Thời điểm kết thúc ngàn năm Bắc thuộc?

Có nhiều người thắc mắc: “Thế kỷ X người Việt giành quyền độc lập tự chủ từ phương Bắc vào mốc 905 hay 938?”; theo ý kiến cá nhân của mình, sử dụng mốc thời gian nào cũng chính xác. Năm 905, nhân tình hình nhà Đường rối loạn suy yếu cực độ; vị hào trưởng đất Hồng Châu Khúc Thừa Dụ đem binh chiếm lấy phủ trị Đại La và tự xưng Tiết Độ Sứ. Lúc này, tuy trên danh nghĩa họ Khúc vẫn nhận mệnh phương Bắc cai trị Tĩnh Hải Quân; nhưng thực chất bộ máy hành chính giờ đây đã nằm dưới sự quản lý trực tiếp của người Việt. Hơn ba thập kỷ sau, mùa đông năm 938, trên dòng sông Bạch Đằng lịch sử; Ngô Quyền đã tạo nên chiến thắng oanh liệt tiêu diệt đoàn quân Nam Hán do Hoằng Tháo chỉ huy, khiến Nam Hán từ đây bỏ hẳn mộng xâm lược đất Giao ta. Như thế; năm 905 đánh dấu nước ta giành quyền tự chủ trên phương diện bộ máy hành chính, còn năm 938 là trên phương diện quân sự ngoại giao trước Trung Hoa; tất cả đều là những dấu mốc quan trọng trong cuộc đấu tranh giành độc lập của người Việt trong đêm trường Bắc thuộc.