[Review Phim] Upstream (Ngược dòng)
* Hiện tại Noron đang chưa load được ảnh tải lên nên mình đăng bài viết chưa kèm hình ảnh. Mong bạn đọc thông cảm xem ảnh tại đây: https://vnexpress.net/giai-tri/phim/thu-vien-phim/upstream-765
Tối hôm ấy, bạn thân và tôi ngồi ăn lẩu. Chúng tôi đều là những người làm việc, kinh doanh tự do. Cứ mỗi 3 tháng, cả hai lại gặp gỡ để tâm sự. Câu chuyện đưa đà đến sự nghiệp, đến những dự định về tương lai và rồi bạn tôi nhắc đến bộ phim Upstream (Ngược dòng).
Tôi đã quyết định xem phim. Sau đó, tôi nhận ra đây là một bộ phim đáng để review. Những điểm hay và chưa hay lắm, tôi sẽ chia sẻ trong bài viết này. Mong rằng bạn đọc chỉ lướt qua tham khảo, còn lại nên dành thời gian để trực tiếp xem phim của đạo diễn Từ Tranh.
Nội dung chính
Cao Chí Lũy là một trưởng nhóm đã hơn 45 tuổi, mắc bệnh tiểu đường, làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Giống như bao người đàn ông cùng trang lứa, anh đánh đổi sức khỏe, thời gian lấy một căn nhà trả góp, cơ hội cho con gái học trường quốc tế và vợ được ở nhà dành thời gian chăm sóc gia đình. Anh có cha mẹ già.
Rồi chiếc cửa kính phòng họp vỡ tan, ngay sau khi anh được thông báo mình bị sa thải kèm theo khoản bồi thường nghỉ việc chỉ bằng non nửa những gì anh từng lo xa dự tính. Phẫn nộ, hốt hoảng, lo sợ dồn nén Cao Chí Lũy. Anh cố kiếm việc làm nhưng đều bị nhà tuyển dụng từ chối do mất thiện cảm với tuổi tác và mức lương mong muốn.
Cha anh vào viện và sự sụp đổ của hình thức P2P (cho vay ngang hàng, không qua ngân hàng bảo đảm, hứa hẹn lại suất cao nhưng cái kết thường là mất trắng) đã buộc anh phải kiếm tiền bằng mọi giá.
Đó là lúc Cao Chí Lũy tình cờ gặp Dương Đại Sơn và xin gia nhập đội ngũ shipper (tài xế giao hàng bằng xe máy) để kiếm tiền cứu lấy gia đình. Từ một nhân viên văn phòng, anh trở thành shipper mang biệt danh Phũ Hoa. Vì sao như vậy thì bạn xem phim sẽ hiểu.
Cảm nhận của tôi
Upstream (Ngược dòng) là một bộ phim truyền cảm hứng khá hấp dẫn. Thông qua phim, tôi nhận thấy những thông điệp nhân văn như: tình yêu thương, sự đồng cảm giữa những con người cùng khổ, ý chí vươn lên trong nghịch cảnh đều được khắc họa sinh động.
Cao Chí Lũy là một người đàn ông có trách nhiệm. Dù được đào tạo bài bản ở trường đại học, từng làm quản lý nhưng anh vẫn sẵn sàng dẹp bỏ sĩ diện, kiếm tiền chăm lo cho gia đình. Vợ anh là mẫu phụ nữ tôi cảm thấy hiếm có. Bởi cô không thay lòng đổi dạ mà đồng cam cộng khổ với anh- dù cô trẻ trung, xinh đẹp. Trong thời đại ngày nay, làm được như vậy bao giờ cũng khó hơn nói.
Cha anh ban đầu tư duy theo lối truyền thống là đầu tư học hành nên làm việc nhàn nhã, thu nhập cao thì cũng dần dần hiểu ra thời thế thay đổi. Để làm tròn trách nhiệm, Cao Chí Lũy buộc phải lăn xả kiếm tiền. Ông bớt trách mắng mà vượt qua bệnh tật, tìm cách phụ giúp con trai. Trong cuộc sống, chỉ trích, phê phán bao giờ cũng dễ hơn động viên, giúp đỡ.
Những nhân vật như Đại Hắc, Lão Kiết, Dương Đại Sơn v.v. cũng đều đáng mến trọng bởi họ có lý tưởng khi kiếm tiền. Cuộc đời của những người shipper này được tái hiện khá chân thực với những thử thách, khó khăn mà họ phải đối mặt, như: sự thất thường của khách hàng, những pha lái xe bạt mạng gây va chạm giao thông và ẩu đả vì quyền lợi.
Thu nhập của shipper có thể tốt, nhưng để đổi lấy mức thu nhập ấy thì họ phải vất vả chạy xe cả ngày lẫn đêm, đôi khi liều mạng vì miếng cơm, manh áo. Nếu đang cảm thấy bản thân khốn khổ, đến giờ đi làm chỉ muốn nghỉ, thì bạn nên xem bộ phim này để thấm thía: điều mình chán chường đôi khi lại là niềm ước ao của người khác.
Đối với những tài xế công nghệ, tôi nghĩ chúng ta cũng nên thông cảm cho những khó khăn của họ. Để từ đó, không tạo ra thêm tai ương cho những người lao động này, chỉ vì bản thân đang buồn bực, muốn “giận cá chém thớt” hay sở thích thất thường, đỏng đảnh “có tiền là có quyền”.
Bộ phim kết thúc có hậu, Cao Chí Lũy và gia đình biết điều gì thực sự quan trọng để từ bỏ căn nhà rộng rãi trả góp, chuyển sang một căn hộ bé nhỏ, phù hợp với mức thu nhập hơn. Một điểm sáng nữa là chuyên môn công nghệ của anh cũng không bị bỏ phí, bởi trong quá trình làm shipper, anh đã cặm cụi lập trình một phần mềm hỗ trợ, chỉ dẫn đường xá cho tài xế. Sau cùng, vẫn là người có trình độ, có khả năng thích nghi, ham học hỏi và biết quan tâm đến mọi người là trời sẽ không tuyệt đường sống.
Nhưng phim vẫn có những điểm khiến tôi suy nghĩ khi liên hệ với đời thực.
Suy nghĩ của tôi
Đây là phần tôi phân tích dựa trên ý nghĩ của mình. Có thể những quan niệm này sẽ mang sắc thái chủ quan. Nhưng tôi thấy cần làm rõ để chúng ta (đặc biệt là các khán giả trẻ) phân biệt được đâu là phim ảnh, đâu là đời thực.
Trước hết, nghề lái xe công nghệ của các shipper không phải là một nghề dễ dàng, giúp cho tất cả mọi người thoát khỏi mọi rắc rối về tài chính. Trong đời thực, một người đàn ông trung niên, quen ngồi làm việc văn phòng, bị tiểu đường, cần tiêm insulin hằng ngày chắc chắn khó trụ nổi với nghề. Các shipper trẻ khỏe, nhanh nhẹn trên thị trường lao động giờ rất nhiều. Họ sẽ thẳng tay loại bỏ những ai muốn cạnh tranh miếng cơm manh áo với mình, thay vì hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm như trên phim ảnh.
Tôi có một người bạn thân làm nghề shipper/tài xế xe công nghệ ở Hà Nội. Đã có lần tôi may mắn được đi cùng, ngồi sau xe anh ấy để chứng kiến những chuyến giao hàng diễn như thế nào. Anh ấy lái xe khá nhanh, vượt qua các đám đông kèm theo tiếng chửi rủa về cách lái xe, biển báo, đèn tín hiệu, chen chúc để nhận đơn trong các cửa hàng mà chỗ thì chủ đủng đỉnh soạn đồ, mặc kệ shipper thúc giục, chỗ gói đồ nhanh nhưng lại gói nhầm, chỗ thì đồ nóng giao không kịp bị nguội, chỗ thì đồ lạnh giao trễ quá bị tan, rồi lại phóng xe len lỏi trong những ma trận ngõ ngách để giao hàng.
Mọi việc khó hơn trên phim rất nhiều, nhất là với đường xá Hà Nội- nơi xe cộ đông đúc, ý thức tự giác của người tham gia giao thông chưa cao và mới bổ sung thêm mức xử phạt không nhỏ. Có những ngày bạn tôi chạy được cả trăm cây số trong nội thành. Số tiền kiếm được tương đối nhiều nhưng bảo dưỡng xe cộ, thân thể dãi nắng dầm mưa, thuốc men do ngã xe, đền bù đơn v.v. cũng không ít.
Bạn tôi chọn làm công việc này vì tiền tươi thóc thật và đây cũng là một nghề nghiệp chính đáng, cần cho sự phát triển của thương mại điện tử. Nhưng tôi vẫn mong một ngày nào đó, anh ấy chuyển hướng sang công việc đỡ vất vả, nguy hiểm đến tính mạng hơn. Với sức khỏe, kinh nghiệm đường xá, giao tiếp đa dạng thành phần, tôi tin anh ấy sẽ làm tốt nhiều việc.
Tiếp theo, ai trong chúng ta cũng muốn điều tốt nhất cho bản thân và những người mà chúng ta yêu thương. Nhưng để làm được như vậy, cần học hết chữ “ngờ”. Chúng ta hãy chú ý đến thu nhập của bản thân trước khi chú ý đến nhu cầu và đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ.
Thảm kịch của Cao Chí Lũy sẽ xảy đến nếu như vợ bỏ anh vì khó khăn, ngân hàng không đồng ý khất nợ, cha mẹ anh cùng lúc đau ốm dai dẳng. Bế tắc, anh đi vay nặng lãi, dính phải tín dụng đen. Theo tôi, đây là kịch bản sát với đời thực hơn. Bởi vì vận đen đã đến là thường sẽ đến theo chuỗi. Cũng khó có ai lành nghề chỉ với ít tháng, trở thành shipper vô địch nếu thiếu đi “hào quang nhân vật chính” trong phim.
Tất cả những khoản chi tiêu, vay mượn đều cần phải suy tính thận trọng. Bạn và tôi nên ưu tiên những khoản tiết kiệm, dự phòng thay vì kiếm ra đến đâu thì nâng mức sống của mình đến đó. Đến khi nào thật dư dả thì nâng cấp đời sống cũng không muộn. Bởi chỉ cần đãng trí phóng tay, mỗi thứ một chút thì khi khủng hoảng tài chính xảy ra, chúng ta sẽ rất khó hồi phục. Và cũng đừng nhẹ dạ tin việc nhận được sự hỗ trợ về tiền bạc từ người thân quen sẽ dễ dàng.
Tôi từng được nghe kể những câu chuyện buồn có thực về giấc mơ hạnh phúc không có thực như: vợ chồng trẻ mua nhà trả góp, nhưng sau đó không trả nổi lãi; ham mê đầu tư lãi suất cao “mất cả chì lẫn chài”. Bức xúc chuyện tiền bạc dẫn đến cặp đôi ly hôn, con cái bơ vơ.
Thời xưa ông cha ta không biết đến những app (ứng dụng) tài chính nên làm giàu khó mà dễ, vì bản chất giàu có là sự tích lũy. Ngày nay tôi thấy có nhiều app quảng cáo, mời gọi làm giàu dễ, thực ra lại khó- vì tiêu sản ngập tràn, tài sản khó tích lũy, lừa đảo tinh vi.
Thay cho lời kết
Về làn sóng sa thải nhân sự, tôi nghĩ Up in the air (2019) cũng là một bộ phim đáng xem. Nếu như đang băn khoăn về công việc của bản thân, thì bạn có thể dành thời gian xem cả hai bộ phim này.
Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng đến những người lao động chăm chỉ, lương thiện. Vì đồng tiền sạch kiếm không dễ dàng.
