Xyanua là gì và nó nguy hiểm đến mức nào ?

Xin chào mọi người, trong series ngày nghỉ dài vô tận này thì tình cờ em lướt FB và đọc được một kiến thức hóa học nho nhỏ này nên muốn chia sẻ lại cùng các thành viên Noron!

Nếu bạn là một fan của các tiểu thuyết trinh thám hay bộ manga nổi tiếng Thám tử lừng danh Conan thì chắc hẳn cái tên Xyanua đã quá quen thuộc đối với bạn. Chất độc này đã xuất hiện trong vô số các vụ sát hại cũng như tự sát qua các tác phẩm kể trên với đặc tính gây chết người chỉ trong tích tắc. Vậy Xyanua thực chất là gì và tại sao nó lại đáng sợ đến như vậy?

Nguồn gốc:

Từ Xyanua bao gồm các hợp chất có chứa liên kết Cacbon – Nitơ (CN). Có rất nhiều hợp chất chứa liên kết này nhưng không phải chất nào cũng có độc tính, chỉ có một số ít như Natri Xyanua (NaCN), Hydro Xyanua (HCN) và hợp chất xuất hiện trong Conan nhiều nhất Kali Xyanua (KCN) là được liệt vào hang kịch độc. Còn những chất còn lại hầu như không mang độc tính hoặc rất ít, một số còn được ứng dụng vào lĩnh vực y học như Celexa hay Tagamet. Về các hợp chất Xyanua mang độc tính thì thường chúng không màu, có mùi giống hạnh nhân và tan nhiều trong nước. Các chất này đã được sử dụng làm chất độc từ rất lâu rồi, vào khoảng những năm 80 của thế kỷ 18. Chúng còn được sử dụng nhiều trong các thuốc diệt sâu và nhiều loại độc tố khác.

Đặc tính, tính chất:

Nếu xét về độc dược thì có thể Xyanua không thể bằng được các chất kịch độc khác như Vx hay Botulinum, nhưng Xyanua là một trong những chất độc gây tử vong nhanh nhất từng được biết đến. Chỉ cần một lượng nhỏ Xyanua thôi cũng là đủ khiến một người trưởng thành chết trong giây lát rồi. Khi chất độc này vào trong cơ thể con người, nó sẽ kết dính với haemoglobin, một loại phân tử trong tế bào máu đảm nhận nhiệm vụ vận chuyển oxy đi khắp cơ thể ta. Vì thế chỉ sau một khoảng thời gian ngắn, nạn nhân sẽ bắt đầu xuất hiện những triệu chứng như nhức đầu, khó thở, buồn nôn và cuối cùng là mất nhận thức, suy giảm hô hấp và tử vong. Ngoài yếu tố về độc dược ra thì còn có những nguyên nhân khác khiến cho Xyanua khét tiếng đến như vậy là việc chúng rất dễ cất trữ và khả năng kết hợp với nhiều chất khác mà vẫn giữ nguyên độc tố của mình. Ngoài ra, Xyanua cũng rất phổ biến trong tự nhiên, hợp chất này được tìm thấy ở nhiều loại trái cây khác nhau hạt táo, hạt đào, quả hạnh nhân nhiều loại đậu khác.

Ứng dụng:

Xyanua cũng xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống của chúng ta khi đây là một trong những hợp chất tạo nên nhựa cũng như một số loại giấy.

Ngoài các tác phẩm trinh thám ra thì chất độc này cũng vô cùng nổi tiếng trong lịch sử nhân loại. Tiêu biểu nhất chính là sự kiện khi phát xít Đức đã dùng Zyclon-B, một chất độc có thành phần là Hydro Xyanua để thảm sát hàng loạt nạn nhân trong trại tập trung của Đức quốc xã trong thế chiến thứ 2.

Một số hình ảnh:

Kali Xyanua

Natri Xyanua

Nhìn có vẻ giống nhau về màu sắc,...nhưng mỗi loại lại có công thức phân tử cũng như cấu hình khác biệt.

-Xyanua natri được sử dụng để chiết vàng và các kim loại quý khác từ quặng, và các hoạt động khai thác kim loại quý tiêu thụ phần lớn sản lượng xyanua natri được sản xuất ra.

Xyanua natri cũng được sử dụng bất hợp pháp ở một vài nơi để đánh bắt cá. Các rủi ro với các dung dịch xyanua là cực kỳ nguy hiểm cho các hệ thủy sinh thái. Nó cũng được các nhà côn trùng học dùng làm tác nhân giết côn trùng trong các bình thu thập chúng, do phần lớn côn trùng bị chết chỉ trong vài giây, làm giảm thiểu các tổn thất của thậm chí là các loại mỏng mảnh nhất.

-Còn Kali Xyanua thì là chất kịch độc, có thể giết người với liều lượng nhỏ...và Xyanua kali thường xuyên xuất hiện trong văn học và truyện tranh, chẳng hạn Thám tử lừng danh Conan.

*Mọi người có thể tìm kiếm, xem thêm thông tin về hai chất này trên internet.

Bài viết của mình chỉ đến đây thôi, cảm ơn mọi người đã xem ^^