Nếu sản phẩm của bạn đủ Tuyệt vời, nó không cần phải "Tốt"

Cho đến giờ phút này, chắc hẳn mọi người đều cảm thấy mệt mỏi khi nghe về iPad, nhưng đừng đễ những phản hồi tiêu cực đánh lừa và làm bạn lãng phí cơ hội này. Thậm chí, chúng ta có thể nhìn lại lần ra mắt iPod năm 2001 và thấy những sai lầm y hệt. Nhưng đây không phải là về iPad hay iPod - mà là về thiết kế sản phẩm.

Bài đánh giá iPod nổi tiếng nhất là từ Slashdot, đã tuyên bố rằng, "Không dùng mạng không dây. Nghèo nàn dung lượng còn hơn cả một người lang thang. Quá tồi!" Các bài đánh giá iPad giống nhau ở chỗ đều tập trung vào những tính năng còn "thiếu". Những tính năng bị thiếu đó thường có sẵn trong nhiều sản phẩm cạnh tranh không thành công, điều này khiến mọi người kết luận sai lầm rằng một sản phẩm thành công nhất thiết phải có nhiều tính năng hơn nữa!

Tôi tin rằng tư duy "nhiều tính năng hơn = tốt hơn" này là gốc rễ của đánh giá sai lầm và cũng là lý do tại sao rất nhiều người thông minh khác lại thiết kế sản phẩm kém(ví dụ: hầu hết các dự án mã nguồn mở). Nếu một chiếc MacBook với OSX và không có bàn phím thực sự là sản phẩm phù hợp, thì Microsoft đã thành công với máy tính bảng của họ nhiều năm trước. Sao chép những sai lầm của một sản phẩm thất bại không phải là một công thức tuyệt vời để thành công.

Cách tiếp cận phù hợp với sản phẩm mới là gì? Chọn ba thuộc tính hoặc tính năng chính, thực hiện những điều đó rất, rất hoàn hảo và những tính năng khác chỉ là phụ. Ba thuộc tính đó xác định bản chất và giá trị cơ bản của sản phẩm - những thứ còn lại không cần bận tâm. Ví dụ, iPod ban đầu là: 1) đủ nhỏ để vừa trong túi của bạn, 2) có đủ dung lượng để chứa nhiều giờ nghe nhạc và 3) dễ đồng bộ với máy Mac của bạn (hầu hết các công ty phần cứng không thể tạo ra phần mềm, vì vậy tôi đặt cược những người khác đã sai điều này). Vậy là xong - không có mạng không dây, không có khả năng chỉnh sửa danh sách phát trên thiết bị, không hỗ trợ Ogg - không có gì ngoài các yếu tố cần thiết, được thực thi tốt.

Chúng tôi đã thực hiện một cách tiếp cận tương tự khi khởi chạy Gmail. Nó nhanh chóng, lưu trữ tất cả email của bạn (trở lại khi hạn ngạch 4MB là tiêu chuẩn) và có giao diện đổi mới dựa trên các cuộc trò chuyện và tìm kiếm. Các tính năng cấp hai và cấp ba rất ít hoặc không có. Không hỗ trợ soạn "văn bản đa dạng thức". Sổ địa chỉ ban đầu được triển khai trong hai ngày và hầu như không phải làm gì nhiều (người kỹ sư thực hiện công việc ban đầu muốn dành năm ngày cho nó, nhưng tôi đã bảo anh ta giảm xuống còn hai ngày vì dù sao tôi cũng không bao giờ sử dụng tính năng đó). Tất nhiên những tính năng khác đó có thể được thêm vào hoặc cải thiện sau này (và Gmail chắc chắn đã được cải thiện rất nhiều kể từ khi ra mắt), nhưng nếu sản phẩm cơ bản không hấp dẫn thì việc thêm nhiều tính năng hơn sẽ không giúp gì được nhiều.

Bằng việc chỉ tập trung vào một vài tính năng cốt lõi trong phiên bản đầu tiên, bạn buộc phải tìm ra bản chất và giá trị thực sự của sản phẩm. Nếu sản phẩm của bạn cần "tất cả mọi thứ" để trở nên tốt, thì có lẽ nó không có gì sáng tạo (mặc dù nó có thể là một bản nâng cấp tốt của một sản phẩm hiện có). Nói một cách khác, nếu sản phẩm của bạn đủ tuyệt vời thì nó không cần phải "tốt".

Vậy điều này sẽ đặt iPad ở vị trí nào, khi nó thiếu trình quản lý quy trình, trình quản lý tệp, trình quản lý cửa sổ và tất cả những thứ tính năng "mất tích" khác? Tôi không chắc lắm, nhưng có một điều tôi nhận thấy là tôi dành nhiều thời gian duyệt web từ iPhone hơn là từ máy tính xách tay. Tôi không hoàn toàn chắc chắn tại sao, nhưng một phần của nó là sự đơn giản. IPhone của tôi sẵn sàng sử dụng trong chưa đầy 1/2 giây, trong khi máy tính xách tay của tôi luôn mất ít nhất vài giây để khởi động và sau đó có một loạt thứ làm tôi phân tâm. IPhone là một thiết bị đơn giản mà tôi sử dụng mà không cần suy nghĩ nhiều, nhưng máy tính xách tay của tôi giống như một cỗ máy phức tạp khiến tôi phải dừng lại và cân nhắc xem liệu nó có đáng với công sức nỗ lực mình bỏ ra để dùng nó hay không. Nhược điểm của iPhone là nó nhỏ và chậm (mặc dù kích thước nhỏ chắc chắn cũng là một điểm cộng). Chỉ điều đó thôi cũng đảm bảo rằng tôi sẽ mua một chiếc để đặt cạnh ghế cho tiện dùng, dù tôi không phải là loại người điển hình.

Cuối cùng, giá trị thực của thiết bị này sẽ nằm ở những thứ mới mẻ mà mọi người sử dụng được khi họ có một mạng internet nhanh chóng, đơn giản và có thể chia sẻ được. Ở nhà, chúng tôi sẽ thường lướt web, chia sẻ ảnh (trực tiếp) và chơi boardgame (ý tưởng của Bret - rất hấp dẫn). Tại văn phòng, có lẽ cuối cùng chúng ta sẽ có một cách trò chuyện dễ dàng với những người ở xa trong khi thảo luận về một bài thuyết trình hoặc tài liệu (ví dụ: iChat âm thanh với màn hình chia sẻ). Tất nhiên những điều này về mặt lý thuyết là có thể thực hiện với máy tính xách tay, nhưng sẽ lóng ngóng và phức tạp đến mức chúng tôi không muốn nhìn ngó đến (hoặc bỏ cuộc sau khi thử một lần).

Làm cho iPad thành công là bài toán của Apple, không phải của bạn. Nếu bạn đang tạo ra một sản phẩm mới, thì ba (hoặc ít hơn) tính năng chính nào sẽ làm cho nó trở nên tuyệt vời đến mức bạn có thể cắt giảm hoặc bỏ đi một nửa những thứ tính năng khác? Bạn có đang dành ít nhất 80% nỗ lực của mình vào việc thực hiện đúng ba thứ đó không?

Khuyến cáo: Lời khuyên này có thể chỉ áp dụng cho các sản phẩm tiêu dùng (Người mua đồng thời là người dùng - bao gồm một số sản phẩm kinh doanh). Đối với các thị trường có quy trình mua hàng với danh sách dài các yêu cầu về tính năng, có lẽ bạn nên tạo ra càng nhiều tính năng càng tốt và không lãng phí thời gian vào tính đơn giản hoặc tính hữu dụng.

Hùng Đặng dịch từ bài "If your product is Great, it doesn't need to be Good" của