Phản ứng của Nga trước hành động của Mỹ ở Trung Đông ?
kiến thức chung
Mỹ, Pháp và Anh đã cùng nhau phát động các cuộc tấn công quân sự ở Syria để trừng phạt Tổng thống Bashar al-Assad về việc ông ta bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học nhắm vào thường dân, và để răn đe những vụ tấn công tương tự trong tương lai, nhưng cũng khơi ra phản ứng tức giận từ các đồng minh của Syria và thổi bùng tranh luận về việc liệu các cuộc tấn công có chính đáng hay không.
Ngay trước khi cuộc không kích của Mỹ và đồng minh bắt đầu, Nga đã có những hành động răn đe quân sự nhất định để ngăn cản đối phương đi quá giới hạn khi triển khai hàng loạt các khí tài trên thực địa. Việc Nga triển khai máy bay cảnh báo sớm A-50U và các khí tài tác chiến điện tử đã khiến cho việc thu thập dữ liệu phục vụ đợt không kích của Mỹ và đồng minh gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, cuộc tập trận sát bờ biển Syria trong hai ngày 11 và 12/04 đã làm chậm cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh, từ đó chính quyền Assad có thêm thời gian để củng cố hệ thống phòng thủ. Bên cạnh đó, hoạt động tập trận cũng khiến Mỹ và đồng minh không thể tiếp cận gần hơn với bờ biển của Syria, từ đó hệ thống phòng thủ của Syria có thêm thời gian phản ứng trước các đợt tấn công của đối phương. Đặc biệt, thông qua hoạt động hỗ trợ về tình báo, phía Nga đã cung cấp những thông tin quan trọng để Syria kịp thời sơ tán lực lượng khỏi các vị trí có khả năng bị tấn công cũng như lên phương án phòng thủ.
Trong lúc diễn ra trận đánh, với năng lực hạn chế của mình, chắc chắn lực lượng phòng không của Syria đã nhận được sự trợ giúp về thông tin liên lạc cũng như tác chiến điện tử của phía Nga. Những hình ảnh về thiệt hại của Syria tại Trung tâm nghiên cứu và phát triển Barzah cho thấy sự không tương xứng về mức độ với tuyên bố trúng 73 quả tên lửa hành trình do phía Mỹ đưa ra. Điều này cộng thêm với việc năng lực chiến đấu của quân đội Syria gần như không bị ảnh hưởng sau cuộc không kích đã góp phần nâng cao tính xác thực cho thông tin 71/103 tên lửa của Mỹ và đồng minh bị phòng không Syria bắn hạ. Có thể số liệu do phía Nga và Syria cung cấp có sự thổi phồng nhưng nhiều khả năng tên lửa của Mỹ và đồng mình bị áp chế điện tử nên đánh trượt mục tiêu khiến thiệt hại tại các sân bay quân sự của Syria ở mức không đáng kể.
Có thể do hành động răn đe của phía Nga và hiệu suất chiến đấu của phòng không Syria nên Mỹ và đồng minh đã không triển khai không quân mà chỉ sử dụng tên lửa hành trình để tấn công Syria, cũng như không có ngay đợt tấn công thứ hai sau ngày 14/04. Việc không thể triển khai không quân đã hạ thấp hiệu quả của các cuộc tấn công bằng tên lửa do thiếu hệ thống trinh sát, áp chế điện tử trong khi phải phụ thuộc hoàn toàn vào GPS và các thông tin mặc định được cài vào tên lửa trước khi phóng. Điều này dẫn tới việc Mỹ và đồng minh không thể thay đổi cán cân lực lượng theo hướng có lợi cho phe đối lập ở Syria. Thậm chí, trong và sau khi bị Mỹ và đồng minh tấn công, quân đội Syria vẫn đủ sức đẩy lùi một cuộc tập kích của nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại phía Nam Damascus.
Một khía cạnh khác là Nga và Syria đã giành được những lợi thế nhất định trong cuộc chiến thông tin truyền thông với Mỹ và đồng minh khi đã cung cấp thông tin liên quan đến diễn biến và kết quả trận đánh trước đối phương. Với những hình ảnh người dân Syria đổ ra đường ăn mừng, video clip Tổng thống Assad vẫn đến nơi làm việc như bình thường cũng như những hình ảnh về thiệt hại tại các địa điểm bị nghi là nơi nghiên cứu, sản xuất vũ khí hóa học hay tại một số sân bay của Syria bị Mỹ tấn công đã khiến công luận dường như đang đặt niềm tin nhiều hơn vào các tuyên bố của Nga và Syria. Đồng thời, các luồng thông tin do Nga và Syria cung cấp đã tiếp tục củng cố tinh thần lực lượng liên minh Nga – Syria – Iran – Hezbolah đang chiến đấu ở các mặt trận khác của Syria. Có thể nói, hệ thống phòng không của Syria cũng đã hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ các cơ quan truyền thông, tránh trường hợp bị Mỹ và đồng minh dùng biện pháp kỹ thuật để cướp hay phá sóng như trong chiến tranh Iraq năm 2003.
Thị Thu Tâm