Sự khác nhau giữa Tình dục (Sex) và Tính dục (Sexuality)
Tình dục (Sex) và Tính dục (Sexuality) là hai khái niệm mà nhiều người vẫn còn nhầm lẫn. Một số thì cho rằng cả hai đều mang cùng ý nghĩa và có thể dùng thay thế nhau. Nhưng thực chất, tình dục chỉ là một phần trong tính dục của con người. Hiểu đúng hai khái niệm này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đời sống tình dục của mình.
Tình dục (Sex) là gì?
Xét về góc độ sinh học thì tình dục có hai định nghĩa. Thứ nhất chỉ bộ phận sinh dục trên cơ thể để phân biệt giới tính là nam hay nữ. Thứ hai mang ý nghĩa “quan hệ tình dục” hoặc “hoạt động tình dục”. Và nghĩa thứ hai thì phổ biến hơn khi nhắc đến tình dục.
Nhưng theo chuyên gia tình dục học Martha Tara Lee nhắc đến trong cuốn “Tình – Mọi điều bạn CẦN BIẾT về Sex”, tình dục không chỉ là hoạt động giao hợp khi cho dương vật thâm nhập vào âm đạo. Nó còn mang nghĩa rộng hơn, bao gồm cả những kích thích tình dục làm thay đổi sinh lý ở một hoặc nhiều người.
Do đó, tình dục sẽ bao gồm những hành động sau:
Thủ dâm (một mình hoặc cho bạn tình)
Hôn/âu yếm
Vuốt ve/Xoa bóp
Kích thích nhũ hoa
Quan hệ tình dục bằng tay
Quan hệ tình dục bằng miệng
Quan hệ tình dục bằng sự thâm nhập của dương vật vào âm đạo
Quan hệ tình dục qua đường hậu môn
Sử dụng đồ chơi tình dục
Kích thích tình dục thông qua văn bản (c******x), phim ảnh…
Một số hành động có thể làm một mình (như thủ dâm) hoặc phải có đối tác (như hôn, quan hệ tình dục). Một số người thích làm tình chỉ với một người tại một thời điểm, số khác thì làm với nhiều người trong cùng một lúc (sinh ra khái niệm threesome, hai nàng một chàng). Có người trải nghiệm tất cả hành động trên, người thì chọn một vài trong số đó. Và cách thức họ thích mang tính cá nhân cao chứ không dựa trên giới tính, xu hướng tính dục, tuổi tác hay tôn giáo.
Trong một mối quan hệ lành mạnh thì những hoạt động tình dục trên đều là tự chọn mà không phải bắt buộc. Ngoài ra, các hoạt động đó đều không có cái nào là “đúng”, “sai” hay “tốt”, “xấu” nếu chúng diễn ra dựa trên sở thích và đồng thuận giữa các đối tác khi tham gia.
Tính dục (Sexuality) là gì?
Tính dục mang một nghĩa rộng lớn hơn, chiếm một phần quan trọng và là trung tâm của con người. Tính dục là cách mà mỗi người thể hiện bản năng tình dục của mình, bao gồm mọi thứ từ giới tính về mặt sinh học, bản dạng giới (tính nam hay tính nữ), xu hướng tính dục (dị tính, đồng tính hay song tính), những ham muốn, khát khao cho đến việc mang thai và sinh sản.
Tính dục chịu sự tác động qua lại của các yếu tố sinh học, tâm lý, xã hội, chính trị, văn hóa, luật pháp, lịch sử, tôn giáo hay tâm linh. Chẳng hạn vào thời Nữ hoàng Victoria trị vì nước Anh từ năm 1837 đến năm 1901, tình dục bị ức chế một cách cao độ. Đồng tính nam bị xem là bất hợp pháp và đồng tính nữ thì không được thừa nhận. Đồ tắm của nam và nữ bị che kín toàn bộ. Các quảng cáo để lộ đồ lót phụ nữ bị cấm. Khỏa thân được xem như là một hành vi gợi dục. Đó cũng là lý do các nước nói tiếng Anh, đặc biệt là nước Anh, có nhiều vấn đề về tình dục hơn so với các nước châu Âu khác không bị ảnh hưởng bởi các giá trị đạo đức thời Victoria.
Tính dục của chúng ta sẽ bao gồm: sự khoái lạc (sensuality), thân mật (intimacy), bản dạng giới và xu hướng tính dục (sexual orientation & gender identity), sức khỏe tình dục và sinh sản (sexual health & reproduction), hành vi và kỹ năng tình dục (sexual behaviors & practices) và quyền lực (power). Cụ thể:
Mức độ nhận thức, chấp nhận và tận hưởng cơ thể của chính chúng ta hoặc người khác
Khả năng thể hiện mong muốn và nhu cầu gần gũi người khác
Giới tính về mặt sinh học (qua bộ phận sinh dục, nội tiết tố, nhiễm sắc thể mà chúng ta có khi sinh ra)
Thái độ và hành vi của chúng ta đối với sức khỏe tình dục và hệ quả của hoạt động tình dục
Việc chúng ta sử dụng quyền lực và sức ảnh hưởng để thao túng và kiểm soát người khác bằng tình dục
Bản dạng giới là cách chúng ta cảm nhận và xác định giới tính của mình. Ví dụ có người sinh ra là nam giới nhưng có cảm giác cơ thể thật của mình là phụ nữ. Y học ngày nay đã chấp nhận các trường hợp chuyển giới từ Nam sang Nữ hoặc ngược lại, như trường hợp của diễn viên Ellen Page (thủ vai Vanya Hargreeves trong The Umbrella Academy) công khai mình là người chuyển giới từ nữ sang nam với tên mới là Elliot Page.
Xu hướng tính dục là chúng ta bị thu hút về mặt tình dục với một đối tượng nào đó. Chẳng hạn nam thích nữ, cũng có người nam thích nam hoặc thích cả hai giới nam và nữ. Nên chúng ta có khái niệm dị tính, đồng tính, song tính.
Mức độ hấp dẫn của chúng ta. Các loại hấp dẫn bao gồm về mặt tình cảm, tình dục, trí tuệ, thẩm mỹ…
Nhiễm trùng qua đường tình dục (STI)
Sự tránh thai
Sự phá thai
Anna Freud – con gái của nhà tâm lý học Sigmund Freud – đã phân biệt một cách dễ hiểu thế này
“Tình dục là thứ mà bạn làm, còn tính dục là con người bạn.”
Không phải ai cũng có định nghĩa giống nhau về tình dục và tính dục. Hãy thử hỏi người xung quanh bạn, đặc biệt là người yêu hoặc bạn tình. Biết đâu bạn sẽ có thêm nhiều cái nhìn mới về khái niệm này thì sao?
.Ngưn.
sex education
,tình dục
,tính dục
,giáo dục giới tính
,giáo dục
,giới tính
Bài viết bổ ích quá, cảm ơn bạn nhiều
Minh Khang
Bài viết bổ ích quá, cảm ơn bạn nhiều
Đặng Lê Anh Khoa
@@ mở mang ghê
Chương Lâm