Quan hệ Minh- Cao Ly (phần 1): Cao Ly chơi ngu lấy tiếng

Ngoại giao xưa nay vốn là chuyện trọng đại của quốc gia, nhiều khi chiến hay hòa với láng giềng, mở cửa hay đóng cửa kinh tế đều phần nhiều ở ngoại giao cả, và thực sự không đơn giản, dễ đoán, đặc biệt với những người ít học như anh Tám họ Chu. Sau đây là ví dụ sinh động mà Chu Bát áp đặt với Cao Ly - khá thú vị là nhà Trần cũng từng bị ăn hành ngập mồm cùng thời điểm nhưng tài liệu ít nên không sinh động như chuyện sau.

Năm 1368, Chu Nguyên Chương đánh đuổi nhà Nguyên, Cao Ly Cung Mẫn Vương lập tức xin lập quan hệ triều cống và được chấp nhận.

Nhưng năm 1373, sau khi được "chim lợn" thì Chu Bát thấy Cao Ly vẫn ngầm làm ăn với Bắc Nguyên, ảnh hưởng đến tình hình Liêu Đông nên thái độ nhà Minh thay đổi. Do đó năm 1374 Trung Quốc cho phép Cao Ly 3 năm cống 1 lần nhưng chỉ đi đường biển - nguy hiểm hơn lại không thể qua Liêu Đông làm ăn được gì.

Chu Bát cũng nói thẳng Cao Ly như từng nói với Đại Việt " tiền anh không lấy, vàng bạc, da thú đem hết về đi" để thể hiện thái độ thần phục quan trọng hơn dăm đồ cống, và càng không cho Cao Ly hoả khí, thuốc súng như họ xin.

Trong triều Cao Ly cũng phân thành 2 phe : phò Nguyên và phò Minh. Sau những hành động cứng rắn của nhà Minh thì phe Nguyên càng thêm vững, rồi vua Cung Mẫn bị ám sát, sứ giả nhà Minh cũng bị như thế. Kết cục là nhà Minh sống chín với Cao Ly luôn.

Năm 1379, nhà Minh đòi 1000 con ngựa mà Cung Mẫn vương từng hứa, và đòi hàng năm cống 100 cân vàng, 10000 lạng bạc, 100 ngựa tốt, 10000 cuộn vải gai (1 cân = 16 lạng ~ 500g)

Chưa kịp "trả nợ" thì tháng 8/1380 nhà Minh nói thẳng, muốn xoá tội giết sứ giả thì nộp thêm 1000 ngựa, rồi hàng năm cống 100 cân vàng, 5000 lạng bạc, 100 ngựa tốt và 5000 cuộn vải. Tháng 12 năm đó, Cao Ly gói ghém được 300 lạng vàng, 1000 lạng bạc, 450 ngựa đi cống.

Đến tháng 4 năm 1382, Cao Ly nộp như đã yêu cầu nhưng nhà Minh chưa hết giận. Năm sau, Chu Bát giam sứ giả lại vì tội đến muộn, rồi doạ, muốn sống thì nộp tiền "bảo kê" 5 năm chưa đóng gồm 500 cân vàng, 50000 lạng bạc, 5000 ngựa tốt.

Triều Cao Ly tá hoả đi gom tiền, tháng 7/1384, Cao Ly gửi sang được 2000 ngựa, nhà Minh mới gợi ý, lần sau không đủ vàng, bạc thì cứ mang ngựa, 1 con là 300 lạng bạc, 50 lạng vàng.

Thế là 3 tháng sau, Cao Ly gom trả đủ "nợ": 98 cân 14 lạng vàng, số vàng còn lại lấy 129 ngựa, 19000 lạng bạc và 104 ngựa, 4300 cuộn vải gai trắng, 24100 cuộn vải gai dầu đen, 21300 cuộn gai dầu trắng cùng 1000 con ngựa.

Sau đó Cao Ly còn sang xin cấp trang phục cho vua quan mình dùng. Có vẻ hài lòng nên nhà Minh sắc phong cho U Vương và truy phong cho Cung Mẫn Vương.

Cao Ly U vương đã rơi nước mắt vì sang hàng năm thấp thỏm thì giờ đã được yên vị. Ngoài ra, Chu Bát đã bỏ lệ cống trên, thay vào đó, chỉ 3 năm cống và chỉ cần cống 50 ngựa !!!

Chuyện có đã dễ thở chưa, hồi sau sẽ rõ

Theo Van Cao Nguyen- hội những người thích tìm hiểu về lịch sử Nguồn : Lee Ji-Han, tập san quốc tế lịch sử Hàn Quốc, 12/2006