Phát triển tính cách để "thành công"

Tại sao những đứa trẻ ngoan, được giáo dục tốt thường vật lộn với cuộc sống và hiếm khi làm được việc lớn. Những đứa trẻ lười biếng, chỉ biết đua đòi, đòi hỏi lại sớm hư hỏng. Và còn những người suốt ngày mơ mộng trăng sao nhưng lại chẳng làm nên cơm cháo gì? Thành công đơn giản là đạt được điều mà mình muốn, và dẫu biết rằng mong muốn của mỗi người là rất khác nhau. Thế nhưng rất nhiều người đang vật lộn đau khổ vì không thỏa mãn những điều mong muốn đó. Một số tệ hơn thậm chí còn không biết mình muốn cái gì. Vậy thì một người tử tế hay kẻ đầy ham muốn, một người thực tế hay mộng mơ đầy lý tưởng, một người được giáo dục tốt hay để tự nhiên đầy hoang dại sẽ dễ bề thành công hơn?

Theo phân tâm học của Sigmud Freud, tính cách của chúng ta là tổng hòa của bản năng, bản ngã, siêu ngã.

Bản năng là con ngựa, bản ngã là kỵ sĩ, còn mục tiêu được quyết định bởi lý tưởng của siêu ngã. Thành công là đạt được những điều mình mong muốn. Sự phù hợp và phát triển hài hòa của bộ ba: lý tưởng, bản ngã, bản năng sẽ quyết định thành công. Thành công vĩ đại chỉ có thể đến từ những lý tưởng cao đẹp, được kiên trì thực hiện bởi một bản ngã được tôi rèn dày dặn, và được thôi thúc không ngừng bởi một ham muốn cháy bỏng bên trong của bản năng. Sự cân bằng và hài hòa chính là chìa khóa.

Thông thường chúng ta sẽ được dậy dỗ để sống thực tế và hòa hợp. Bản ngã của chúng ta sẽ ngày càng được định hình rõ nét. Ví dụ như chúng ta được dạy rằng: mày là con nhà nghèo, mày học dốt (vì không được đi học nhiều) vậy nên mày phải trở thành công nhân và sẽ phải chấp nhận chịu khổ cả đời. Rõ ràng với một bản ngã như vậy, mọi ham muốn bản năng sẽ bị bóp nghẹt, và chẳng có lý tưởng nào đáng kể ở đây cả. Với bản ngã, tôi cho rằng nên sẵn sàng thử thách, đón nhận và cảm nhận thật nhiều, nhưng đừng đóng khung mình vào bất cứ hình tượng nào cả. Người kỵ sĩ, anh chàng lý trí vẫn cần đủ mạnh để tới những khúc cua lớn sẽ điều khiển được con ngựa dưới chân mình. 

Chúng ta được dạy rằng, hầu hết các bản năng là xấu. Thế nhưng hãy cho phép những ham muốn dù bản năng nhất, được phép trưởng thành. Thả ra chú ngựa hoang dại trong khung trói buộc, trong khuôn khổ đạo đức, trong rào cản thực tại là một cuộc chơi mạo hiểm, nhưng nếu muốn đi xa, phải cho phép con ngựa được trưởng thành mạnh mẽ.

Hãy cho phép mình được theo đuổi những ý tưởng, mục tiêu xa vời một chút. Bởi không có gì ngăn cản chúng ta ngoại trừ chính chúng ta. Hãy đi xa nhất có thể để cuộc đời là một hành trình thú vị.