Trình bày sơ lược về quản tập thể quyền tác giả và quyền liên quan?
kiến thức chung
Bản quyền (hoặc quyền của tác giả) là một thuật ngữ pháp lý được sử dụng để mô tả các quyền mà người sáng tạo có trên các tác phẩm văn học và nghệ thuật của họ. Các tác phẩm được bảo vệ bởi bản quyền bao gồm sách, âm nhạc, tranh, điêu khắc và phim ảnh, các chương trình máy tính, cơ sở dữ liệu, quảng cáo, bản đồ và bản vẽ kỹ thuật.
Các quyền liên quan, còn được gọi là quyền liên quan, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của một số người và pháp nhân góp phần tạo ra các tác phẩm có sẵn cho công chúng hoặc tạo ra các vấn đề mà trong khi không đủ tiêu chuẩn làm tác phẩm theo hệ thống bản quyền của tất cả các quốc gia, khả năng sáng tạo đầy đủ hoặc kỹ năng kỹ thuật và tổ chức để biện minh cho việc thừa nhận quyền sở hữu bản quyền. Luật các quyền liên quan cho rằng các sản phẩm phát sinh từ các hoạt động của những người và thực thể đó có giá trị bảo vệ pháp lý vì chúng có liên quan đến việc bảo vệ tác phẩm của tác giả theo bản quyền. Tuy nhiên, một số luật rõ ràng cho thấy việc thực hiện các quyền liên quan nên để nguyên, và không hề ảnh hưởng đến việc bảo vệ bản quyền.
Quản lý tập thể là việc thực hiện quyền tác giả và quyền liên quan của các tổ chức hoạt động vì lợi ích và thay mặt chủ sở hữu quyền.
Tác giả của tác phẩm có quyền cho phép hoặc cấm sử dụng tác phẩm của mình. Một nhà biên kịch có thể đồng ý cho công việc của mình đang được thực hiện trên sân khấu theo những điều kiện nhất định. Một nhà văn có thể đàm phán một hợp đồng với một nhà xuất bản để xuất bản và phân phối một cuốn sách. Và một nhạc sĩ có thể đồng ý có hiệu suất ghi trên đĩa compact. Những ví dụ minh hoạ cho thấy chủ sở hữu các quyền này có thể thực hiện quyền của mình như thế nào.
Tuy nhiên, việc quản lý các quyền đối với cá nhân thực tế là không thể đối với một số loại sử dụng nhất định. Tác giả không thể liên lạc với từng đài phát thanh hoặc truyền hình để thương lượng giấy phép và thù lao cho việc sử dụng tác phẩm của mình. Ngược lại, tổ chức phát sóng không thể tìm kiếm sự cho phép cụ thể từ mọi tác giả để sử dụng mọi tác phẩm có bản quyền. Tính khả thi của việc quản lý các hoạt động này một cách riêng biệt - cả cho chủ sở hữu quyền và người sử dụng - tạo ra nhu cầu cho các tổ chức quản lý tập thể (CMOs). Các tổ chức này đảm bảo rằng người sáng tạo sẽ nhận được thanh toán cho việc sử dụng tác phẩm của họ.
Đây là một tổ chức phi chính phủ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên và hoạt động vì mục đích phi lợi nhuận. Thông qua hợp đồng uỷ thác của người có quyền, tổ chức quản lý tập thể quyền tác giả, quyền liên quan để thực hiện các hoạt động cấp phép sử dụng, khai thác công trình, biểu diễn, bản ghi chương trình phát sóng. Thuê, sử dụng và phân phối tiền cho những người có quyền theo quy định của pháp luật và điều lệ của tổ chức. Với hoạt động đó, tổ chức quản lý tập thể quyền tác giả, quyền liên quan là cầu nối giữa người sáng tạo là thành viên với tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm; Để tạo thuận lợi cho việc sử dụng và khai thác có hiệu quả các quyền của các thành viên.
Thành viên của CMO mở rộng cho tất cả chủ sở hữu bản quyền và các quyền liên quan, dù là tác giả, nhà soạn nhạc, nhà xuất bản, nhà văn, nhiếp ảnh gia, nhạc sĩ hay nghệ sĩ biểu diễn. Các tổ chức phát sóng không nằm trong danh sách, vì chúng được coi là người dùng, mặc dù họ có một số quyền trong chương trình phát sóng của họ.
Khi gia nhập CMO, các thành viên cung cấp một số thông tin cá nhân và công bố các tác phẩm mà họ đã tạo ra. Thông tin được cung cấp là một phần của tài liệu của CMO cho phép liên kết giữa việc sử dụng tác phẩm và thanh toán để sử dụng các tác phẩm phải được thực hiện cho đúng chủ sở hữu của các quyền đó. Các tác phẩm do các thành viên của tổ chức tuyên bố được coi là tiết mục "dân tộc" hay "địa phương" (trái với các tiết mục quốc tế được tạo thành từ các tác phẩm nước ngoài do CMO quản lý trên thế giới).
Cách quản lý tập thể hoạt động như thế nào
Có nhiều loại CMO hoặc nhóm các tổ chức như vậy, tùy thuộc vào loại công việc liên quan (âm nhạc, tác phẩm nghệ thuật, sản phẩm "đa phương tiện" ...) sẽ cùng quản lý các loại quyền khác nhau.
CMO "truyền thống"
CMO "truyền thống" hoạt động thay mặt cho các thành viên của mình, đàm phán mức giá và điều khoản sử dụng với người sử dụng, cấp phép cho phép sử dụng, thu thập và phân phối nhuận bút. Chủ sở hữu quyền cá nhân không tham gia trực tiếp vào bất kỳ bước nào trong các bước này.
Một cửa
"Một điểm dừng" là một loại liên minh các CMO riêng biệt cung cấp cho người dùng một nguồn tập trung, nơi có thể nhận được các ủy quyền một cách dễ dàng và nhanh chóng. Có xu hướng ngày càng tăng để thiết lập các tổ chức như vậy vì sự phát triển của các sản phẩm "đa phương tiện" (sản phẩm bao gồm hoặc tạo ra từ một số loại công việc, bao gồm phần mềm máy tính) đòi hỏi nhiều sự ủy quyền.
Trung tâm thanh tra quyền
Trung tâm giải phóng nhân quyền cấp giấy phép cho người dùng phản ánh các điều kiện sử dụng.
Tạ Thị Ngọc Huyền