Trình bày về các trung khu ngôn ngữ?
kiến thức chung
Các trung khu liên quan đến chức năng ngôn ngữ bao gồm (1) trung khu nghe và hiểu lời nói (vùng Wernicke), (2) trung khu phát âm (vùng Broca), (3) trung khu đọc.
Về vị trí, vùng Wernicke nằm ở cuối hồi thái dương trên, nơi tiếp giáp với thùy đỉnh và thùy chẩm, vùng Broca nằm dưới chân hồi trán, vùng đọc nằm ở hồi góc. Cả ba vùng này đều nằm ở bán cầu ưu thế (bán cầu ưu thế của người thuận tay phải là bán cầu trái, bán cầu ưu thế của người thuận tay trái phần lớn là bán cầu phải).
Về chức năng, ba vùng liên quan với tiếng nói có mối liên hệ với nhau và hoạt động như một hệ thống nhất. Tín hiệu của tiếng nói nhận được từ các vùng thính giác, thị giác, xúc giác đều được truyền về vùng Wernicke (trường hợp là chữ viết thì đi qua hồi góc trước khi truyền về vùng Wernicke) sau đó đến vùng Broca. Tại vùng Wernicke sẽ diễn ra quá trình xử lý thông tin được truyền đến, liên hệ tiếng nói với đối tượng mà nó biểu thị, giúp con người hiểu được ý nghĩa của lời nói. Sau đó, thông tin tiếp tục được truyền tới vùng Broca để hoạt hóa vùng này và hình thành chương trình phát âm khi cần trả lời bằng việc hoạt hóa vùng não vận động điều khiển cơ quan phát âm (vùng có liên hệ với vùng Broca bằng các sợi ngắn).
Như vậy, vùng Wernicke có chức năng nhận thức tổng hợp, lưu giữ thông tin ngôn ngữ từ các vùng thính giác, thị giác và cảm giác; vùng Broca có chức năng điều kiển hoạt động phát âm; trung khu đọc có chức năng xử lý tín hiệu chữ viết; và bên cạnh những vùng liên quan trực tiếp, thực hiện chức năng ngôn ngữ còn có sự tham gia của vỏ não vận động ở đỉnh trước, vỏ não cảm giác ở đỉnh sau, vỏ não thính giác ở thùy thái dương, vỏ não thị giác ở thùy chẩm.
Khi bị tổn thương các vùng liên quan đến ngôn ngữ, tùy mức độ mà có thể bị rối loạn hoặc mất ngôn ngữ. Nếu tổn thương vùng Wernicke thì vẫn nghe được lời nói và nhắc lại được hoặc khi đọc nhìn thấy chữ và viết lại được những không nhân thức được ý nghĩa của lời hói và chữ viêt đó. Nếu tổn thương vùng Broca thì không nói được do mất khả năng chi hối vận động các cơ phát âm. Nếu tổn thương vùng đọc, tuy vẫn đọc được, nhưng không hiểu ý nghĩa những gì đang đọc. Trường hợp vùng Wernicke bị tổn thương rộng ra cả phía sau tới hồi góc, xuống cả phía dưới tới phần thấp của thùy thái dương và lên cả phần trên tới bờ trên của rãnh Sylvius thfi bệnh nhân bị sa sút trí tuệ hoàn toàn, mất cảm xúc, không đọc, không viết, không tư duy được.
Nội dung liên quan
Nội dung sắp xếp theo thời gian
Phạm Ngọc Thiên Ân