Trong tương lai, nghề tạp vụ/phục vụ nhà hàng (waiters) có còn là mảnh đất "phát triển kỹ năng mềm" cho sinh viên?
Đối với đại đa số bạn trẻ Việt, những năm đại học thường là những năm mà các bạn có thể tự do thử sức mình trong nhiều khía cạnh của đời sống. Từ việc lựa chọn và theo đuổi chuyên ngành mình yêu thích, để tạo dựng nền móng sự nghiệp cho tương lai, đến việc thử trải nghiệm những loại hình hoạt động, công việc khác nhau (thường là qua các hoạt động ngoại khoá, hoặc công việc bán thời gian ngoài giờ đến trường).
Ở Việt Nam, đặc biệt là ở các thành phố lớn, những nơi có nền công nghiệp dịch vụ phát triển mạnh, các sinh viên Việt thường lựa chọn đầu quân cho các nhà hàng, chuỗi thức ăn ngoài giờ học, trở thành tạp vụ/phục vụ (waiters). Như vậy các bạn vừa có thể kiếm thêm chút tiền để trang trải sinh hoạt phí, vừa tự tin là mình có cơ hội phát triển các kỹ năng mềm, ngoài những kiến thức chuyên ngành, chính thống đã thụ hưởng từ trường lớp.
Đối với nghề tạp vụ nhà hàng mà nói, các bạn sinh viên làm nghề sẽ không những có cơ hội được phát triển kỹ năng giao tiếp, ghi nhớ (khi nhận các đơn hàng, “orders” từ khách hàng), phản ứng nhanh (môi trường làm việc trong các nhà hàng, nhất là các nhà hàng lớn thường khá căng thẳng) cách bày biện thức ăn, mà còn phát triển được những tố chất như tính kiên nhẫn, thân thiện với khách hàng, tận tâm. Không ít trong số đó có thể giúp tạo nền tảng cho một sự nghiệp thành công hơn của sinh viên trong tương lai.
Tuy nhiên, liệu nghề tạp vụ có thể mãi là mảnh đất màu mỡ giúp sinh viên phát triển các kỹ năng và tố chất trên, khi mà các nhà hàng hiện nay đang từng bước thay thế các nhân viên tạp vụ bằng robot và trí tuệ nhân tạo?
Một nghiên cứu từ Center for an Urban Future cho thấy nguy cơ các nhân viên tạp vụ nhà hàng trong tương lai có thể bị thay thế bởi máy móc lên đến 87%. Một thống kê khác, từ trang
Ở phía bên kia của cuộc tranh luận, nhiều chuyên gia quả quyết rằng robot trong tương lai chưa thể thay thế hoàn toàn các nhân viên tạp vụ. Chúng chỉ có thể giúp họ thực hiện một số đầu việc, như ghi nhớ các đơn hàng một cách chính xác (điều mà máy móc vốn vượt trội so với con người), hay vận chuyển các đĩa thức ăn từ nhà bếp tới bàn ăn của khách (như các robot TRT trong clip trên). Tuy nhiên, những đầu việc như bày biện thức ăn trên bàn một cách gọn ghẽ, đẹp mắt, hay đáp ứng những nhu cầu khác của khách hàng (như xin thêm gia vị, nước uống, khăn tay, v.v), hay đơn cử nhất là việc tạo ấn tượng tích cực đối với khách hàng, qua sự niềm nở thân thiện, vẫn cần đến sự đảm nhiệm của các nhân viên tạp vụ.
Vậy thì có thể nói, nghề tạp vụ nhà hàng trong tương lai chưa thể bị thay thế hoàn toàn bởi máy móc, nhưng chúng có thể là các trợ thủ đắc lực của các nhân viên tạp vụ trong những đầu việc đòi hỏi sự chính xác và sức mạnh cơ bắp.
Thân mời các bạn tiếp tục theo dõi chuỗi bài viết về ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo đến các ngành nghề trong xã hội của mình nhé!