

Như đã nói lúc đầu bài, du lịch đang thanh lọc.

Trước đây cứ mở quán là có khách, mở khách sạn là hốt tiền, không phục vụ khách Việt Nam mà chỉ phục vụ Tây mới ngon thì nay mọi thứ đang thay đổi.

Không có điểm nhấn, không có bản sắc, không có chiến lược du lịch sẽ đi vào ngõ cụt.

Vietravel Airlines ra đời vào tháng 11/2020 cho thấy một hướng đi mới, các nhà lữ hành tự làm du lịch, tự bao trọn chất lượng dịch vụ tránh bị phụ thuộc.

Và vẫn có rất nhiều khốc liệt khi Air Asia Nhật Bản phá sản vì không trang trải được chi phí vận hành.

Ta nói trong nguy (hại) vẫn có cơ (hội) là vậy.

Tôi muốn nói thêm một khía cạnh, đó là du lịch bền vững. Khách hàng đang là người tự lựa chọn xu hướng, du lịch tàn phá thiên nhiên, xả rác ra môi trường đang chỉ dành cho đối tượng mash và không lâu nữa sẽ bị đào thải.

Hà Giang qua lăng kính của tác giả

Các tour đẳng cấp như Sơn Đoòng sẽ chỉ dành cho người thực sự trân trọng thiên nhiên, từ mỗi chiếc túi mang theo hành trình hay cắm trại xong phải dọn sạch như cũ là cách những người hiện đại làm du lịch.

Và chỉ khi nào chúng ta tôn trọng thiên nhiên chúng ta mới sống chung với nó được.

6.    Ngành sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghiệp hoá

Ước mơ về những cánh đồng dùng máy bay trực thăng tưới nước hoặc bón phân, thu hoạch bằng máy, kích hạt nảy mầm bằng ánh sáng…. sẽ không còn xa trên cánh đồng Việt Nam với sự đóng góp của các farmer thế kỉ 21.

Sau làn sóng dời khỏi quê hương tìm cuộc sống mới bây giờ là lúc các bạn quay lại và đóng góp cho mảnh đất chữ S yêu dấu chất xám, trí tuệ của mình như: Đông trùng hạ thảo Hector, Xoài chú Chín, Thực phẩm và mỹ phẩm trái nhàu Aveda…

Đông trùng hạ thảo made in Việt Nam

Tất cả đều hồn hậu như câu hát: “Đất cùng ta trải bao nắng bao ngày mưa. Đất ôm trọn kiếp người, mảnh đất quê hương ta. Đất yêu người bàn chân lấm bùn khuya sớm. Đất thương người lẻ loi thân cò trên đồng”.

Gốc của người Việt là bám vào đồng ruộng để sinh trưởng, đừng vội khoác lên tấm áo hào hoa mà bỏ trắng cánh đồng ở quê hương mình.

7.    Startup với các ý tưởng để gây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn

Đã quá quen với cụm từ startup nhưng tôi tin chúng ta nghe thấy hai chữ này vẫn cứ thấy rạo rực. Rạo rực tới mức Vingroup đã đổi slogan thành Mãi mãi tinh thần khởi nghiệp.

Có khởi nghiệp mới tạo ra được thành quả, có khởi nghiệp mới biết sức mình vô hạn ra sao.

Và thập kỉ tới sẽ là lúc khởi nghiệp ra những ý tưởng vô cùng hay ho như: Làm hộp xốp từ lá chuối (xin có lời khen ngợi mạnh tới ý tưởng của các bạn và xin chia buồn khi các bạn bị ăn cắp tên miền một cách trắng trợn), dịch vụ hẹn hò, các cách bán hàng online, các sàn thương mại điện tử…

Startup lá chuối

Rất, rất nhiều điều thú vị đang chờ chúng ta ở phía trước.

Lời kết

Cuộc sống thay đổi kéo theo sự thay đổi của mỗi cá nhân. Khi chúng ta nhận thức được định hướng nghề nghiệp là quan trọng, chúng ta nhìn ra khả năng của bản thân, lắng nghe bản thân để tìm ra thứ mình thực sự yêu thích thì đến lúc chúng ta phải lựa chọn.

Và việc quan sát, tìm xem ngành nghề nào sẽ tiếp tục tồn tại sẽ giúp bạn bớt chông chênh trên quãng đường đời này.

Xin hãy nhớ lao động là vinh quang, phải làm ăn chân thật, chiến đấu bằng thực lực mới là nền móng vững vàng nhất cho mọi bước tiến sau này.

Huyền Leaf.