Tại sao bạn yêu thích đọc sử?

Mình từng nghe nhiều bạn rên rằng học lịch sử chán vãi, éo biết học để làm gì, học có kiếm được tiền không, tại sao phải học? Ừ nhưng mình lại yêu thích nó, thì đây là nguyên nhân.

Lịch sử giúp bạn hiểu được “sơ yếu lý lịch” của những quốc gia trên khắp hành tinh. Tại sao người du mục lại có thể trở thành đế chế Hồi giáo Ottoman? Tại sao Brazil lại có lễ hội Carnival? Tại sao nhà Mạc chiếm ngôi nhà Lê, nhưng sau đó nhà Lê lại trung hưng? Tại sao thái hậu nước Pháp Catherine de Medici lại sở hữu một đội cung nữ kiêm điệp viên? Tàu Titanic được thiết kế như nào? Bạn sẽ nhìn thấy được cách xã hội vận hành, cách con người tương tác với nhau, và cách những nền văn hóa phát triển. Nó giống như được khám phá một thế giới hoàn toàn mới mẻ mà bạn chưa bao giờ đến, hoặc mãi mãi không có dịp đến.

Bạn không thể đơn thuần hú Doremon rồi nhảy lên cỗ máy quay ngược thời gian gặp lại tổ tiên, nhưng chúng ta có thể kết nối được với họ phần nào đó qua những di vật họ để lại. Chúng ta có thể thấu hiểu và “kết bạn” với họ, những người ở một thời đại khác, nhưng cũng đã từng giống ta, cũng có tuổi thơ nghịch ngợm, món ăn và trò chơi ưa thích, best friend và người yêu, sự nghiệp và gia đình, hệt như ta vậy. Như khi mình đến đền thờ Nguyễn Bặc – Đinh Điền – Triệu Tú – Lưu Cơ, cảm giác 4 vị tứ trụ nhà Đinh mình ngưỡng mộ trong sử sách đang ở gần đem lại một cảm xúc rất bồi hồi. Hoặc ghé Angkor Wat thì bạn chỉ thấy đẹp thôi, nhưng nếu biết được sự gian khổ khi vua Suyavarman xây nó thì chuyến đi Cambodia sẽ thú vị hơn rất nhiều.

Đặc biệt là lịch sử không bao giờ ngừng, nó luôn tiếp diễn. Mình dùng từ “vận động hình xoắn ốc”, lặp lại nhưng luôn đi tới. Chúng ta trở thành nhân chứng lịch sử ở thời đại của mình. Các phương tiện truyền thông lưu giữ những khoảnh khắc ở hiện tại để làm tư liệu cho các thế hệ mai sau. Trong tương lai, bọn học trò sẽ được nghe về những gì chúng ta đang chứng kiến, như chiến tranh Syria, sự ra đời của Facebook, Leonardo DiCaprio được Oscar, đại chiến Kim Jong Un và Donald Trump…

Nói tóm lại, lịch sử như một cuộc phiêu lưu vĩ đại về quá khứ. Bạn càng học sử nhiều thì nhãn quan của bạn với thế giới này càng rộng. Sự hiểu biết và tư duy của bạn cũng tăng tiến bội phần. Bởi vì từng biến cố nhỏ nhất trong lịch sử được kết nối chặt chẽ với nhau, bạn biết một điều, nó sẽ dẫn bạn tới nhiều điều khác. Các kiến thức và kinh nghiệm bạn học được hôm nay, cũng là do những người của quá khứ để lại.