Vì sao châu Phi nghèo và nợ tiền rất nhiều dù có nhiều tài nguyên?
lịch sử
Nguyên nhân gây ra sự kém phát triển của châu Phi là một vấn đề phức tạp. Hoạt động khai thác châu Phi trong quá khứ (và hiện tại) của châu Âu đóng một vai trò quan trọng. Trước khi người châu Âu đến châu Phi, châu Phi có cấu trúc kinh tế, xã hội và chính trị sôi động. Những điều này đã bị phá vỡ nghiêm trọng bởi người châu Âu nhằm tạo ra của cải cho họ.
Sự thống trị của châu Âu đối với hầu hết châu Phi thông qua buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương kéo dài 440 năm, từ 1444 đến 1885. Bắt đầu từ sự xuất hiện của các con tàu Bồ Đào Nha trên các bờ biển phía tây châu Phi vào năm 1444, người châu Âu đã thiết lập một hệ thống thương mại hình tam giác phức tạp để vận chuyển những người châu Phi bị nô lệ, nhập khẩu nông sản và xuất khẩu hàng hóa châu Âu sang cả châu Phi và châu Mỹ.
'Tất cả các chuyến hàng đều do người châu Âu vận chuyển đến các thị trường do người châu Âu kiểm soát, và điều này là vì lợi ích của chủ nghĩa tư bản châu Âu chứ không gì khác.'
Walter Rodney
Việc buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương đã khiến hàng triệu người châu Phi bị buộc phải rời khỏi châu Phi. Con số này bao gồm một tỷ lệ lớn các thợ giỏi và phụ nữ từ nhiều ngành nghề và nghề nghiệp đang đóng góp cho các xã hội châu Phi đã bị mất đi. Hậu quả của điều này dẫn đến chính xã hội của các nước Châu Phi bị suy yếu nặng nề.
Châu Phi có hệ thống thương mại đã phát triển hàng trăm năm - trước cả khi người Châu Âu đặt chân đến bờ biển của họ. Người Châu Âu đã phá hủy các hệ thống này ở những khu vực rộng lớn của Châu Phi khi họ phát triển việc buôn bán những người Châu Phi bị bắt làm nô lệ. Các hệ thống địa phương đã bị ảnh hưởng nặng nề và bị lấn át bởi những yêu cầu của nền thương mại mới đối với những người châu Phi bị nô lệ, một cuộc buôn bán được áp đặt bởi các loại súng và tàu phát triển tốt hơn của người châu Âu. Thương mại và thống trị
Buôn bán nô lệ làm suy yếu nền kinh tế 'Bờ biển vàng' của Tây Phi. Nó đã phá hủy hoạt động buôn bán vàng. Nô lệ đánh phá và bắt cóc khiến việc khai thác đất hoặc đi du lịch bằng vàng không còn an toàn. Việc buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương đã khuyến khích người châu Phi gây chiến với nhau và tiến hành các cuộc đột kích, thay vì tạo dựng các liên kết hòa bình hơn.
Người châu Âu đã sử dụng vận chuyển và kỹ năng vượt trội và sức mạnh quân sự (chủ yếu là súng của họ) để thống trị thương mại đến và đi từ châu Phi. Người châu Âu trở thành những nhà kinh doanh hàng tiêu dùng hàng đầu của châu Á và châu Phi. Điều này đặc biệt nổi bật trong những thế kỷ đầu của thương mại. Người châu Âu chủ yếu dựa vào vải của Ấn Độ để bán lại ở châu Phi. Họ cũng mua vải từ một số vùng của bờ biển phía tây châu Phi để bán lại ở những nơi khác. Maroc, Mauritania, Senegambia, Bờ Biển Ngà, Benin, Yorubaland và Loango đều là những nhà xuất khẩu sang các khu vực khác của Châu Phi - thông qua những người trung gian Châu Âu.
Vào thời điểm châu Phi thoát khỏi xiềng xích của việc buôn bán nô lệ và bước vào thời kỳ thuộc địa, mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của nước này là bông thô. Tuy nhiên, nhập khẩu chính của nó là vải bông được sản xuất. Điều trớ trêu đáng chú ý này không chỉ chỉ ra sự tiến bộ về công nghệ ở châu Âu mà còn, và quan trọng nhất là sự trì trệ của công nghệ ở châu Phi do giao thương với châu Âu. Người châu Âu không muốn các quốc gia châu Phi phát triển công nghệ của riêng họ => Cuộc kháng chiến và độc lập của châu Phi.
Trong 150 năm sau 1807, châu Âu đã cố gắng kiểm soát châu Phi và sự giàu có của nó. Họ sử dụng các cuộc tàn sát dã man cũng như phản bội, chẳng hạn liên quan đến việc hối lộ các tù trưởng châu Phi, và phản bội các hiệp ước và thỏa thuận của họ, chẳng hạn như với Nữ hoàng Nzinga của khu vực ngày nay được gọi là Angola, trong nỗ lực của họ. Người châu Phi sẽ sử dụng tất cả các nguồn lực sẵn có của họ để bảo vệ người dân và lãnh thổ của họ. Họ sẽ chống lại người châu Âu bằng các chiến thuật du kích, phá hoại, bất hợp tác và bằng cách phá hủy các loại cây trồng và các cơ sở kinh doanh có trụ sở tại châu Phi mang lại lợi ích cho người châu Âu.
Nhiều người châu Phi đã chiến đấu và làm việc để giành độc lập chính trị khỏi châu Âu, thường được truyền cảm hứng từ Đại hội Liên châu Phi lần thứ 5 được tổ chức tại Manchester năm 1945. Các quốc gia châu Phi cuối cùng đã giành được độc lập chính trị chính thức từ người châu Âu. Tuy nhiên, người châu Âu vẫn có ảnh hưởng rất lớn đến cách các nước châu Phi phát triển. Các nguồn tài nguyên thiên nhiên của họ vẫn chủ yếu do các nhà đầu tư châu Âu sở hữu và quản lý. Người châu Âu vẫn sở hữu nhiều đất đai ở châu Phi. Người châu Âu vẫn là khách hàng mua cây trồng và khoáng sản chính của châu Phi. Người châu Phi đã phải đương đầu với những vấn đề này cũng như nhiều di sản khác của sự hiện diện kiểm soát của người châu Âu ở châu Phi.
Ngoài tất cả những diễn biến trên, châu Phi còn phải đối phó với một số sự kiện chính bao gồm việc các cường quốc châu Âu chia châu Phi thành các quốc gia riêng biệt diễn ra tại Hội nghị châu Phi Berlin (1884-1885), và tác động của hai thế giới.
Một số người cho rằng châu Phi chưa bao giờ tự giải phóng khỏi sự thống trị của phương Tây. Vào cuối thế kỷ XX và trong thế kỷ XXI, mối quan hệ giữa phương Tây và châu Phi chủ yếu là quan hệ bóc lột. Các hiệp định thương mại quốc tế với Châu Phi đã không công bằng đối với các nước Châu Phi. Các thỏa thuận này đã bị ảnh hưởng quá mức bởi các doanh nghiệp lớn phương Tây. Những thỏa thuận và mối quan hệ không công bằng như vậy đã cho phép các quan chức châu Phi trở nên giàu có trong khi khu vực này bán mình với giá rẻ và không phát triển cơ sở hạ tầng.
Mối quan hệ bóc lột này là đặc điểm chung của sự can thiệp của châu Âu vào châu Phi. Nó bắt đầu với sự xuất hiện của các nhà truyền giáo, và tiếp tục với sự xuất hiện của các thương nhân và lính đánh thuê châu Âu, và gần đây nhất là với các tập đoàn đa quốc gia phương Tây => Kinh tế bất ổn
Khi các nhà kinh tế nhìn vào các nước châu Phi, họ thường thấy nền kinh tế của họ yếu. Thường xuyên có nhiều dấu hiệu kinh tế cho thấy điều này, bao gồm:
- Tổng sản phẩm quốc nội yếu (GDP, đo lường giá trị sản xuất địa phương và tăng trưởng của nó);
- Xuất khẩu các sản phẩm chính và nông sản ngày càng ít;
- Mức độ sử dụng máy móc công nghiệp hiện đại còn thấp;
- Một món nợ quốc gia khủng khiếp đối với các nước giàu hơn và khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn hơn.
Trên hết, nhiều tập đoàn đa quốc gia thậm chí không bán các sản phẩm của châu Phi bằng cách sử dụng giá được thiết lập bởi quy luật cung và cầu trên thị trường tự do. Chi phí sản xuất tăng lên không được chuyển cho người tiêu dùng mua sản phẩm, thay vào đó chúng được bán từ nguồn ở Châu Phi với mức giá thấp hơn, đồng nghĩa với việc thu nhập của người lao động và doanh nghiệp Châu Phi sẽ giảm đi. Thị trường toàn cầu cũng định giá hầu hết các mặt hàng xuất khẩu của Châu Phi và do đó chi phí sản xuất cao hơn không thể bù đắp được. Đồng thời, năng suất tăng không nhất thiết sẽ làm giảm giá thế giới bằng cách tăng cung, vì nhu cầu có thể vẫn khá nhỏ. Châu Phi hầu như đã bị cuốn vào chu kỳ kinh tế này. Đây là một bất bình đẳng cơ bản trong thương mại quốc tế và một khi điều này đã được thiết lập thì rất khó thay đổi.
Tóm lại, chúng ta có thể nói rằng một hệ thống thương mại bất bình đẳng đã được châu Âu áp đặt lên châu Phi từ giữa thế kỷ XV trở đi. Hệ thống giao dịch bất bình đẳng này, dưới hình thức này hay hình thức khác, vẫn tiếp tục cho đến ngày nay. Điều đó có nghĩa là các quốc gia châu Phi chưa bao giờ tích lũy đủ của cải quốc gia để đầu tư vào cơ sở hạ tầng của họ (trong những thứ như đường xá và cung cấp điện) và công nghiệp để họ có thể phát triển như một quốc gia đúng nghĩa.
Bá Phước
Nguyên nhân gây ra sự kém phát triển của châu Phi là một vấn đề phức tạp. Hoạt động khai thác châu Phi trong quá khứ (và hiện tại) của châu Âu đóng một vai trò quan trọng. Trước khi người châu Âu đến châu Phi, châu Phi có cấu trúc kinh tế, xã hội và chính trị sôi động. Những điều này đã bị phá vỡ nghiêm trọng bởi người châu Âu nhằm tạo ra của cải cho họ.
Sự thống trị của châu Âu đối với hầu hết châu Phi thông qua buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương kéo dài 440 năm, từ 1444 đến 1885. Bắt đầu từ sự xuất hiện của các con tàu Bồ Đào Nha trên các bờ biển phía tây châu Phi vào năm 1444, người châu Âu đã thiết lập một hệ thống thương mại hình tam giác phức tạp để vận chuyển những người châu Phi bị nô lệ, nhập khẩu nông sản và xuất khẩu hàng hóa châu Âu sang cả châu Phi và châu Mỹ.
Việc buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương đã khiến hàng triệu người châu Phi bị buộc phải rời khỏi châu Phi. Con số này bao gồm một tỷ lệ lớn các thợ giỏi và phụ nữ từ nhiều ngành nghề và nghề nghiệp đang đóng góp cho các xã hội châu Phi đã bị mất đi. Hậu quả của điều này dẫn đến chính xã hội của các nước Châu Phi bị suy yếu nặng nề.
Châu Phi có hệ thống thương mại đã phát triển hàng trăm năm - trước cả khi người Châu Âu đặt chân đến bờ biển của họ. Người Châu Âu đã phá hủy các hệ thống này ở những khu vực rộng lớn của Châu Phi khi họ phát triển việc buôn bán những người Châu Phi bị bắt làm nô lệ. Các hệ thống địa phương đã bị ảnh hưởng nặng nề và bị lấn át bởi những yêu cầu của nền thương mại mới đối với những người châu Phi bị nô lệ, một cuộc buôn bán được áp đặt bởi các loại súng và tàu phát triển tốt hơn của người châu Âu. Thương mại và thống trị
Buôn bán nô lệ làm suy yếu nền kinh tế 'Bờ biển vàng' của Tây Phi. Nó đã phá hủy hoạt động buôn bán vàng. Nô lệ đánh phá và bắt cóc khiến việc khai thác đất hoặc đi du lịch bằng vàng không còn an toàn. Việc buôn bán nô lệ xuyên Đại Tây Dương đã khuyến khích người châu Phi gây chiến với nhau và tiến hành các cuộc đột kích, thay vì tạo dựng các liên kết hòa bình hơn.
Người châu Âu đã sử dụng vận chuyển và kỹ năng vượt trội và sức mạnh quân sự (chủ yếu là súng của họ) để thống trị thương mại đến và đi từ châu Phi. Người châu Âu trở thành những nhà kinh doanh hàng tiêu dùng hàng đầu của châu Á và châu Phi. Điều này đặc biệt nổi bật trong những thế kỷ đầu của thương mại. Người châu Âu chủ yếu dựa vào vải của Ấn Độ để bán lại ở châu Phi. Họ cũng mua vải từ một số vùng của bờ biển phía tây châu Phi để bán lại ở những nơi khác. Maroc, Mauritania, Senegambia, Bờ Biển Ngà, Benin, Yorubaland và Loango đều là những nhà xuất khẩu sang các khu vực khác của Châu Phi - thông qua những người trung gian Châu Âu.
Vào thời điểm châu Phi thoát khỏi xiềng xích của việc buôn bán nô lệ và bước vào thời kỳ thuộc địa, mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của nước này là bông thô. Tuy nhiên, nhập khẩu chính của nó là vải bông được sản xuất. Điều trớ trêu đáng chú ý này không chỉ chỉ ra sự tiến bộ về công nghệ ở châu Âu mà còn, và quan trọng nhất là sự trì trệ của công nghệ ở châu Phi do giao thương với châu Âu. Người châu Âu không muốn các quốc gia châu Phi phát triển công nghệ của riêng họ => Cuộc kháng chiến và độc lập của châu Phi.
Trong 150 năm sau 1807, châu Âu đã cố gắng kiểm soát châu Phi và sự giàu có của nó. Họ sử dụng các cuộc tàn sát dã man cũng như phản bội, chẳng hạn liên quan đến việc hối lộ các tù trưởng châu Phi, và phản bội các hiệp ước và thỏa thuận của họ, chẳng hạn như với Nữ hoàng Nzinga của khu vực ngày nay được gọi là Angola, trong nỗ lực của họ. Người châu Phi sẽ sử dụng tất cả các nguồn lực sẵn có của họ để bảo vệ người dân và lãnh thổ của họ. Họ sẽ chống lại người châu Âu bằng các chiến thuật du kích, phá hoại, bất hợp tác và bằng cách phá hủy các loại cây trồng và các cơ sở kinh doanh có trụ sở tại châu Phi mang lại lợi ích cho người châu Âu.
Nhiều người châu Phi đã chiến đấu và làm việc để giành độc lập chính trị khỏi châu Âu, thường được truyền cảm hứng từ Đại hội Liên châu Phi lần thứ 5 được tổ chức tại Manchester năm 1945. Các quốc gia châu Phi cuối cùng đã giành được độc lập chính trị chính thức từ người châu Âu. Tuy nhiên, người châu Âu vẫn có ảnh hưởng rất lớn đến cách các nước châu Phi phát triển. Các nguồn tài nguyên thiên nhiên của họ vẫn chủ yếu do các nhà đầu tư châu Âu sở hữu và quản lý. Người châu Âu vẫn sở hữu nhiều đất đai ở châu Phi. Người châu Âu vẫn là khách hàng mua cây trồng và khoáng sản chính của châu Phi. Người châu Phi đã phải đương đầu với những vấn đề này cũng như nhiều di sản khác của sự hiện diện kiểm soát của người châu Âu ở châu Phi.
Ngoài tất cả những diễn biến trên, châu Phi còn phải đối phó với một số sự kiện chính bao gồm việc các cường quốc châu Âu chia châu Phi thành các quốc gia riêng biệt diễn ra tại Hội nghị châu Phi Berlin (1884-1885), và tác động của hai thế giới.
Một số người cho rằng châu Phi chưa bao giờ tự giải phóng khỏi sự thống trị của phương Tây. Vào cuối thế kỷ XX và trong thế kỷ XXI, mối quan hệ giữa phương Tây và châu Phi chủ yếu là quan hệ bóc lột. Các hiệp định thương mại quốc tế với Châu Phi đã không công bằng đối với các nước Châu Phi. Các thỏa thuận này đã bị ảnh hưởng quá mức bởi các doanh nghiệp lớn phương Tây. Những thỏa thuận và mối quan hệ không công bằng như vậy đã cho phép các quan chức châu Phi trở nên giàu có trong khi khu vực này bán mình với giá rẻ và không phát triển cơ sở hạ tầng.
Mối quan hệ bóc lột này là đặc điểm chung của sự can thiệp của châu Âu vào châu Phi. Nó bắt đầu với sự xuất hiện của các nhà truyền giáo, và tiếp tục với sự xuất hiện của các thương nhân và lính đánh thuê châu Âu, và gần đây nhất là với các tập đoàn đa quốc gia phương Tây => Kinh tế bất ổn
Khi các nhà kinh tế nhìn vào các nước châu Phi, họ thường thấy nền kinh tế của họ yếu. Thường xuyên có nhiều dấu hiệu kinh tế cho thấy điều này, bao gồm:
Trên hết, nhiều tập đoàn đa quốc gia thậm chí không bán các sản phẩm của châu Phi bằng cách sử dụng giá được thiết lập bởi quy luật cung và cầu trên thị trường tự do. Chi phí sản xuất tăng lên không được chuyển cho người tiêu dùng mua sản phẩm, thay vào đó chúng được bán từ nguồn ở Châu Phi với mức giá thấp hơn, đồng nghĩa với việc thu nhập của người lao động và doanh nghiệp Châu Phi sẽ giảm đi. Thị trường toàn cầu cũng định giá hầu hết các mặt hàng xuất khẩu của Châu Phi và do đó chi phí sản xuất cao hơn không thể bù đắp được. Đồng thời, năng suất tăng không nhất thiết sẽ làm giảm giá thế giới bằng cách tăng cung, vì nhu cầu có thể vẫn khá nhỏ. Châu Phi hầu như đã bị cuốn vào chu kỳ kinh tế này. Đây là một bất bình đẳng cơ bản trong thương mại quốc tế và một khi điều này đã được thiết lập thì rất khó thay đổi.
Tóm lại, chúng ta có thể nói rằng một hệ thống thương mại bất bình đẳng đã được châu Âu áp đặt lên châu Phi từ giữa thế kỷ XV trở đi. Hệ thống giao dịch bất bình đẳng này, dưới hình thức này hay hình thức khác, vẫn tiếp tục cho đến ngày nay. Điều đó có nghĩa là các quốc gia châu Phi chưa bao giờ tích lũy đủ của cải quốc gia để đầu tư vào cơ sở hạ tầng của họ (trong những thứ như đường xá và cung cấp điện) và công nghiệp để họ có thể phát triển như một quốc gia đúng nghĩa.
cậu bé đầu bạc
nhiều vấn đề nhưng chủ yếu vẫn là do tư bản kìm kẹp, bóc lột không muốn châu phi độc lập thôi
Trường Nam
Một số người đổ lỗi cho chủ nghĩa thực dân nhưng tôi không nghĩ đây là lý do. Châu Phi cận Sahara vẫn chưa phát triển kể từ thời sơ khai cho đến khi người Châu Âu đến. Họ thậm chí còn không có những phát minh cơ bản nhất như bảng chữ cái hay bánh xe (Có một vài trường hợp ngoại lệ khi người Ả Rập đã truyền lại một số kiến thức của họ).
Cho rằng chúng đã quá kém phát triển trong hàng nghìn năm, nếu chúng bị bỏ mặc, sẽ không có gì thay đổi trong vài trăm năm nữa - chúng vẫn sẽ kém phát triển như vậy. Bây giờ dưới chế độ Thực dân, có những điều khủng khiếp đã được thực hiện đối với dân thường và không có lý do gì để bào chữa cho điều này. Tuy nhiên, Chủ nghĩa thực dân đã mang cơ sở hạ tầng đến châu Phi… đường sắt, đường bộ, điện, v.v. Cơ sở hạ tầng này không bao giờ được duy trì sau khi các nước này giành được độc lập và dân số của họ tăng lên theo cấp số nhân. Cơ sở hạ tầng đổ nát vì thế, hoàn toàn thiếu thốn ngày nay. Đó mới chỉ là một chế độ nô lệ và thuộc địa hóa - một lý do để khẳng đỉnh răng Châu Phi là một quốc gia nghèo khó từ ngàn năm trước cho đến trăm năm sau, ngoài ra còn các lý do khác khác dẫn đến sự nghèo khổ như tôn giáo, chính trị bất ổn, cơ sở vật chất-y tế-khoa học, tài nguyên nước còn thiếu hụt nặng nề,....
Nguyễn Trường Sơn
Ngọc Cảnh
- Nông nghiệp kém hiệu quả. Không có động vật kéo để giúp trồng trọt trên các cánh đồng lớn. Tất cả mọi thứ đều được thực hiện thủ công.
- Vào thời điểm châu Âu trở nên đủ mạnh để chinh phục, các đế chế lớn đã kế vị nhau ở Tây Phi đã suy tàn và bị thay thế bởi các vương quốc nhỏ đang chiến tranh chống lại nhau.
- Không có truyền thống, phương tiện điều hướng đường dài.
- Hệ thống chính trị chỉ biết chuộc lợi, tham ô, ngăn cản dân được phát triển.
- Trong những thế kỷ trước, khó khăn trong việc duy trì các đường cung cấp dài đã khiến cho việc chinh phục quy mô lớn trở nên bất khả thi. Nhưng đến thế kỷ 19, người châu Phi không thể làm được gì. Sức mạnh quân sự của những kẻ xâm lược, và khả năng của họ để chiếu nó đến bất cứ nơi nào họ muốn trên lục địa, là vô song.
Với những khuyết điểm này, không có gì đáng ngạc nhiên khi bất chấp những nỗ lực dũng cảm của một số nhà lãnh đạo như Samori Ture(RAY), lục địa này vẫn bị chinh phục một cách không thể ngờ vực. Các quốc gia thuộc địa do các cường quốc châu Âu thành lập không phải là những nỗ lực vị tha mà chúng tồn tại vì những lý do sau: