Viết cho em - 81 - Về một người bản lĩnh

Không phải người giỏi nào cũng là người có bản lĩnh, ngược lại cũng vậy, không phải người bản lĩnh nào cũng giỏi. Tuy nhiên thường thì giỏi và bản lĩnh tỉ lệ thuận với nhau, người giỏi sẽ là người có bản lĩnh, và ngược lại.

Bản lĩnh nói một cách đơn giản là làm được một điều gì đó mà người khác không thể làm, hoặc không dám làm.

Bản lĩnh khác với giỏi ở chỗ những người giỏi làm điều gì đó chưa chắc là họ sẽ làm điều đó. Bản lĩnh khác liều lĩnh ở chỗ dám làm nhưng làm thành công chứ không phải làm một cách hên xui, không phải liều mạng.

Người bản lĩnh nhận thức rõ về bản thân, hiểu và làm điều họ muốn làm, không phải là hi sinh hay cống hiến, trừ khi đó là điều họ muốn. Nếu người ta làm một điều gì đó do người khác khuyến dụ, thách thức, làm để thể hiện khả năng thì đó không phải là bản lĩnh.

Nhiều trường hợp bản lĩnh là giỏi một việc gì đó và làm việc đó thật nhiều, như học giỏi, hát giỏi, vẽ giỏi, lập trình giỏi, nấu ăn giỏi, đánh nhau giỏi, leo núi giỏi... Đó là một loại bản lĩnh cá nhân thuộc về tài năng. À, viết đúng chính tả cũng là một loại bản lĩnh.

Cũng có loại bản lĩnh thuộc về sự kiên định, vững vàng về lập trường, tư tưởng. Người không bị kẻ khác dùng lời lẽ mê hoặc, dùng lợi ích để chiêu dụ, dùng những dối trá để lung lay hay dùng áp lực để đè nặng chính là người có bản lĩnh về tâm lý.

Bản lĩnh còn là khi người ta luôn có thể cảm nhận và kiểm soát cảm xúc chân thật của bản thân, không để người khác kích động, chọc giận hay dùng lời lẽ ngon ngọt dụ dỗ, khiêu khích. Đây là loại bản lĩnh thuộc về tâm tính.

Có loại bản lĩnh thể hiện ra khi người ta làm việc gì đó, cũng có loại bản lĩnh thể hiện ở việc không làm một việc gì đó. Trong thời loạn lạc, những hiền nhân dù có tài kinh bang tế thế nhưng lui về ở ẩn, lánh đời vì quân chủ vô đạo cũng là một loại bản lĩnh. Từ chối sự cám dỗ của quyền thế và danh vọng vì lí tưởng của bản thân mình là bản lĩnh.

Bản lĩnh cũng là khi người ta tự vượt qua giới hạn của bản thân mình để hoàn thành một mục tiêu khó khăn nào đó mà những người khác sẽ bỏ cuộc hoặc dù có cố gắng cũng không thể hoàn thành.

Khi mình muốn làm một điều gì đó mà mình yêu thích, muốn theo đuổi ước mơ nhưng lại lo sợ mất đi sự ổn định của hiện tại, hoặc sợ thất bại rồi mất tất cả, đó là biểu hiện không có bản lĩnh. Khi mình thích điều A nhưng lại làm điều B vì người khác yêu cầu hay ủng hộ thì đó là không có bản lĩnh, dù có thể mình làm điều B cũng giỏi, cũng hay. Khi mình không có tư tưởng nào của riêng mình, ai nói gì mình cũng thấy có lí, dù là những điều hoàn toàn trái ngược nhau, đó là không có bản lĩnh.

Nhiều người có sẵn những điều kiện tốt hơn người khác rất nhiều nhưng họ không sử dụng nó cho mục đích nào có ý nghĩa mà chỉ hưởng thụ hay lợi dụng các điều kiện sẵn có để hơn thua với người khác, để kiểm soát người khác hay để được người khác tung hô… đó cũng chỉ là có điều kiện tốt chứ không phải là bản lĩnh.

Em có nghĩ mình là một người bản lĩnh không? Và bản lĩnh của em thể hiện như thế nào?

Có những người rất giỏi giang, xinh xắn và hầu như không có khuyết điểm nào đáng kể, nhưng họ sống trong một môi trường nhiều người giỏi và xinh hơn, nên họ thấy mình không có bản lĩnh. Không những vậy họ còn trở nên tự ti mặc cảm và vì thể không thể thể hiện hết khả năng cũng như phát triển bản thân.

Nếu em ở trong trường hợp này, thì bản lĩnh không phải là tìm cách xinh đẹp hơn, giỏi giang hơn, sành điệu hơn những người khác. Ở đây, người bản lĩnh dù không nổi bật nhưng luôn tự tin và luôn cố gắng cải thiện bản thân, thể hiện tốt nhất những gì mình đang có. Trong một môi trường đầy áp lực và những người giỏi hơn mình mà vẫn có thể làm được điều đó chính là một loại bản lĩnh rất đáng nể. Nếu em có loại bản lĩnh đó, ngay cả những người mà em cảm thấy không bằng kia cũng sẽ nể trọng em.

Nếu em thấy mình không có bản lĩnh gì hết thì làm sao? Thì quay lại tìm hiểu chính mình. Tìm xem mình có thể làm điều gì tốt nhất, mình thích làm gì nhất, hoặc điều gì mình chưa từng làm bao giờ… hiểu rõ bản thân mình chính là cơ sở cho rất nhiều việc khác, trong đó có việc rèn luyện bản lĩnh này.

Bản lĩnh là một cách nhìn của người khác, nhưng nó phải xuất phát từ chính bản thân mình, do mình mong muốn và tạo nên chứ không phải từ việc so sánh bản thân hơn hay thua người khác, từ việc muốn được người ta công nhận mình là người bản lĩnh.

Học hỏi, kiên trì rèn luyện và tiếp tục hiểu rõ bản thân, dần dần sự tích lũy về kinh nghiệm, sự tăng cường kỹ năng, kiến thức chuyên môn và những thành công nho nhỏ sẽ giúp em tự tin hơn vào bản thân, tâm trí được rèn luyện vững vàng và đạt đến những loại bản lĩnh như đã kể trên.

Tài năng thì không phải ai cũng có, còn bản lĩnh có hay không là do ở chính mình.

11.12.2019