Tranh luận online sao cho hiệu quả?
Thảo luận là một cách học tập hiệu quả và thú vị nhất, nhưng không phải lúc nào chúng ta cũng tìm được người/nhóm hay ho để thảo luận offline. Thế nên lẽ tự nhiên là nhiều thảo luận diễn ra online, cụ thể là Facebook. Lỡ tay like/bình luận hay (thô bỉ…) là “chấm” thì Facebook cứ báo noti suốt, nhưng đâu có cách thảo luận online hiệu quả?
Mình xem chia sẻ 3 gạch đầu dòng tự nghĩ ra, mời mọi người góp ý thêm:
1 - Hiểu những chủ đề thảo luận online được và đặt câu hỏi đúng:
Thảo luận online là nơi rất dễ “anh hùng bàn phím” vì câu chữ cứ thế tuôn ra mà chẳng cần suy nghĩ/đắn đo nhiều - đặc biệt là trên Facebook. Nên nếu bạn hỏi rất chung chung hay mấy topic quá khó thì thường sẽ nhận được câu trả lời chung chung hay… bị lơ luôn.
Mục tiêu của đặt câu hỏi là phải khơi gợi được thảo luận, càng chính xác càng tốt. Điều này có thể làm được bằng cách đặt câu hỏi đúng: không quá hẹp cũng không quá lan man, và phần trình bày câu hỏi cũng nên chia sẻ thêm một chút về bối cảnh bản thân bạn, điều bạn muốn nhận được cũng như những cách/phương pháp đã thực hiện.
Ví dụ:
Câu hỏi kém:
Anh chị cho em hỏi, là sinh viên thì cần làm gì khi đi dự mấy sự kiện để học hỏi được nhiều ạ?
Nên là:
Thói quen/kỹ năng hiệu quả nhất khi tham gia một sự kiện để học hỏi được nhiều nhất là gì?
Em hiện là sinh viên năm nhất, muốn tranh thủ thời gian rảnh để tham gia nhiều sự kiện để mở rộng kiến thức và mối quan hệ. Hiện em hay chọn sự kiện theo các cộng đồng tổ chức, ví dụ cộng đồng RGB về design.
2 - Tìm nơi thảo luận đúng và trình bày quan điểm rõ ràng kèm dẫn chứng/minh hoạ/bài đọc thêm:
Nhiều bạn dễ nhất là hay thảo luận trên Facebook: cụ thể là facebook của cá nhân mình, hay chen ngang vào dòng thảo luận của người khác (vd thấy bạn mình bình luận trên status của người khác, hay thấy một người giỏi (expert) đang bình luận về vấn đề liên quan). Chịu khó hơn chút thì vào mấy facebook group hỏi.
Cách này không sai, nhưng thường không hiệu quả vì Facebook là nơi xã giao + giải trí, chưa kể giao diện không phù hợp cho các thảo luận dài (cmt dài bị rút ngắn lại, cũng như nhiều cmt quá thì chỉ hiển thị top cmt), thêm nữa Facebook cá nhân thì người chủ status không có nghĩa vụ và trách nhiệm gì phải trả lời bạn đàng hoàng và chi tiết.
Cách tốt nhất là tìm những nơi chuyên về thảo luận, có thể (vẫn là) Facebook cá nhân của một bạn nào hay đứng ra host mấy chủ đề, hay vào trong các Facebook Group chuyên sâu - nhưng tốt nhất là đi tìm hẳn những trang hỏi đáp uy tín như Quora (mỗi chuyên ngành/chủ đề thường sẽ có những diễn đàn/nhóm thảo luận riêng).
Khi tìm đúng nơi thảo luận rồi thì trách nhiệm đầu tiên là hãy search trước khi hỏi, vì khả năng cao là câu hỏi của bạn đã có người hỏi rồi. Điểm này thì Facebook Group khá tệ trong việc lưu trữ mấy nội dung cũ. Tốt nhất là hãy tham gia vào các câu hỏi tương tự.
Khi bình luận thì cũng nhớ nêu luận điểm rõ ràng, một mẹo hay nữa là trích dẫn link của 1-2 video/bài báo góp phần đại diện/hỗ trợ cho ý kiến của bạn. Như vậy bình luận của bạn sẽ trung lập hơn và cũng không quá dài dòng, mọi người tham gia cũng được đọc thêm nhiều bài/trang web hay (mình cực thích Quora hay Reddit ở khoản dẫn link).
3 - Viết 1 bài blog tóm tắt những điều mình học được (cho đến lúc này) của cuộc tranh luận:
Một mẹo nữa là viết một bài blog tóm tắt lại những điều mình đã đọc/học/hiểu/ứng dụng cho đến lúc này khi theo dõi cuộc tranh luận (và dùng nó như một dẫn chứng trong bình luận). Tin mình đi, khi làm việc này thì nhiều người “đến sau” sẽ cảm ơn bạn, vì không phải ai cũng có thời gian đọc hết thảo luận từ đầu đến cuối.
Và nếu thảo luận nào hay thì nên share về Facebook cá nhân để mời bạn bè tham gia. Đôi khi có nhiều “người quen” sẽ làm bạn bất ngờ về ý kiến/kiến thức của họ trong một mảng nào đấy. Dần dần bạn cũng sẽ “xây dựng thương hiệu cá nhân” (nghe nghiêm trọng vl =]]) là người thích thảo luận và nghiêm túc với thảo luận.
Một mẹo nhỏ để tận dụng hết giá trị những người đã lỡ “ghé mắt” coi topic của bạn là hãy gợi mở các cách trao đổi khác ngoài topic hiện tại. Cũng ví dụ trên có thể thêm câu “Ngoài ra, em cũng đang quan tâm về việc chọn sách để đọc. Nếu anh chị nào có sách kỹ năng hay xin giới thiệu giúp em qua email
Mình mở câu hỏi này để mong tổng hợp thành mấy gạch đầu dòng dễ nhớ cho các bạn trẻ nhìn vào học được một kỹ năng hữu ích và tiết kiệm thời gian. Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học - mời mọi người góp ý thêm, mấy chi tiết/góp ý nào mà bạn nghĩ các bạn trẻ cần biết/ứng dụng thì càng tốt hen.
Bản quyền hình ảnh:
kỹ năng mềm
Nếu câu hỏi của bạn là tranh luận hiệu quả, thì mình nghĩ cần thêm vào thái độ của người tham gia và phương pháp tranh luận. Khi càng nhiều người bình luận thì càng có nhiều ý tưởng, nhưng cũng thêm rủi ro biến thành cái chợ. Để bảo đảm tính hiệu quả thì những yếu tố ràng buộc này sẽ có ích:
- Ứng dụng tư duy phê phán (critical thinking) trong quá trình thảo luận
- Xác định mục đích tranh luận là để các bên có hiểu biết toàn diện vấn đề, tìm ra giải pháp, không phải để tranh thắng thua
- Tôn trọng ý kiến của người khác, xem xét đánh giá tính hợp lý của nó, không vội phủ định dù nó khác biệt với mình
- Không để cảm xúc cá nhân, cái tôi hay định kiến can thiệp vào, tiếp cận khách quan và lý tính
- Luận điểm đưa ra liên quan tới chủ đề đang bàn, rõ ràng, ngắn gọn, chi tiết, mạch lạc, logic, có bằng chứng, ví dụ thực tế, luận cứ để hỗ trợ và có sức thuyết phục
- Tránh các lỗi ngụy biện, vd: công kích cá nhân, đánh tráo khái niệm ...
Trần Bách
Nếu câu hỏi của bạn là tranh luận hiệu quả, thì mình nghĩ cần thêm vào thái độ của người tham gia và phương pháp tranh luận. Khi càng nhiều người bình luận thì càng có nhiều ý tưởng, nhưng cũng thêm rủi ro biến thành cái chợ. Để bảo đảm tính hiệu quả thì những yếu tố ràng buộc này sẽ có ích:
Hường Hoàng
Theo Dũng thì thảo luận/ tranh luận trên Noron nên như thế nào cho hiệu quả, khi chúng ta bắt đầu bằng một câu hỏi mới hoặc trả lời trên một topic mà mọi người đã đang thảo luận rồi?
Dịch lại theo ý của bài viết này thì nên là:
Do Thu
Em xin chia sẻ một số nguyên nhân chủ yếu khiến việc tranh luận không hiệu quả (do em nhận thấy):
Người ẩn danh
Anh có thể nói chi tiết hơn về cách đặt câu hỏi được không ạ? Em thấy thú vị quá :D