Thành Bát Quái?

Vua Gia Long rất yêu quý tả quân Lê Văn Duyệt. Trong một cuốn sách mình đọc có nói chúa Nguyễn trong bước đường cùng đã ghé Tiền Giang, trốn vào nhà cha con ông Duyệt. Từ đó Lê Văn Duyệt theo hầu, và cuối cùng giành được cả thiên hạ cho vua.

Ban đầu Nguyễn Ánh cũng không nghĩ mình sẽ trở về quê được nên chọn Sài Gòn làm thủ đô, gọi là Gia Định kinh, có đầy đủ công trình mà một kinh đô thực thụ cần có. Thành Bát Quái được xây bao bọc chung quanh, cổng vào ở khoảng đường Đồng Khởi, một bức tường chạy dọc Đinh Tiên Hoàng, qua đại học khoa học xã hội - nhân văn, một bức khác chạy dọc Nguyễn Đình Chiểu, mình nhớ thế. Gia Định kinh làm thủ đô của vương quốc Đồng Nai được 10 năm thì ai ngờ Ánh ca ca thắng đậm nên ổng dọn nhà ra Huế. 😂

Gia Long tin tưởng giao trọn Gia Định kinh và Nam Bộ cho Lê Văn Duyệt cai trị. Theo tài liệu nước ngoài mình tra cứu, Nam Bộ (Cochin-China) gần như là một vương quốc tự trị riêng (autonomy), tự do buôn bán, tự do tôn giáo, tự do đối ngoại, không bị triều đình can thiệp, Gia Long cho phép Lê Văn Duyệt sở hữu quyền lực tối thượng đó, nghĩa là ông chỉ xếp sau vua mà thôi (full freedom to rule and deal with foreign powers). 😎

Minh Mạng muốn tước bỏ quyền lực của Lê Văn Duyệt nhưng không được (tả quân rất khủng bố, đốt 2000 thuyền Tây Sơn trong 1 đêm, không phải dạng vừa đâu, dạng rộng đấy), đành chờ tới khi ông chết mới ra lệnh xích mộ, trấn yểm, rồi đoạt quyền điều khiển Nam Bộ. Con nuôi Lê Văn Khôi của tả quân bức xúc nên tạo phản. Đây là cuộc khởi nghĩa lớn nhất sau thời Tây Sơn, trong vòng mấy tháng, toàn bộ lãnh địa Cochin-China, Nam kỳ lục tỉnh bị Khôi đánh chiếm hết. 😳

Sau lưng Khôi là sự giúp đỡ của các cha xứ Thiên Chúa, vốn ưa không khí tự do tôn giáo dưới thời ông Duyệt, và đặc biệt là quân Xiêm. Đây là cuộc chiến vô cùng cam go với Minh Mạng, đặc biệt khi đoàn quân nhà Nguyễn bao vây thành Bát Quái, Minh Mạng như đối diện với hình ảnh sừng sững của phụ thân Gia Long ngày trước. 😥

Minh Mạng không thể hạ nổi thành trì mà vua cha đã xây nên, đành chờ tới khi trong thành hết lương, tự sinh tự diệt. Sau đó những người làm phản bị đem ra siêu thị Maximark 3 tháng 2 chém đầu, xác vứt đầy xuống vòng xoay Võ Thị Sáu, gần ga Sài Gòn.

Thành Bát Quái dùng để chống Tây Sơn, sau sự biến Lê Văn Khôi đã bị Minh Mạng san phẳng. Miền nam tự do mà ông Lê Văn Duyệt tạo nên lại rơi vào vòng kiểm soát của triều đình Huế.