Liệu ở Trung Quốc sẽ xảy ra một cuộc khủng hoảng tài chính?

Xem xét các yếu tố rủi ro tài chính ở Trung Quốc và sự thành công của chính phủ trong việc giải quyết các vấn đề đó. Đó là một thời gian đáng lo ngại cho nền kinh tế toàn cầu. Trong khi khu vực đồng tiền chung Châu Âu vẫn chưa thoát khỏi khủng hoảng, Fed có thể gây ra một cuộc khủng hoảng thị trường mới nổi do tăng lãi suất sắp tới - chỉ cần nhớ rằng cơn khát taper tantrum năm 2013 - tuy nhiên một cuộc khủng hoảng nữa có thể xảy ra ở Trung Quốc, ngân hàng, phá vỡ bong bóng tài sản, hoặc các chính phủ địa phương nợ nần. Sự sụp đổ của thị trường chứng khoán Trung Quốc vào mùa hè năm 2015, đã gây ra những cú sốc xung quanh thế giới, đã cung cấp một hương vị cho một kịch bản như vậy. Ngày nay, Trung Quốc phải đối mặt với ba rủi ro chính, bao gồm: ngân hàng ngầm, bong bóng bất động sản (hay bong bóng tài sản), nợ tư và nợ công, đặc biệt nợ của chính quyền địa phương. Những rủi ro này liên quan mật thiết với nhau và tất cả đều liên quan đến các ngân hàng, do đó có nguy cơ đổ vỡ tới khu vực ngân hàng chính qui. Điều làm cho mọi thứ trở nên tồi tệ hơn cho các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc là sự suy giảm dần tăng trưởng dần dần, được tính bằng GDP và các chỉ số khác. Với tỷ lệ tăng trưởng gần một nửa so với 10 năm trước đây, không còn khả năng thoát nợ nữa, đó là chiến lược được ưa thích trong quá khứ. Mặc dù ngân hàng ngầm của Trung Quốc không được hưởng lợi nhiều như các ngành ở Hoa Kỳ và Châu Âu, nhưng nó cũng không được quy định đầy đủ và mang lại nhiều rủi ro về tín dụng và thanh khoản. Các ngân hàng ngầm đang sử dụng các khoản được huy động thông qua việc phát hành các sản phẩm quản lý tài sản để cung cấp các khoản vay cho chính quyền địa phương và các nhà phát triển bất động sản, qua đó làm nhiên liệu cho bong bóng bất động sản của Trung Quốc. trong khi các nhà chức trách đã phần nào thành công trong việc hạn chế đầu cơ bất động sản (ví dụ như thông qua các khoản thanh toán giảm giá cao hơn) và giảm sự phụ thuộc của quốc gia vào phát triển bất động sản để thúc đẩy tăng trưởng, vẫn còn một bong bóng tài sản đáng kể, dẫn đến tình trạng dư cung dưới hình thức thành phố ma . Mức độ và tốc độ tăng nợ nần của khu vực tư nhân và công cộng cũng đáng lo ngại. Mối quan tâm đặc biệt là sự thiếu sót về kỳ hạn giữa nợ ngắn hạn và đầu tư dài hạn của các chính quyền địa phương, điều mà làm tăng gánh nặng thanh toán và tăng khả năng rủi ro tín dụng. Lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc dưới quyền Tập Cận Bình dường như nhận thức được mức độ nghiêm trọng của những rủi ro này, vì nó đã đẩy mạnh việc cải cách hệ thống thuế và tài chính đã lỗi thời, một nguyên nhân quan trọng và cũng có những biện pháp khác. Trong khi các nhà quan sát thường than thở với việc triển khai chậm trong Chương trình nghị sự phiên họp về Thứ ba, thì việc cải cách tài chính thực sự là một lĩnh vực mà nhiều tiến bộ đã đạt được. Vào tháng 6 năm 2014, Tập đoàn hàng đầu về cải cách toàn diện của Xi đã thông qua một chương trình cải cách tài chính táo bạo và một luật ngân sách mới chờ đợi đã lâu đã được thông qua vào tháng 8 năm 2014, có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 2015. Lần đầu tiên, các chính quyền địa phương phát hành trái phiếu để tài trợ cho các khoản đầu tư của họ, và đặt ngân sách của họ dưới sự giám sát chặt chẽ hơn. Không kém phần quan trọng là hai biện pháp chính sách khác nhằm giải quyết vấn đề nguy hiểm về đạo đức và những rủi ro trong ngành ngân hàng ngầm. Vào ngày 1 tháng 5 năm 2015, một chương trình bảo hiểm tiền gửi đã được đưa ra, loại bỏ bảo lãnh nhà nước ngầm cho các ngân hàng quốc doanh của Trung Quốc và vào ngày 23 tháng 10 năm 2015, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã tự do hóa lãi suất hoàn toàn bằng cách xóa mức trần lãi suất huy động. Đây là một bước quan trọng vì vốn đầu tư đã thúc đẩy nhiều nhà đầu tư vào các sản phẩm ngân hàng có năng suất cao nhưng rủi ro hơn. Tự do hóa lãi suất đầy đủ lần đầu tiên được thông báo bởi thống đốc PboC Zhou Xiaochuan tại Đại hội Nhân dân Quốc gia vào tháng 3 năm 2014, người nói rằng nó sẽ "xảy ra trong vòng 1-2 năm tới." Động thái này cho phép tỷ lệ phản ánh đầy đủ các rủi ro và làm giảm cung cấp tài chính cho hệ thống ngân hàng bóng tối. Một lĩnh vực có ít tiến bộ hơn là cải cách rất quan trọng đối với các doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Chúng chiếm phần lớn nợ công, và mức sinh lời thấp của họ sẽ làm tăng khả năng cho vay các DNNN mặc định. Các khoản nợ xấu ở các ngân hàng thương mại đang tăng nhanh và đứng ở mức 1,7% GDP vào tháng 6 năm 2015, so với mức 0,9% trong năm 2012. Mặc dù các nỗ lực cải cách đi đúng hướng, nhưng vấn đề lớn là liệu họ có đủ khả năng để thực hiện các lợi ích và liệu họ có bền vững dưới sức ép ngày càng tăng đối với các nhà lãnh đạo Trung Quốc để tăng trưởng, điều cần thiết để duy trì hợp pháp và tránh tình trạng bất ổn xã hội. Mặc dù các cải cách giúp duy trì tăng trưởng trong thời gian dài, nhưng chúng sẽ bị ảnh hưởng bởi nó trong ngắn hạn và do đó có thể bị đảo ngược. Hơn nữa, sự thất bại trên thị trường chứng khoán đã phá hỏng uy tín của các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc và của toàn bộ quá trình cải cách. Với Trung Quốc là một trong những động cơ kinh tế quan trọng nhất trên thế giới, cú sốc tăng trưởng sẽ được cảm nhận trên toàn cầu thông qua ba kênh truyền tải: trực tiếp và gián tiếp, thương mại, hiệu quả kinh doanh và giảm giá hàng hóa do nhu cầu hàng hóa thấp hơn. Điều này sẽ ảnh hưởng đến các nhà xuất khẩu hàng hóa, trong khi các ảnh hưởng thương mại sẽ ảnh hưởng nhiều nhất tới các nước láng giềng châu Á có quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc: Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan cũng như các nước ASEAN . Châu Âu và Mỹ cũng sẽ bị ảnh hưởng, mặc dù ở mức độ thấp hơn. Ngoài ra, sự không chắc chắn sẽ đổ vỡ vào thị trường chứng khoán toàn cầu, như những bất ổn thị trường gần đây đã biểu hiện rõ ràng. Để kết luận, một cuộc khủng hoảng tài chính trong nước sẽ không xảy ra ở Trung Quốc, và rất có thể sẽ lan rộng trên toàn cầu, nếu nó thực sự xảy ra. Để thực hiện tất cả các cải cách cần thiết để ngăn chặn cuộc khủng hoảng của Trung Quốc, hầu như là một "sứ mệnh không thể" hoặc ít nhất là rất khó khăn trong bối cảnh hoạch định chính sách của Trung Quốc phức tạp, liên quan đến mức độ chồng chéo về thể chế, mâu thuẫn mục tiêu và lợi ích, và thương lượng chính trị. Thậm chí một nhà lãnh đạo mạnh mẽ như Tập cận Bình cũng không thể thay đổi bối cảnh này, và thậm chí không rõ là rủi ro tài chính cao như thế nào ở trong chương trình nghị sự của ông. Việc tập trung cải cách chính quyền Xi, cùng với chiến dịch chống tham nhũng sâu rộng của ông, cũng có thể gây ra sự trì trệ giữa các quan chức địa phương, vốn rất cần thiết để cải cách công khố và tài chính thành công. Các ngân hàng trung ương ở phương Tây ngày càng tham khảo Trung Quốc khi xem xét lại triển vọng của họ và biện minh cho các quyết định chính sách tiền tệ, nhưng có lẽ phương Tây nói chung có thể làm nhiều hơn nữa để hỗ trợ Trung Quốc trong quá trình cải cách phức tạp, do đó giúp tránh sự không chắc chắn và bất ổn trên toàn cầu phát sinh từ Trung Quốc trong địa điểm đầu tiên. Một Trung Quốc thành công trong các cuộc cải cách của mình tốt hơn một nước Trung Quốc thất bại.