Nghiên cứu về người theo thuyết vô thần và tín ngưỡng
Những người theo tôn giáo kém thông minh hơn những người theo thuyết vô thần vì đức tin là bản năng và những người thông minh đang tiến bộ vượt lên trên bản năng của họ, các nhà nghiên cứu cho biết.
Lý thuyết này được gọi là 'Mô hình liên kết trí tuệ không tương xứng' được đề xuất bởi 2 tác giả Edward Dutton và Dimitri van der Linden - những người đã giải thích tại sao những nghiên cứu trong nhiều thập kỷ qua lại cho thấy những người theo đạo lại có trí thông minh thấp hơn những người không tin vào thần linh.
Một phân tích của Đại học Rochester năm 2013 dựa trên 63 nghiên cứu lịch sử đã tìm ra 'mối liên hệ tiêu cực tương quan giữa trí tuệ và tín ngưỡng'.
Các nhà nghiên cứu Edward Dutton và Dimitri van der Linden cho biết sự tương quan tiêu cực giữa trí tuệ và tôn giáo có ý nghĩa nếu tôn giáo được coi là một bản năng, và trí tuệ có khả năng vượt lên trên bản năng đó.
Lí giải trên tạp chí Khoa học Tâm lý học Tiến hóa của Springer, các tác giả - những người làm việc tại Viện Nghiên cứu Xã hội Ulster và Đại học Rotterdam - giải thích mô hình của họ dựa trên ý tưởng của nhà tâm lý học tiến hóa Satoshi Kanazawa.
'Nguyên lý Savanna-IQ' của Kanazawa cho thấy hành vi của con người sẽ luôn được chỉ dẫn bởi môi trường mà tổ tiên của họ đã phát triển.
Hai ông Dutton và van der Linden cho rằng vượt lên trên bản năng là một điều có lợi vì điều đó giúp con người giải quyết các vấn đề.
Ông Dutton giải thích: 'Nếu tôn giáo là một miền tiến hóa thì đó là một bản năng, còn trí tuệ - trong việc giải quyết các vấn đề một cách hợp lý - thì có thể hiểu là nó liên quan đến việc vượt qua bản năng và tò mò về sự hiểu biết. Do đó mở ra những khả năng phi bản năng'.
Theo đánh giá năm 2013, một đứa trẻ càng thông minh - ngay cả trong những năm đầu đời - thì nó càng có ít khả năng tin tưởng vào thần linh.
Ở tuổi già, những người có trí thông minh trên trung bình ít có khả năng tin vào thần thánh.
Ngoài ra, 2 tác giả trên cũng nghiên cứu mối liên hệ giữa bản năng và sự căng thẳng. Kết quả, tính bản năng mà mọi người có xu hướng đánh thức trong khi gặp căng thẳng.
Họ cho rằng thông minh giúp con người cân nhắc các lựa chọn và hành động hợp lý hơn là đưa ra các phản ứng tự nhiên khi bị căng thẳng.
Ông Dutton nói: 'Điều đó cũng có nghĩa là trí tuệ cho phép chúng ta có thể tạm dừng, suy luận thông qua tình hình và hậu quả tiềm tàng của hành động của chúng ta'.
Các nhà nghiên cứu tin rằng những người bị hấp dẫn bởi tính phi bản năng là những người có khả năng giải quyết vấn đề tốt hơn.
Ông van der Linden cho biết: 'Điều này rất quan trọng, bởi vì trong một môi trường sinh thái thay đổi, khả năng giải quyết vấn đề sẽ liên quan đến việc nâng cao bản năng của chúng ta, làm cho chúng ta bị thu hút bởi sự không tương xứng về tiến hóa'.
