Tại sao dân IT nên đầu tư chứng khoán?

*Bài viết không nhằm khuyến nghị hay khuyến khích mua mã CP nào, hay nên mở tài khoản tại thời điểm nào => your money your choice.

Theo quan sát thì cá nhân mình thấy 1 số đặc điểm chung của nghề dev:

Do các lý do đó nên mình thấy việc đầu tư sinh lời & tích lũy là rất cần thiết, có thể không chỉ với mấy ông Dev mà còn với mọi người nữa. Câu chuyện về thu nhập bị động thì chắc hẳn nhiều anh em đã biết qua cuốn Cha giàu Cha nghèo rồi. Vậy nếu mình chỉ code không mà không có nguồn thu nhập thì rất khó hướng tới việc được tự do tài chính.

Sau khi nghiên cứu các linh vực đầu tư thì mình thấy chứng khoán là ổn nhất, vì 1 số lý do:

Việc chúng ta mua cổ phiếu chính là chúng ta đang góp vốn cho các công ty đại chúng mang tiền đó đi đầu tư. Thử nghĩ xem bình thường chúng ta làm việc cho FPT đi chẳng hạn, nay mình sở hữu cổ phần của FPT. Vậy là các nhân viên FPT cố gắng làm việc để cho công ty phát triển => cổ phiếu tăng giá => những người sở hữu cổ phần được lợi. Wow, cảm giác cứ như ae FPT đi làm cho mình ấy nhỉ :))

Trái với việc đầu tư bất động sản, vàng,… ae có thể bắt đầu chơi chứng khoán với vài trăm nghìn, vài triệu cũng ok. Việc ban đầu bạn bỏ vào bao nhiêu tiền là tùy theo khả năng tài chính, trước mắt hãy coi như đó là số tiền học phí, bỏ vào sẽ không rút ra được ( tất nhiên vẫn rút được nhé, ý mình là tâm lý thôi 😀 ). Bạn có thể bắt đầu mua 10, 20 cổ phiếu gì đó bạn thích, ví dụ tập đoàn FPT(giờ đang tầm 55k/1cp), Ngân hàng MBB( ~23k/1cp), … sau đó thử xem tâm lý cá nhân thế nào. Việc bạn bỏ tiền vào sẽ thúc đẩy & là động lực để ae tìm hiểu và nghiên cứu đầu tư.

Lần đầu mình mở tài khoản chứng khoán là năm 2017, lúc ấy mới đang là cậu sinh viên năm 3. Ngày ấy đi làm parttime với cả phụ huynh gửi tiền cho 1 tháng dc tầm 3 4tr. Bỏ vào tài khoản chứng khoán 2 triệu thôi. Mua được vài hôm nó giảm vài chục nghìn đã tái mặt rồi :)) Cũng khá vui & phấn khích.

Cái này cũng là 1 trong những thứ khá quan trọng. Như với đầu tư Bitcoin, Forex,… là giao dịch trên thị trường của thế giới, biên độ giao động rất mạnh và không giới hạn thời gian. Có thể qua 1 đêm tỉnh dậy đồng coin bạn mua tăng x2 hoặc đôi khi nó giảm 1 nửa. Chúng ta không thể follow liên tục được, cho dù bạn có đặt lệnh stoploss hay gì đi nữa, đôi khi sẽ bị mua hoặc bán vào những thời điểm ta không thể kiểm soát.

Còn như thị trường chứng khoán Việt Nam, mỗi mã CP bạn mua thì biên độ tăng/giảm tối đa 1 ngày là 7%(với sàn Hose) và 15%(với sàn Upcom thôi) và cũng chỉ giao dịch từ 9h-15h từ thứ 2 đến thứ 6. Ngoài ra, Việt Nam vẫn đang áp dụng quy luật T+3. Tức là khi bạn mua hoặc bán 1 mã CP thì sau 3 ngày bạn mới có thể bán mã CP đó hoặc lấy tiền vừa bán đi mua tiếp được. Việc này giúp cho thị trường dao động ít hơn rất nhiều

Ngoài ra việc giao động nhỏ sẽ giúp cho ae có thể làm việc chính tập trung hơn mà không mất quá nhiều thời gian quan sát việc đầu tư. Sau khi chọn mua chúng ta cứ để vậy , thi thoảng như đi lấy cốc nước, đi wc thì bật bảng điện tử lên ngắm chút thôi 😀

Đây cũng là 1 điều mình thấy khá hay. Thông thường các ae dev thường chỉ để ý tới công nghệ có gì update mới thôi, còn các tin kinh tế khác trên báo chỉ đọc lướt qua chứ không quan tâm lắm 😀

Từ ngày đầu tư chứng khoán thì mình rất tích cực tìm hiểu các thông tin kinh tế, chính trị , xã hội của cả trong và ngoài nước. Vì đây là những yếu tố chính ảnh hưởng tới việc đầu tư. Ví dụ việc bầu cử tổng thống Mỹ , hay những phát ngôn của Trump về Trung Quốc cũng có thể gây điên đảo thị trường.

Ngoài ra sau khi tìm hiểu về mảng này thì ae ta có thể nói chuyện với đội dân kinh tế dễ hơn nữa :)) không chúng nó cứ coi như mình là mấy thằng ngoài trái đất vậy :)) suốt ngày code code bug bug.

Phận làm dev thì ae đôi khi sẽ có 1 số cách dùng code lợi thế hơn dân kinh tế. Ví dụ như ae có thể làm 1 cái crawler lấy thông tin, hay xây dựng 1 vài mô hình học máy để dự đoán chẳng hạn. Ngoài ra việc áp dụng các công thức, tính toán thì dân Dev chắc quá quen với việc này rồi :))

Cái này khá đơn giản. Theo mình biết hiện các công ty chứng khoán ở Việt Nam vẫn chưa support việc mở tài khoản chứng khoán online. Hoặc có thể mở nhưng vẫn mất 1 bước để đến chi nhánh ký tá các thứ. Nên mình khuyên ae cứ chịu khó mất thời gian 1 buổi đến công ty chứng khoán mở cho nhanh.

Ở Việt Nam hiện nay có rất nhiều công ty chứng khoán ví dụ như VNdirect, SSI, chứng khoán Tp HCM, … , mỗi công ty mạnh về 1 mảng riêng: có công ty mạnh về đội ngũ tư vấn, có bên về phí giao dịch, có bên về phí vay margin,… Cái này thì tùy theo nhu cầu mỗi người, nhưng với 1 người tự chơi tự chịu như mình thì mình chọn bên nào app có UX/UI ngon :))

Đến công ty chứng khoán thì ae sẽ cần mang CMT, 1 tài khoản ngân hàng, sdt và ký tá 1 số giấy tờ thôi. Họ có thể tư vấn thêm 1 số dịch vụ topup như quản lý tài khoản, khuyến nghị mua bán,… => cái này thì tùy nhu cầu mỗi người nhé ae 😀

Sau khi mở tài khoản rồi thì ae có thể nạp tiền vào đó và tiến hành đầu tư thôi. Việc nạp tiền, rút tiền ae đều có thể làm online được, rất tiện. Chỉ mỗi cái mở tài khoản lúc đầu là phải ký tá các kiểu thôi .

Hiện Việt Nam có các sàn lớn là Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), Sở giao dịch chứng khoán Tp Hồ Chí Minh (HOSE) và sàn Upcom là tên gọi của thị trường giao dịch chứng khoán của các công ty đại chúng (CTĐC) chưa niêm yết được tổ chức tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. Mỗi sàn, sở giao dịch sẽ có 1 biên độ dao động giá và khối lượng cổ phiếu dc mua mỗi lần khác nhau. ( tối thiêu 10 hoặc 100 mỗi 1 giao dịch mua,bán).

Khi bên mua & bên bán thỏa thuận được với nhau theo 1 mức giá thì đó gọi là giá khớp lệnh. Khi bạn đặt 1 lệnh mua/bán, sàn chứng khoán sẽ mapping sao cho bên mua mua được giá rẻ nhất & bên bán bán được giá tốt nhất.

Mỗi ngày khi thị trường mở cửa lúc 9h sáng thì sẽ có 1 mức giá gọi là giá tham chiếu. Giá tham chiếu này là giá khớp lệnh cuối cùng của ngày hôm trước. Trong 1 ngày thì 1 cố phiếu chỉ được tăng/giảm 7% với sàn Hose, HNX và 15% với sàn Upcom.

Việc đầu tư chứng khoán sẽ kiếm lời thông qua các hình thức:

Cái này khá dễ hiểu nhỉ, nếu ae từng học môn triết học Mác Lê Nin thì chắc hẳn từng biết tới luật cung cầu rồi. Khi nhu cầu lớn & sản phẩm ít thì giá cao và ngược lại. Cổ phiếu cũng vậy, khi khối lượng bán > khối lượng mua thì bên bán sẽ có nhiều người đẩy giá thấp xuống để bán được nhanh hơn. Và ngược lại khi khối lượng mua> khối lượng bán thì sẽ có nhiều người đặt giá cao hơn để được sở hữu cổ phiếu đó.Nếu bạn mua dc 1 cp ở giá thấp & bán nó ở giá cao thì tức là có lãi rồi :)) ez nhỉ. Nhưng việc xác định thời điểm mua,bán là việc cực kì khó :)) cái này ae chơi rồi sẽ hiểu.

Các công ty đều mục đích là làm ăn có lãi. Một số công ty khi có lãi sẽ giữ lại lãi đó để xoay vòng đầu tư , mua sắm trang thiết bị phát triển tiếp. Một số công ty khác lựa chọn việc trả cổ tức ( tức là phần lãi ) cho các cổ đông đang nắm giữ, hoặc đôi khi để tăng vốn lên thì cũng chọn cách trả cổ tức này.

Có 2 hình thức trả cổ tức:

Trả bằng tiền mặt thì công ty sẽ tính % được trả trên đơn vị 10.000đ( là giá gốc của cp). Ví dụ công ty A đang có giá khớp lệnh là 20.000đ , chi trả cổ tức 10%. Thì tức là bạn sẽ nhận được 10% * 10.000đ * số cp nắm giữ, chứ không phải 10% của 20.000đ đâu nhé :)) nhiều ae mới chơi hay bị nhầm cái này

Trả bằng cp thưởng thì sẽ theo tỉ lệ mỗi x cp nắm giữ sẽ được thêm 1cp nữa. Tỉ lệ có thể là 5:1 ( 5cp nắm giữ thì dc thêm 1cp thưởng) hoặc 100:15( 100cp nắm giữ thì được thêm 15cp thưởng). Tuy nhiên sau khi phát hành thêm cp thì giá cp đó sẽ bị giảm đi để đảm bảo tổng giá trị công ty trên sàn không thay đổi, việc này gọi là pha loãng.

Với 2 hình thức trên, nhiệm vụ của chúng ta sẽ là tìm cổ phiếu tốt, mua nó ở giá thấp & bán ra ở thời điểm hợp lý. Nghe có vẻ ez nhỉ :))

Ae có thể nghiên cứu thêm 1 số sách của Warrent Buffet hoặc Benjamin Graham để học hỏi thêm về các trường phải đầu tư nhé. Hoặc diễn đàn F319, các group chứng khoán trên Facebook nữa.

Trên đây là những chia sẻ & hướng dẫn cơ bản của mình về việc đầu tư chứng khoán. Bài viết này chỉ mang tính quan điểm & kinh nghiệm cá nhân, nếu có gì sai sót mong được ae bỏ qua & góp ý.

Theo cá nhân mình, đầu tư là việc nên làm. Và nhất là kiếm tiền chính đáng thì không có lý do gì chúng ta không thử. Dân giàu thì nước mạnh. Make Đại Việt great again :))

Anh em nếu có gì chia sẻ, hay góp ý thì vui lòng comment ở bên dưới nhé. Mọi bình luận đều được ghi nhận, mình xin cảm ơn.