Tại sao con người chỉ sống trung bình 70-80 năm?

Biến đổi gen dường như cho phép con người sống lâu hơn động vật linh trưởng có thể do chế độ ăn có nhiều thịt hơn. Những biến đổi này có thể còn thúc đẩy não bộ phát triển và giúp chúng ta ít có nguy cơ bị ảnh hưởng từ những bệnh lão hóa như ung thư, bệnh tim hay chứng mất trí.

Tinh tinh và các loài vượn lớn về cấu tạo gen tương tự chúng ta, nhưng hiếm khi chúng sống quá 50 tuổi. Mặc dù tuổi thọ của con người đã gấp đôi trong vòng 200 năm qua, chủ yếu do tỉ lệ tử vong ở trẻ em đã giảm đáng kể nhờ có tiến bộ đặc biệt trong chế độ dinh dưỡng, môi trường sống và y học - nhưng kể cả không có những tiến bộ đó thì con người với lối sống săn bắn hái lượm có tỷ lệ tử vong cao vẫn có tuổi thọ trung bình khi sinh gấp đôi tinh tinh.

Những khác biệt mấu chốt trong vòng đời này có thể do cấu trúc gen mà con người đã cải biến để thích nghi tốt hơn với chế độ ăn giàu thịt, theo dự đoán của nhà sinh vật học Caleb Finch, Đại học Southern California, Los Angeles (Mỹ).

Những công cụ đồ đá cổ xưa nhất khám phá được của tổ tiên loài người hiện đại, có nguồn gốc từ 2,6 triệu năm trước hình như đã được dùng để chặt xương thú vật, khi tổ tiên của chúng ta tiến hóa, họ đã ăn và tiêu hóa thịt, thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao tốt hơn nhờ tăng kích thước não, hình thể và giảm kích thước ruột.

Rồi ăn thịt có sắc đỏ, đặc biệt là thịt tươi sống có vi trùng kí sinh chưa được nấu chín, gây bệnh viêm sưng kinh niên. Do đó, con người hình như đã tiến hóa những biến thể riêng biệt của gen vận chuyển cholesterol, apolipoprotein E điều hòa sưng tấy kinh niên, cũng như các chứng tuổi già khác ở não và huyết mạch.

Một biến thể khác được tìm thấy ở người hiện đại là ApoE3, xuất hiện từ 250,000 năm trước, chỉ trước giai đoạn cuối cùng trong chu trình tiến hóa của người Homo sapiens ở châu Phi.ApoE3 làm giảm phần lớn nguy cơ mắc bệnh lão hóa, cụ thể là bệnh tim và Alzheimer, và được coi là có liên hệ với hiện tượng tăng tuổi thọ.

Nhà sinh vật học Caleb Finch nói: “Tôi cho rằng giảm nguy cơ mắc các bệnh lão hóa do họ đã có chế độ ăn chứa thịt có hàm lượng chất béo cao, và một lợi ích khác nữa là thúc đẩy sự phát triển của não.”

Lạ thay, một biến thể cổ xưa khác có chứa apolipoprotein E được tìm thấy ít hơn là ApoE4, liên quan tới nồng độ chrolesterol cao hơn, giảm tuổi thọ, làm thoái hóa huyết mạch và não.Điều khó hiểu là, nếu ApoE4 có hại như vậy, sao nó còn tồn tại? “Nó có thể có một số tác dụng bảo vệ trong một số trường hợp. Có một số dữ liệu đã cho thấy nếu bạn mang bệnh viêm gan C, thì mạng sống của bạn sẽ ít bị đe dọa hơn với biến thể này.”

Từ năm 1960, Liên Hợp Quốc đã lưu lại số liệu liên quan đến tuổi thọ của con người toàn cầu. Số liệu tuổi thọ trung bình của con người lúc đó là 52.5 tuổi. Đến nay, tuổi thọ trung bình của con người là 72 tuổi. Nhiều thế kỷ trước, tuổi thọ trung bình của con người chỉ khoảng là 35, 50 hay 60 tuổi.

Người ta cho rằng, tuổi thọ của con người sẽ tăng dần nhờ sự hỗ trợ của khoa học, công nghệ. Và đây vẫn là vấn đề đang gây tranh cãi giữa các nhà khoa học với nhau. Chúng ta vẫn ghi nhận những người sống rất lâu và có quan điểm cho rằng không có giới hạn nào hết cho tuổi thọ của con người. Giữ kỷ lục sống thọ nhất thế giới là bà Jeanne Calment người Pháp, qua năm 1997 ở tuổi 122. Người thọ nhất thế giới - đang còn sống hiện 116 tuổi là cụ Kane Tanaka, người nhật, sinh năm 1903.

Năm 2017, các nhà nghiên cứu ở trường đại học McGill ở Montreal, Canada đã xuất bản nghiên cứu phản bác lại bài báo khoa học trên tạp chí Nature trước đó rằng tuổi thọ tối đa của con người là khoảng 115 tuổi.

Báo Anh The Guardian dẫn lời giáo sư Siegfried Hekimi, một trong các tác giả khẳng định: "ít nhất một mô hình giả định đã dự báo tuổi thọ của con người sẽ tiếp tục tăng dần, vào khoảng năm 2.300, người già nhất thế giới có thể đạt đến độ tuổi 150".

Vậy nên mình nghĩ, tuổi thọ của con người sẽ thay đổi, phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, chứ không hoàn toàn chỉ dừng ở mức 70-80 năm. Với độ tuổi nghỉ hưu như hiện nay là nữ 55 tuổi, nam 60 tuổi thì mình thấy sống 70-80 năm là hợp lý rồi ^^.

Dưới đây là, biểu đồ tuổi thọ trung bình của người Nhật.