[Ngày này năm xưa] Kha Vạng Cân - người kỹ sư yêu nước của đất Nam Bộ
Kỹ sư Kha Vạng Cân (1908-1982) là Bộ trưởng Công nghiệp nhẹ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông là nhân sĩ trí thức nổi tiếng của Nam Bộ, hoạt động cách mạng từ trước năm 1945, tham gia kháng chiến chống Pháp.
Nguồn : google
Ông sinh ra ở Chợ Lớn, là con trai thứ trong một gia đình tiểu tư sản thành thị. Từ nhỏ, ông đã bộc lộ được trí thông minh và ý chí của mình nên được cha ông Kha Ư Phúc đặt kì vọng rất nhiều. Năm 1926, ông tham gia bãi khóa nhân lễ tang Phan Châu Trinh, rồi bị trường đuổi học. Sau đó, ông trốn gia đình sang Pháp học và cuối cùng tốt nghiệp kỹ sư cơ khí vào năm 1933 và làm chuyên viên kỹ thuật, kỹ sư tại hãng xe hơi Renault ở Billancourt đến năm 1938.
Năm 1939 cùng với Bộ thuộc địa Pháp về Việt Nam nghiên cứu hệ thống đường sắt Đông Dương. Năm 1940 ông ở lại Sài Gòn làm Giám đốc hãng Luyện thép và Cơ học, rồi mở hãng luyện thép tư nhân Cân et Văn ở Chợ Quán - một hãng lớn nhất ở Đông Dương trước thế chiến. Thời gian này ông là thành viên Hội đồng Quản hạt Sài Gòn - Chợ Lớn, ủy viên Hội thủ công nghiệp Nam Kì. Năm 1945 ông được vua Bảo Đại mời tham gia Hội đồng Cải cách Giáo dục ở Huế. Tại Sài Gòn ông là thành viên sáng lập Thanh niên Tiền phong, làm thủ lĩnh Thanh niên Tiền phong tỉnh Chợ Lớn.
Trong những ngày đầu Nam bộ kháng chiến (23-9-1945) ông làm Chủ tịch Ban Hậu cần cho các lực lượng kháng chiến, ủy viên ủy ban kháng chiến hành chánh Nam bộ, phụ trách kinh tế từ năm 1946-1954. Năm 1946, ông là thành viên của Phái đoàn Việt Nam tham dự hội nghị trù bị Đà Lạt thương thuyết với Pháp về các vấn đề Việt Nam. Hội nghị thất bại ông trở về Sài Gòn tham gia kháng chiến cho đến năm 1954 rồi tập kết ra Bắc. Những năm 60 ở miền Bắc có lúc giữ chức Bộ trưởng Bộ Công nghiệp nhẹ trong nội các Phạm Văn Đồng (1958-1962).
Sau năm 1975, ông giữ chức Trưởng ban Khoa học và Kỹ thuật TP HCM từ năm 1976 đến 1978. Ông mất tại Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 18 tháng 1 năm 1982. Tên của ông được đặt cho một con đường lớn tại quận Thủ Đức. Tuy nhiên, trên biển ghi tên đường đã ghi sai thành Kha Vạn Cân. Dù được người dân phản ảnh nhưng chính quyền vẫn chưa thực hiện các hành động sửa đổi.
