Mùa cá bông lau ở sông Vàm Nao
Cá bông lau là quà tặng hào phóng của sông nước ban tặng cho ngư dân, giúp họ hằng năm có thêm nguồn thu nhập ổn định. Một mùa đánh bắt nếu may mắn ngư dân có thể kiếm đến hàng chục triệu đồng. Cá bông lau xuất hiện trên các con sông, nhưng đặc biệt trên sông Vàm Nao, đoạn chảy qua các huyện Phú Tân, Chợ Mới, Châu Phú thuộc tỉnh An Giang là nơi có lượng cá nhiều nhất.
Bao đời nay, ngư dân vùng Vàm Nao nhờ nguồn cá tự nhiên mà mỗi mùa kiếm được cả chục triệu đồng, từ tháng 12 năm trước đến tháng 4 âm lịch năm sau là mùa đánh bắt cá bông lau.
Cá bông lau tuy là họ cá da trơn nhưng giá trị giá kinh tế rất cao so với cá tra hay cá hú. Giá 1kg cá từ 150.000-200.000 đồng nên ngư dân thả lưới mà bắt được một con cá nặng hơn 5kg là có ngay bạc triệu trong tay.
Ngư dân chuyên nghề săn cá bông lau chia sẻ, đây là loài cá rất bí ẩn, cho dù qua bao đời nay ngư dân luôn đánh bắt chúng, thí dụ như cá từ đâu đến và tại sao chọn Vàm Nao làm “hang ổ”? Phải chăng nơi đây có nhiều hốc hang cho chúng trú ẩn? Hay vì sao chúng chỉ xuất hiện nhiều từ tháng 12 đến tháng 4 âm lịch rồi sau đó lại “biến mất”?
Cá bông lau thuộc loài di trú, là đặc sản của dòng sông Mekong. Nhiều người còn gọi cá bông lau là “nhân sâm nước” vì nó giàu chất béo (lipid) không no và có chứa omega 3 nên rất tốt cho tim mạch và sức khỏe.
“Cá bông lau thường sinh sống ở giữa dòng, dây câu phải được giăng ngang sông, cứ cách vài giờ thăm, gỡ lưới một lần”
Nếu đến cù lao Tân Qui vào mùa cá bông lau thì sẽ dễ dàng bắt gặp hàng chục ghe xuồng tập trung ở bến để “chờ tài”. “Chờ tài” có nghĩa là chờ con nước để ra khơi thả lưới, ai đến trước thì ra thả lưới trước, cứ tuần tự như vậy cho đến người đến người sau cùng, chẳng ai giành ai cho đến khi mọi người đều ra khơi hết.
“Nghề săn cá bông lau có rất nhiều điều thú vị. Nếu người kinh doanh trên bờ đòi hỏi phải có “duyên mua bán” thì việc giăng lưới lại phụ thuộc vào người đó có “tay sát cá” hay không. Việc thả lưới trước hay sau không quan trọng, có nhiều người thả trước, chọn địa điểm có đáy sông sâu, ít gốc cây nhưng lại dính ít cá hơn so với những người có “máu sát cá”. Thông thường, vào thời điểm nước lớn mạnh, cứ khoảng 1 giờ, người làm nghề cuốn một lần, còn nước chảy chậm sẽ kéo dài khoảng 1,5 giờ”.
trước đây bà con ở Vàm Nao săn bắt cá bông lau bằng nhiều cách thức khác nhau: chài, lưới, câu cần và câu giăng, nhưng hiện nay đa số đều bắt bằng lưới vừa an toàn vừa có hiệu quả. Thông thường mỗi ghe lưới chỉ cần hai người, một người bơi và một người thả lưới. Mỗi tay lưới cá bông lau dài từ 300 đến 500 mét, dạo sâu khoảng 7 mét, tùy giăng sâu hay giăng cạn.
