NHỮNG KẺ ÂU LO: Sống là một quá trình rất khó khăn

Chúng ta rất dễ cảm thấy mất kết nối và bị cuốn theo trong thế giới hiện đại vội vã ngày nay. Fredrik Backman mô tả không né tránh những khoảng tối từ sâu trong lòng mỗi người, đồng thời tác phẩm của ông cũng chỉ ra rằng những giao tiếp tưởng chừng đơn giản giữa người và người có thể khiến thế giới này bừng sáng diệu kỳ.

Từ tác giả cuốn sách bạn chạy số 1 theo News York Times: Người đàn ông mang tên Ove

#1 Best Seller hạng mục Dark humour (hài đen), liên tiếp có mặt trong các hạng mục bán chạy của Amazon từ 2020

Một vụ cướp ngân hàng, rồi tiếp đó là bắt giữ con tin trong một thị trấn nhỏ bé yên bình. Làm sao mà một người bình thường lại tự đẩy mình đi đến bước ấy? Có thể chứ, dễ lắm, dễ hơn bạn tưởng nhiều. Chỉ cần một chút bức ép từ cuộc đời và một ý tưởng cực kỳ tệ hại. Và ý tưởng tệ hại đó cứ trượt dài thành hành động tệ hại và có thể dẫn đến hậu quả tệ hại, trừ khi những người trong cuộc chịu làm một việc vốn là đơn giản nhưng chừng như rất khó với nhiều người: Giao tiếp và cảm thông.

Thật khó nói đâu là nhân vật chính của cuốn sách này, bởi có vẻ như tất cả: kẻ cướp ngân hàng, con tin, cả cảnh sát, đều là nhân vât chính với những câu chuyện của riêng mình, và số phận của họ có liên quan đến nhau theo những cách thức vô cùng kỳ lạ. Như Backman mô tả: “Đây là một câu chuyện về nhiều thứ, nhưng chủ yếu là về những kẻ ngu ngốc. Cần phải nói ngay rằng bảo người khác ngu ngốc rất dễ, nhưng chỉ khi bạn đã quên mất làm người là một việc khó đến mức ngớ ngẩn như thế nào. Nhất là khi bạn có những người cần bạn sống một cách tương đối tử tế với họ. Bởi vì thời bây giờ, bạn phải đối phó với một số lượng đáng kể các thứ…” Ngay cả nhóm cảnh sát cũng không hề được mô tả như “người hùng” chói sáng mà cũng bối rối với những vấn đề riêng của mình và một vụ án vượt ngoài tầm xử lý.

Thật trớ trêu khi những người hoàn toàn khác nhau không thể nào có cơ hội ngồi xuống và trao đổi với nhau, trừ khi họ bị ép phải ở chung trong một hoàn cảnh hiếm có: Một vụ bắt giữ con tin. Căng thẳng, cáu giận, sợ hãi, họ không còn cách nào khác là phải dựa vào nhau để vượt qua. Mà liệu so với những gì họ trải qua trong đời, vụ bắt cóc con tin này đã phải là chuyện tệ hại nhất chưa? Liệu các viên cảnh sát hăng hái phá án sẽ xử lý ra sao khi đối mặt với một kiểu thủ phạm hoàn toàn khác mô tả những gì họ được đào tạo trong trường cảnh sát?

Backman là cây bút rất giỏi ghi lại những khía cạnh lạ thường trong cuộc đời những người bình thường. Ông mở ra thế giới của những người mà ta rất dễ đi lướt qua: cặp vợ chồng già khó tính hay cự cãi nhau và càu nhàu về tất cả, người mẹ đơn thân vội vã kiếm tiền, cặp đôi sắp có con lo lắng về vô số thứ, tay diễn viên chưa gặp thời phải làm đủ nghề để sống, kể cả hóa thân vào những vai lố bịch… Ngòi bút giễu nhại của ông không hề né tránh những vấn đề đen tối như trầm cảm, sự mất mát người thân, những thăng trầm hôn nhân, sự xa cách của con cái, sự lệ thuộc vào chất kích thích hay thói quen nào đó, chỉ để trấn an sự lạc lõng trong lòng.

Tất cả những gì ông viết nhằm khắc sâu một thông điệp: Sống là một quá trình rất khó khăn. Sống tương đối tử tế càng khó khăn hơn. Vỏ bọc người ta tạo ra để đối phó với cuộc đời rất khác nhau, không ít người trở nên cay nghiệt hơn, nóng nảy hơn, để tự vệ. Lớp gai càng dày thì sự cô đơn trong lòng càng sâu, càng khát khao tình cảm. Không ai cảm thấy mình hoàn hảo ở vai trò của mình, dù là ở vai trò ông bà, cha mẹ, con cái, chồng vợ…Ai cũng có sai lầm, đa phần ai cũng đang chiến đấu đến khi không thể cố gắng được nữa, và do đó ai cũng xứng đáng một cơ hội để được yêu thương và hưởng những điều tươi sáng hơn.

Tác giả tỏ ra là một người rất thấu hiểu tâm lý con người, với những đoạn viết khiến độc giả phải gật đầu tâm đắc.

Cùng một tác giả:

Những lời khen dành cho tác phẩm:

“Cân bằng hoàn hảo giữa ấm lòng và đau lòng, Fredrik Backman có cách mô tả các mối quan hệ thật đơn giản mà cũng thật duyên dáng. Chúng ta có thể đều là những kẻ ngốc, nhưng chúng ta vẫn là con người, xứng đáng được kết nối và yêu thương.” – NPR

“Một cuốn tiểu thuyết khác thường, đầy lòng trắc ẩn… Hài hước, tinh quái và buồn cười đau ruột, đây là một câu chuyện hoàn toàn nguyên bản, mang đến niềm vui thuần khiết.” – People

“Backman một lần nữa nắm bắt được bản chất rối rắm của việc làm người… Cuốn sách tài tình và có sức ảnh hưởng, có thể khiến bạn cười thành tiếng cũng như khiến bạn khóc.” – Washington Post.

“Thú vị, sâu sắc, lắng đọng.” – USA Today

VỀ TÁC GIẢ:

Fredrik Backman là blogger và nhà báo, đồng thời là tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy. Các tác phẩm của ông đã được dịch và xuất bản ở 40 quốc gia, dù lấy bối cảnh rất Thụy Điển nhưng gợi được sự đồng cảm và hoan nghênh của bạn đọc từ nhiều hơn trên thế giới. Tác giả hiện sống ở Stockholm, Thụy Điển.

VỀ DỊCH GIẢ:

Dịch giả Hoàng Anh thành thạo hai ngôn ngữ Anh, Pháp. Bắt đầu dịch những cuốn sách đầu tiên từ năm 2009, cho đến nay anh đã có một “gia tài” gồm hơn 40 dịch phẩm và là cái tên bảo chứng cho những bản dịch tinh tế, lôi cuốn, phản ánh được đúng giọng của tác giả cũng như tinh thần của tác phẩm.

TRÍCH ĐOẠN HAY:

“Đôi khi ta cảm thấy đau đớn, đau thực sự, vì cơ thể này dường như không thuộc về mình. Đôi khi ta lại thấy kinh hãi vì chỗ hóa đơn cần thanh toán cứ dày lên và chúng ta cần phải trưởng thành nhưng không biết phải làm thế nào, bởi vì rất dễ, dễ kinh khủng khiếp, để trưởng thành thất bại.”

“Trái tim của chúng ta giống như bánh xà phòng ướt: hễ chúng ta lơi lỏng là nó lập tức vuột ra, phải lòng ai đó và tan vỡ, tất cả diễn ra trong nháy mắt. Chúng ta không kiểm soát được. Thế nên chúng ta học cách giả vờ, mọi lúc, tại nơi làm việc, trong gia đình, với con cái và mọi thứ khác.”

“Cô chỉ là một con người đáng thương. Bởi vì cô không có người bạn thực sự nào, kể cả trên mạng xã hội, thay vào đó cô dành phần lớn thời gian để bực tức những người nổi tiếng mà cô không ưa nhưng chưa bị tàn đời. Ngay trước khi tên cướp bước vào, cô còn bận tải lại trang mạng để tìm hiểu xem liệu hai diễn viên nổi tiếng nọ có ly dị hay không. Cô thầm mong là có, bởi vì đôi khi người ta dễ sống với những mối lo của bản thân hơn nếu biết những người khác cũng chẳng hạnh phúc gì.”

“Vào cuối sự nghiệp của mình, bạn cố gắng tìm kiếm một ý nghĩa cho công việc, còn vào lúc khởi đầu bạn tìm một mục đích.”

“Có thể bạn cũng từng một đôi lần thực sự hoảng sợ, giống như tên cướp. Bởi vì tên cướp cũng có con nhỏ, và vì thế đã được luyện tập hoảng sợ kha khá lần. Nếu bạn cũng có con cái, thì bạn sẽ biết mình luôn ở trong một nỗi sợ hãi thường trực, sợ không biết hết mọi thứ, sợ không có sức lực để làm mọi thứ, và sợ không đối phó được với mọi thứ.”

“Có một điều kỳ lạ nhất của việc làm cha mẹ của ai đó…. Chúng ta được yêu thương dù có là gì chăng nữa. Ngay cả lúc về gì, người ta dường như vẫn không tin được rằng bố mẹ mình có thể không được thông minh cho lắm, không được hài hước cho lắm, và không bất tử. Hình như có một nguyên nhân sinh học khiến cho tới một độ tuổi nhất định, con bạn sẽ yêu thương bạn vô điều kiện và mù quáng chỉ vì một lý do duy nhất: Bạn là của chúng. Đó là một bước đi khá thông minh của tự nhiên, bạn phải công nhận như vậy.”

“người ta không thể bảo vệ con cái khỏi cuộc đời, bởi vì sớm muộn rồi đời cũng sẽ thắng tất cả chúng ta mà thôi”

“chúng ta không muốn con cái theo đuổi mơ ước riêng hay theo bước chúng ta. Chúng ta muốn theo bước chúng, trong lúc chúng theo đuổi những ước mơ của chúng ta”

“nếu con muốn làm thượng đế bật cười, hãy kể với Ngài về các kế hoạch của con

cuộc sống có rất nhiều con đường để đi, nhưng nhiều khả năng con sẽ chọn con đường sai lầm.”

“Điều tồi tệ nhất khi li dị một người không phải là làm trôi sông đổ biển toàn bộ thời gian đầu tư cho mối quan hệ, mà là sự tước đoạt những kế hoạch cho tương lai của bạn.”

“Zara gần đây bắt đầu đi gặp chuyện gia tâm lý, bởi vì bà có một sự nghiệp mà, nếu bạn theo đuổi nó đủ lâu, đôi khi bạn sẽ phải tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp để được hướng dẫn về những gì bạn có thể làm với đời sống ngoài công việc của mình.”

“ – Bà làm gì với chỗ tiền của mình?

– Tôi mua khoảng cách với những người khác.

– Ý bà là sao?

– Nhà hàng cao cấp có khoảng trống giữa các bàn ăn rộng hơn. Khoang hạng nhất trên máy bay không có dãy ghế giữa. Khách sạn hạng sang có lối đi riêng dành cho khách thuê các phòng suite. Thứ đắt tiền nhất cô có thể mua được ở những nơi có mật độ dân cư đông đúc nhất trên hành tinh này chính là khoảng cách.”

“Có những thứ không thể nào kiểm soát được, cũng giống như tình yêu. Bởi vì có lẽ người ta nói đúng, cho đến một độ tuổi nhất định, một đứa trẻ sẽ yêu thương bạn vô điều kiện và vô bờ bến chỉ vì một lý do rất đơn giản: bạn là của nó. Cha mẹ và anh chị em của bạn có thể yêu thương bạn đến hết đời, cũng vì một lý do như thế.”

“Sự thật. Chẳng có gì. Tất cả những gì chúng ta có thể phát hiện được về những giới hạn của vũ trụ là nó vô hạn, và tất cả những gì chúng ta biết về Chúa là chúng ta không biết gì cả. Thế nên điều duy nhất mà một người mẹ từng là nhà tu hành yêu cầu ở gia đình bà thật đơn giản: Hãy làm hết sức. Hãy trồng một cây táo hôm nay, dù chúng ta biết ngày mai sẽ là tận thế.

Hãy cứu những người chúng ta có thể cứu.”

Điểm nhấn thú vị ở bìa:

Cuốn sách lấy bối cảnh một vụ bắt giữ con tin tại một căn hộ đang rao bán khi chỉ còn một ngày nữa là bước sang năm mới. Bìa sách màu đỏ gợi không khí lễ hội. Những ô cửa được để trống, đó là nơi các nhân vật, hay chính chúng ta phóng tầm mắt ra xa nhưng thực tế là đang tự nhìn sâu vào tâm can mình.

Bạn có thể thấy một con thỏ lấp ló. Đây là “nhân vật” tạo ra bước ngoặt của tình huống truyện. Con thỏ biểu trưng cho sự nhút nhát, lo âu, không dám đối diện với thực tế. Ai cũng có một con thỏ trong đầu mình. Những kẻ âu lo có thể là bất kỳ ai trong chúng ta.

Để tăng cảm giác về một sự không vững chãi, các ô cửa sổ được bố trí lệch trái, dòng chữ “âu lo” được uốn vòng cung gợi hình ảnh icon “:(”.

Điểm nhấn thể loại:

Không giống những tiểu thuyết khác của Fredrik Backman, “Những kẻ âu lo” mở đầu như một tiểu thuyết trinh thám hấp dẫn với hàng loạt bí ẩn thách đố tài suy luận của bạn đọc: tiếng súng nổ trong căn hộ đóng kín, vũng máu trên sàn nhà khi cảnh sát ập vào, hung thủ biến mất không dấu vết, các con tin liên tục đưa ra những lời khai mâu thuẫn… Tuy nhiên, khi câu chuyện được khai triển, tác phẩm dần trở thành một tiểu thuyết tâm lý xã hội pha trộn chất trào lộng Bắc Âu đã thành thương hiệu của Backman, cho phép độc giả khám phá và cùng khóc cười với những góc khuất lắm bi hài của các con tin, hai cảnh sát điều tra lẫn của chính bản thân hung thủ. Họ, xét cho cùng, cũng giống như những ai đọc được tác phẩm này, chỉ là những cá nhân đang lo lắng tìm cách tồn tại trong xã hội đầy rối ren, bộn bề hiện tại, nơi chỉ một sai lầm nhỏ cũng có thể dẫn tới hậu quả khôn lường và không phải ai cũng có cơ hội sửa sai.

Tác giả: Fredrik Backman Người dịch: Hoàng Anh

Số trang: 544 trang Phát hành tháng 2/2022

Giá bìa: 180,000đ

______________

Nguồn: Phòng Truyền thông, NXB Trẻ