Tìm hiểu về các chức năng hoạt động của phần mềm quản trị cơ sở dữ liệu tư liệu CDS/IsIS do UNESCO phát triển?

  1. Kiến thức chung

Từ khóa: 

kiến thức chung

CDS/ISIS là phần mềm tư liệu do UNESCO phát triển và phổ biến từ năm 1985. CDS/ISIS quản lý các cơ sở dữ liệu dạng văn bản có cấu trúc... Được UNESCO cung cấp miễn phí cho các thư viện Việt Nam. Đây là phần mềm đầu tiên được sử dụng phổ biến tại Việt Nam để quản lý thư viện truyền thống. CDS/ISIS for Windows (sau đây gọi là WinISIS) là hệ thống lưu trữ và tìm kiếm thông tin được thiết kế dưới dạng các menu chọn, ứng dụng cho việc xây dựng và quản trị các CSDL dạng văn bản có cấu trúc, không phải là dạng tính toán biểu bảng số, thống kê... Một trong những điểm trội của hệ thống này là nó cho phép thao tác với số lượng không hạn chế các cơ sở dữ liệu bao gồm các mục mô tả dữ liệu khác nhau. Mặc dù một vài chức năng của WinISIS đòi hỏi một số kiến thức và kinh nghiệm nhất định về tin học, song phần lớn các ứng dụng được thiết kế để người dùng có ít kinh nghiệm hoặc chưa có kinh nghiệm về tin học cũng có thể sử dụng được dễ dàng. Đối với những người dùng có kinh nghiệm, WinISIS tạo cho các phương tiện lập trình liên kết và cho phép phát triển các đặc thù ứng dụng riêng cũng như các phương tiện chức năng bổ sung khác ngoài các phương tiện tiêu chuẩn của chương trình. CDS/ISIS dùng chuẩn MARC CFC của UNESCO CDS/ISIS là phần mềm tự kết hợp Hệ quản trị cơ sở dữ liệu của chính mình với Phần giao tiếp. Có cải tiến Phần giao tiếp từ DOS đến Web và kết nối thêm Hệ quản trị CSDL Access UNESCO đã có kinh nghiệm trong việc tạo điều kiện phát triển một số công cụ phần mềm quan trọng để xử lýthông tin. Những công cụ phần mềm này được phânphối miễn phí cho các nước đang phát triển. Mục tiêu là để tăng cường năng lực cho người dùng bằng cách chophép họ trup cập những công nghệ quan trọng về phát triển và chia sẻ tri thức mà hầu hết là không thể chi trả. Các công cụ phần mềm vẫn tiếp tục được làm giàu, sửa đổi và cập nhật với sự hợp tác của cộng đồng các chuyêngia từ nhiều nước khác nhau. CDS/ISIS là một hệ thống cơ sở dữ liệu đơn giản,dung lượng lớn. Nó thích hợp với những dữ liệu thư mục và thường đượcdùng cho các thư viện. ISIS thiếu hầu hết các yếu tố củaRDBMS như mối quan hệ phức tạp giữa các thực thể khácnhau song nó lại có tính năng linh hoạt, hữu ích với các thưmục có nhiều biểu ghi thay đổi và cấp độ cấu trúc phụ đơn lẻlớn, mà ngày nay người ta thường dùng văn bản dưới dạngXML hơn là dạng văn bản các dòng bảng biểu. Cơ chế địnhchỉ mục cấu trúc linh hoạt kết hợp với sự ưu việt của việc tìmkiếm toàn văn và của những con số ký hiệu đã tạo ra cách tra cứu toàn văn và tìm kiếm được cơ cấu.Các tiện ích có sẵn của WinISIS: Nhóm UNESCO CDS/ISIS đã phát triển một số tiện íchvới các mục đích khác nhau.Các tiện ích này có sẵn để tải về từ site của UNESCO . www.unesco.org/isis ●IsisMarc: Giao diện nhập dữ liệu đọc được trongMarc cho CDS/ISIS ●WEBLIS: Hệ thống thư viện tích hợp dựa trên Web ●Javaisis: Bộ TCP/IP client-server đa nhữcho cơ sở dữ liệu CDS/ISIS ●Isisdll: Giao diện lập trình để phát triển phầnmềm CDS/ISIS ●Giao diện nhập dữ liệu cơ bản cho các cơ sởdữ liệu Win/ISIS ●Thay thế cửa sổ nhập dữ liệu Win/ISISchuẩn với môi trường mạnh hơn ●Thích ứng để quản lý các khổ mẫu kiểuMARC, như MARC21, UNIMARC IsisMarc ●Hệ thống tích hợp bao gồm: ➢Hệ biên mục ➢OPAC (tìm) ➢Module cho mượn ➢Module thống kê JavaISIS ●Giao diện người dùng là ứng dụng Java chạy trên mọi platform với Java Virtual Machine có sẵn ●Server cũng là ứng dụng Java nhưng nhắc lạiBIREME's WWWISIS 3.x, máy tìm trên web cho CDS/ISIS ●Cả Client/Server có sẵn cho Windows 95, 98, NT và Windows 2000, Linux, Macintosh, Sun Solaris, HP-UX và hệ điều hành IBM-AIX ●Sau khi bạn đã thành thạo trong việc sửdụng cơ sở dữ liệu WinISIS bạn có th sử dụng các tiện ích này để: ●Nâng cao khả năng của cơ sở dữ liệu ●Tích hợp các module khác nhau phù hợpvới các chức năng của thư viện Tính năng và chức năng cơ bản của CDS/IsIS: WinISIS có các chức năng chính sau đây: Xác định cơ sở dữ liệu chứa các phần tử dữ liệu yêu cầu; Nhập biểu ghi mới vào cơ sở dữ liệu hiện tại; Sửa đổi, hiệu đính hoặc xóa các biểu ghi hiện có; Tự động xây dựng và duy trì file truy nhập nhanh đối với mỗi cơ sở dữ liệu nhằm tăng tối đa tốc độ truy tìm; Tìm các biểu ghi theo nội dung, thông qua ngôn ngữ tìm tin vạn năng; Trình bày biểu ghi hay một phần biểu ghi theo yêu cầu; Sắp xếp biểu ghi theo thứ tự yêu cầu; In toàn bộ hoặc từng phần mục lục; Phát triển các ứng dụng đặc thù nhờ phương tiện lập trình liên kết. *Xử lý các biểu ghi thay đổi, các trường vàcác trường con ghi trong chỗ trống tạo khả năng lưu trữ lượng thông tin lớn hơn *Xử lý các trường có thể lặp lại *Các thành phần xác định CSDL cho phép người dùng xác định dữ liệu được xử lý cho nhu cầu riêng *Thành phần nhập dữ liệu cho phép ngườidùng nhập và sửa đổi dữ liệu thông qua các bảng kê đặc trưng của CSDL và thân thiện với người dùng *Thành phần tìm kiếm thông tin sử dụngngôn ngữ tra cứu mạnh *Công cụ sắp xếp và lập báo cáo cho phép tạo sản phẩm in như các mục lục,v.v *Chức năng trao đổi dữ liệu dựa trên tiêu chuẩn quốc tế ISO 2709 được sử dụng bởi nhà sản xuấtCSDL hàng đầu *Ngôn ngữ lập trình ứng dụng tích (CDS/ISIS Pascal và ISIS_DLL) cho phép người dùng tạophần mềm thỏa mãn các nhu cầu đặc thù *Một vài chức năng cho phép người dùng xây dựngCSDL liên quan, mặc dù CDS/ISIS không dựa trên mô hình liên quan *Chức năng siêu văn bản mạnh cho phép ngườidùng thiết kế các giao diện người dùng phức tạp *Số lượng các công cụ sẵn có để cung cấp cho cácCSDL CDS/ISIS trực tuyến trên Internet
Trả lời
CDS/ISIS là phần mềm tư liệu do UNESCO phát triển và phổ biến từ năm 1985. CDS/ISIS quản lý các cơ sở dữ liệu dạng văn bản có cấu trúc... Được UNESCO cung cấp miễn phí cho các thư viện Việt Nam. Đây là phần mềm đầu tiên được sử dụng phổ biến tại Việt Nam để quản lý thư viện truyền thống. CDS/ISIS for Windows (sau đây gọi là WinISIS) là hệ thống lưu trữ và tìm kiếm thông tin được thiết kế dưới dạng các menu chọn, ứng dụng cho việc xây dựng và quản trị các CSDL dạng văn bản có cấu trúc, không phải là dạng tính toán biểu bảng số, thống kê... Một trong những điểm trội của hệ thống này là nó cho phép thao tác với số lượng không hạn chế các cơ sở dữ liệu bao gồm các mục mô tả dữ liệu khác nhau. Mặc dù một vài chức năng của WinISIS đòi hỏi một số kiến thức và kinh nghiệm nhất định về tin học, song phần lớn các ứng dụng được thiết kế để người dùng có ít kinh nghiệm hoặc chưa có kinh nghiệm về tin học cũng có thể sử dụng được dễ dàng. Đối với những người dùng có kinh nghiệm, WinISIS tạo cho các phương tiện lập trình liên kết và cho phép phát triển các đặc thù ứng dụng riêng cũng như các phương tiện chức năng bổ sung khác ngoài các phương tiện tiêu chuẩn của chương trình. CDS/ISIS dùng chuẩn MARC CFC của UNESCO CDS/ISIS là phần mềm tự kết hợp Hệ quản trị cơ sở dữ liệu của chính mình với Phần giao tiếp. Có cải tiến Phần giao tiếp từ DOS đến Web và kết nối thêm Hệ quản trị CSDL Access UNESCO đã có kinh nghiệm trong việc tạo điều kiện phát triển một số công cụ phần mềm quan trọng để xử lýthông tin. Những công cụ phần mềm này được phânphối miễn phí cho các nước đang phát triển. Mục tiêu là để tăng cường năng lực cho người dùng bằng cách chophép họ trup cập những công nghệ quan trọng về phát triển và chia sẻ tri thức mà hầu hết là không thể chi trả. Các công cụ phần mềm vẫn tiếp tục được làm giàu, sửa đổi và cập nhật với sự hợp tác của cộng đồng các chuyêngia từ nhiều nước khác nhau. CDS/ISIS là một hệ thống cơ sở dữ liệu đơn giản,dung lượng lớn. Nó thích hợp với những dữ liệu thư mục và thường đượcdùng cho các thư viện. ISIS thiếu hầu hết các yếu tố củaRDBMS như mối quan hệ phức tạp giữa các thực thể khácnhau song nó lại có tính năng linh hoạt, hữu ích với các thưmục có nhiều biểu ghi thay đổi và cấp độ cấu trúc phụ đơn lẻlớn, mà ngày nay người ta thường dùng văn bản dưới dạngXML hơn là dạng văn bản các dòng bảng biểu. Cơ chế địnhchỉ mục cấu trúc linh hoạt kết hợp với sự ưu việt của việc tìmkiếm toàn văn và của những con số ký hiệu đã tạo ra cách tra cứu toàn văn và tìm kiếm được cơ cấu.Các tiện ích có sẵn của WinISIS: Nhóm UNESCO CDS/ISIS đã phát triển một số tiện íchvới các mục đích khác nhau.Các tiện ích này có sẵn để tải về từ site của UNESCO . www.unesco.org/isis ●IsisMarc: Giao diện nhập dữ liệu đọc được trongMarc cho CDS/ISIS ●WEBLIS: Hệ thống thư viện tích hợp dựa trên Web ●Javaisis: Bộ TCP/IP client-server đa nhữcho cơ sở dữ liệu CDS/ISIS ●Isisdll: Giao diện lập trình để phát triển phầnmềm CDS/ISIS ●Giao diện nhập dữ liệu cơ bản cho các cơ sởdữ liệu Win/ISIS ●Thay thế cửa sổ nhập dữ liệu Win/ISISchuẩn với môi trường mạnh hơn ●Thích ứng để quản lý các khổ mẫu kiểuMARC, như MARC21, UNIMARC IsisMarc ●Hệ thống tích hợp bao gồm: ➢Hệ biên mục ➢OPAC (tìm) ➢Module cho mượn ➢Module thống kê JavaISIS ●Giao diện người dùng là ứng dụng Java chạy trên mọi platform với Java Virtual Machine có sẵn ●Server cũng là ứng dụng Java nhưng nhắc lạiBIREME's WWWISIS 3.x, máy tìm trên web cho CDS/ISIS ●Cả Client/Server có sẵn cho Windows 95, 98, NT và Windows 2000, Linux, Macintosh, Sun Solaris, HP-UX và hệ điều hành IBM-AIX ●Sau khi bạn đã thành thạo trong việc sửdụng cơ sở dữ liệu WinISIS bạn có th sử dụng các tiện ích này để: ●Nâng cao khả năng của cơ sở dữ liệu ●Tích hợp các module khác nhau phù hợpvới các chức năng của thư viện Tính năng và chức năng cơ bản của CDS/IsIS: WinISIS có các chức năng chính sau đây: Xác định cơ sở dữ liệu chứa các phần tử dữ liệu yêu cầu; Nhập biểu ghi mới vào cơ sở dữ liệu hiện tại; Sửa đổi, hiệu đính hoặc xóa các biểu ghi hiện có; Tự động xây dựng và duy trì file truy nhập nhanh đối với mỗi cơ sở dữ liệu nhằm tăng tối đa tốc độ truy tìm; Tìm các biểu ghi theo nội dung, thông qua ngôn ngữ tìm tin vạn năng; Trình bày biểu ghi hay một phần biểu ghi theo yêu cầu; Sắp xếp biểu ghi theo thứ tự yêu cầu; In toàn bộ hoặc từng phần mục lục; Phát triển các ứng dụng đặc thù nhờ phương tiện lập trình liên kết. *Xử lý các biểu ghi thay đổi, các trường vàcác trường con ghi trong chỗ trống tạo khả năng lưu trữ lượng thông tin lớn hơn *Xử lý các trường có thể lặp lại *Các thành phần xác định CSDL cho phép người dùng xác định dữ liệu được xử lý cho nhu cầu riêng *Thành phần nhập dữ liệu cho phép ngườidùng nhập và sửa đổi dữ liệu thông qua các bảng kê đặc trưng của CSDL và thân thiện với người dùng *Thành phần tìm kiếm thông tin sử dụngngôn ngữ tra cứu mạnh *Công cụ sắp xếp và lập báo cáo cho phép tạo sản phẩm in như các mục lục,v.v *Chức năng trao đổi dữ liệu dựa trên tiêu chuẩn quốc tế ISO 2709 được sử dụng bởi nhà sản xuấtCSDL hàng đầu *Ngôn ngữ lập trình ứng dụng tích (CDS/ISIS Pascal và ISIS_DLL) cho phép người dùng tạophần mềm thỏa mãn các nhu cầu đặc thù *Một vài chức năng cho phép người dùng xây dựngCSDL liên quan, mặc dù CDS/ISIS không dựa trên mô hình liên quan *Chức năng siêu văn bản mạnh cho phép ngườidùng thiết kế các giao diện người dùng phức tạp *Số lượng các công cụ sẵn có để cung cấp cho cácCSDL CDS/ISIS trực tuyến trên Internet