Phạm Ngọc Thuần - từ Tây học đến kháng chiến
Gaston Phạm Ngọc Thuần là con của đại địa chủ Adrian Phạm Ngọc Thuần giàu có ở miền Tây Nam Bộ, ông cũng là anh ruột của nhà tình báo nổi tiếng Phạm Ngọc Thảo. Sinh ra trong một gia đình theo đạo Thiên chúa, được du học Pháp và tốt nghiệp với tấm bằng luật sư danh giá nhưng ông cũng như bao nhà luật sư Tây học yêu nước khác như Nguyễn Thành Vĩnh, Nguyễn Hữu Thọ, Thái Văn Lung, Trịnh Đình Thảo... đã vứt áo thụng đen khoác chiến bào sau ngày Toàn quốc Kháng chiến.
Sau ngày cách mạng tháng 8 tại Sài Gòn, giới tư pháp Sài Gòn họp bầu Chánh án. Luật sư Nguyễn Thành Vĩnh được đầu. Tại cuộc họp có cuộc tranh luận nảy lửa giữa một già và một trẻ. Già là luật sư Trần Văn Tỷ tuyên bố: "Không thể bỏ Pháp được vì mới sinh ra đã bú sữa Tây". Trẻ là Gaston Phạm Ngọc Thuần bật đứng lên ngắt lời: "Lâu nay tôi trọng ông như chú bác, nhưng nay ông nói như vậy thì coi như không còn tình nghĩa gì với nhau nữa !”.
Sau khi Pháp nổ súng xâm lược Nam Bộ, Phạm Ngọc Thuần bỏ ra bưng kháng chiến và được bầu làm Phó Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến Hành chính Nam Bộ, dưới quyền một luật sư tài ba khác là Phạm Văn Bạch. Một năm sau Phạm Văn Bạch được triệu ra bắc nhận nhiệm vụ mới, Phạm Ngọc Thuần được kiêm quyền Chủ tịch. Thời chống Mỹ ông làm Đại sứ VNDCCH tại Đông Đức cho đến ngày đất nước thống nhất. Ông hiện đã qua đời.
Tham khảo:
