Phân tích văn hóa ứng xử của người Việt được thể hiện trong thành ngữ, tục ngữ tiếng Việt

Văn hóa ứng xử là nét đẹp tâm hồn, là cánh cửa mở ra mọi thế giới giữa con người với nhau. Vẻ đẹp ấy được hình thành trong quá trình giao tiếp qua 4000 năm giữa nước và dựng nước. Nét văn hóa ấy được ông cha ta lưu giữ, truyền từ đời này sang đời khác. Ngày nay mặc dù xã hội thay đổi nhưng giao tiếp ứng xử luôn có tầm quan trọng đặc biệt, là phương tiện để kết nối con người lại gần nhau hơn. Nó tạo nên các mối quan hệ đẹp, có văn hóa, có đạo đức trong cộng đồng dân cư, trong cuộc sống hàng ngày, trong tình bạn, tình yêu, gia đình, trong nhà trường, trong kinh doanh đàm phán, thương lượng, khi có những bất đồng có thể dẫn đến xung đột nên văn hóa ứng xử phù hợp sẽ là cách giải quyết để tránh khỏi những xung đột không đáng có ấy. Vì thế tục ngữ Việt Nam nới có câu: Lời nói chẳng mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Giao tiếp, ứng xử có văn hóa, có đạo đức là cơ sở để có những mối quan hệ tốt đẹp, hòa hợp, thân thiết trong cộng đồng, quan hệ tình nghĩa trong gia đình, quan hệ hợp tác trong kinh doanh, là cơ sở để tạo ra môi trường xã hội có lợi cho con người. Trong cuộc sống, người Việt Nam luôn quan tâm đến vấn đề giao tiếp, người Việt do thiên về tình cảm hơn về lí nên khi giao tiếp luôn đề cao vai trò của việc sử dụng ngôn ngữ để đảm bảo cho sự đoàn kết nhất trí, cho cuộc sống vui vẻ, hài hòa. Người Việt Nam luôn cân nhắc, nhắc nhở nhau khi giao tiếp, nói năng phải cân nhắc lựa chọn, tránh kiểu hành xử khiếm nhã làm mất lòng người khác, gây mất hòa khí. Vì thế ông cha ta luôn dạy con cháu: “Ăn phải nhai, nói phải nghĩ”. Hơn nữa, người Việt luôn coi trọng nghĩa tình, những lúc khó khăn, có công việc người ta đến với nhau bằng tình, bằng tấm lòng chân thật, xuất phát từ trái tim chứ không phải vì vật chất, sẵn sàng giúp đỡ nhau hết lòng hết sức. Vậy nên trong văn hóa ứng xử của người Việt rất coi trọng tinh thần, đặt tinh thần lên hàng đầu. Cái đẹp trong văn hóa ứng xử của con người Việt Nam là cái đẹp tâm hồn, cái đẹp mang tính dân tộc, nó phản ánh tinh thần và nét đẹp riêng của người Việt Nam. Cái đẹp đó còn mang tinh thần nhân loại vì đó là tia sáng mà tất cả mọi người trên hành tinh này đều muốn hương tới. Cái đẹp đó đậm đà bản sắc dân tộc, bởi bản sắc ấy là cái cốt lõi, cái tất yếu, cái hồn đất, hồn nước, tinh hoa của dân tộc. Văn hóa ứng xử được thể hiện bằng rất nhiều hình thức khác nhau nhưng đặc biệt được biểu hiện rất rõ, cô đọng , đúc kết trong loại hình nổi bật của văn hóa dân gian đó là thành ngữ và tục ngữ. Đây chính là ví dụ điển hình cho văn hóa ứng xử.