Simonides đắm tàu (Naufragium Simonidis)

1 Người có học luôn giàu có bên trong.

2 Simonides, người đã viết nên thi ca xuất sắc,

3 để trang trải chống lại cái nghèo dễ hơn,

4 ông đi khắp các thành phố lớn ở châu Á,

5 hát về những anh hùng thắng trận để có đồng lương.

6 Khi ông đã làm giàu được bằng cách này,

7 ông đi tàu để quay trở về quê hương;

8 người ta đồn rằng, ông sinh ở đảo Ceos.

9 Ông lên tàu; nhưng vì một cơn bão lớn

10 đồng thời cũng vì tàu đã cũ, nó bị vỡ ra ngoài biển.

11 Mọi người cố gắng vơ vét tiền bạc và đồ quý,

12 nhằm cứu chính họ. Một người tò mò nói:

13 « Simonides, ông không cố thu gom chút tài sản gì sao ?

14 — Ông nói, ở cùng tôi cả rồi. » Rồi chỉ ít người bơi đi đặng,

15 vì chưng phần lớn họ nặng quá nên bị sóng nhấn chìm.

16 Lũ cướp ở đó lấy sạch của cải từ ai còn giữ,

17 chúng để họ trắng tay. Tình cờ, Clazomenae ở gần nơi họ đắm

18 nó là một thành phố cổ, và những người đắm tàu đến đó.

19 Ở đó có một người rất yêu văn chương thi ca,

20 ông vẫn thường đọc của Simonides,

21 mặc dù chưa từng gặp, ông rất mực hâm mộ Simonides,

22 Ông nhận ra ngay nhà thơ vì cách nói chuyện;

23 nồng nhiệt đón tiếp ông; quần áo, tiền bạc, tôi tớ

24 ông cung cấp đầy đủ cho nhà thơ. Những người kia cầm biển,

25 vì họ phải đi xin ăn. Tình cờ có dịp nọ

26 Simonides gặp họ « Như tôi đã nói đó,

27 tài sản của tôi ở cùng tôi đủ cả rồi; Các vị vơ vét bao nhiêu giờ cũng đã mất cả. »

1 Homo doctus in se semper divitias habet.

2 Simonides, qui scripsit egregium melos,

3 quo paupertatem sustineret facilius

4 circumire coepit urbes Asiae nobiles,

5 mercede accepta laudem victorum canens.

6 Hoc genere quaestus postquam locuples factus est,

7 redire in patriam voluit cursu pelagi;

8 erat autem natus, ut aiunt, in Cea insula.

9 Ascendit navem; quam tempestas horrida

10 simul et vetustas medio dissolvit mari.

11 Hi zonas, illi res pretiosas colligunt

12 subsidium vitae. Quidam curiosior:

13 « Simonide, tu ex opibus nihil sumis tuis ?

14 — Mecum, inquit, mea sunt cuncta. » Tunc pauci enatant,

15 quia plures onere degravati perierant.

16 Praedones adsunt, rapiunt quod quisque extulit,

17 nudo relinquunt. Forte Clazomenae prope

18 antiqua fuit urbs, quam petierunt naufragi.

19 Hic litterarum quidam studio deditus,

20 Simonidis qui saepe versus legerat

21 eratque absentis admirator maximus,

22 sermone ab ipso cognitum cupidissime

23 ad se recepit; veste, nummis, familia

24 hominem exornavit. Ceteri tabulam suam

25 porrigunt, rogantes victum; quos casu obvius

26 Simonides ut vidit: « Dixi, inquit, mea

27 mecum esse cuncta; vos quod rapuistis perit. »

—

Tiếng Việt dịch bởi NGUYỄN Duy Thiên từ nguyên tác tiếng Latinh

Phaedrus, Caius Iulius, Avianus, Aesop, Marquard Gude, và David van Hoogstraten. Phaedri Augusti Liberti, Et Avieni Fabulae, Cum Adnotationibus Davidis Hoogstratani: Accedunt Fabulae Graecae Latinis Respondentes, Et Romeri Batrachomyomachia in Usum Scholarum Seminarii Patavini. Ex typographia seminarii, apud Joannem Manfrè, 1730.