Về kĩ năng Writing trong IELTS

Kĩ năng viết nói chung dù là ở bất cứ ngôn ngữ nào đều là một thử thách dành cho người bản địa lẫn SLL (Second Language Learners). Nó đặc biệt thử thách vì người sử dụng ngôn ngữ thường phải đặt mình vào trong một trạng thái tư duy tập trung và có ý thức cao, hơn là mang tính trực giác và thói quen so với kĩ năng nghe, nói, đọc. Tất nhiên ở đây tôi đã cố tình loại bỏ hình thức "nhắn tin chit chat" ra khỏi thực hành ngôn ngữ gọi là "kĩ năng viết".

Nói đến đây các bạn có thể thấy rằng yếu tố từ vựng và ngữ pháp, dù có đóng một vai trò nhất định trong sự sinh động và tính đặc thù của sản phẩm viết (văn chương, học thuật, SGK, tạp chí, v.v.), lại không phải là yếu tố tạo nên sự thử thách cho kĩ năng này. Chính cách mà người viết tiếp cận và tư duy về nội dung muốn truyền đạt là thử thách lớn nhất.

Qua một quãng thời gian chấm bài viết IELTS, tôi khẳng định rằng đa phần người học đang có một sự đầu tư không cân đối cho kĩ năng viết của mình. Đa phần người học đều để tâm quá nhiều đến ngữ pháp và từ vựng, điều mà chính họ còn chưa tiếp nhận và thực hành đúng cách. Trong khi đó, việc đọc hiểu và xử lý đề lại nhận được sự đầu tư chất xám ít hơn.

Trong 4 tiêu chí chấm bài Writing IELTS bao gồm Task Achievement, Coherence & Cohesion, Lexical Resource, và Grammar. Các tiêu chí về ngữ pháp và từ vựng chỉ chiếm 50%,, và 50% còn lại phụ thuộc vào kĩ năng tư duy của người viết. (Dù cá nhân tôi cho rằng để nhìn nhận kĩ năng viết trong thực tế thì phần tư duy sẽ nhỉnh hơn từ 10-20%) Điều này không nhằm để chứng minh rằng tiêu chí nào quan trọng hơn cả và chỉ nên tập trung vào mỗi nó, mà là một bằng chứng cho thấy rằng cả 4 nội dung trên đều góp phần vào việc quyết định tối thiểu tính chính xác về mặt cú pháp, rõ ràng và khoa học về mặt nội dung, và tính hợp lý và thuyết phục. Mặc dù có sự ưu tiên khác nhau cũng như thước đo đánh giá khác nhau 4 tiêu chí này cho mỗi thể loại viết văn, một bài viết tốt dù là IELTS, thư từ email, tản văn, v.v. đồng nghĩa với việc nó thể hiện được và điều phối tốt 4 yếu tố trên.

Để minh hoạ cho lý do vì sao các người học IELTS nên tiếp cận kĩ năng Writing một cách toàn diện hơn, tôi sẽ phân tích một bài viết mình chấm gần đây:

- Đề bài: Some people think that newspapers are the best way to learn news. However, others believe that they can learn news better through other media. Discuss both views and give your opinion? -

Để đối thoại được nội dung trên trước tiên nên làm rõ hai từ khoá "Newspaper" và "Other media". Dù về mặt ngữ nghĩa thí sinh nào cũng có thể hiểu được, điều thực sự cần làm ở đây là tìm kiếm điểm liên kết (linking points) giữa hai từ khoá.

- What do they represent? - Chúng đại diện cho điều gì?

- Is there a direct contrast between them in terms of definition/type? Or are they simply variables of a broader term? - Liệu 2 từ khoá có mối quan hệ tương phản trực tiếp hay đơn thuần là các biến thể của một chủng loại/nhóm lớn hơn?

- V.v.

Bằng cách trả lời các câu hỏi này, bạn sẽ định hướng được rằng mình đang thực sự viết về điều gì, đánh váo những core ideas nào, và xây dựng nội dung các paragraph ra sao.

Tiếc thay, người học sinh đã viết đề bài này mà quá vội vã trong việc đọc hiểu đề và ngay lập tức cho rằng "newspaper" đại diện cho "offline news reading platforms" và "other media" đại diện cho "online news reading platforms" trong khi nững sub-key words "online" và "offline" không hề mang tính đại diện cho các key words được đề cập trong đề. Và thế là, cả bài viết đã quá lan man về pros và cons của việc đọc news online hay offline.

Nếu tư duy đủ bén (và cả nhanh khi đi thi thực tế), bạn sẽ thấy "newspaper" và "other media" thuộc về một broader term là "methods of input". Và từ đó, chúng ta biết được nội dung cần khai thác trong bài viết là giữa hai methods of input "newspaper" và "other media" có những đặc tính như thế nào và chúng ảnh hưởng đến việc tiếp nhận thông tin của người đọc ra sao.

Cuối cùng, đi cùng những bất cập khác trong 3 tiêu chí C&C, LR, và Gr, bài viết vốn thuộc về một người viết có performance ổn định 6.5 - 7.0, chỉ đành chấp nhận overall 5.5 cho bài viết này.

Đối với tôi, cách tốt nhất để tiếp cận và trau dồi một ngôn ngữ cần coi nó như là một tổng thể cần được cảm nhận và rèn luyện. Việc cấu trúc ngôn ngữ thành các thành tố khác nhau mặc dù tiện lợi cho việc đánh giá và xác định vấn đề, bên cạnh các định hướng nghiên cứu reductionist lẫn emergent properties, không nên để nó ngăn cản chúng ta khỏi việc coi ngôn ngữ như một thực thể sống đầy hoà hợp.