Khi nào thì cần xin phép, khi nào ghi credit?

Mỗi trường hợp đều có những quy tắc riêng, bạn không nói rõ thì mình cũng chẳng biết làm sao mà giải thích... Đó là chưa kể, có nhiều loại giấy phép khác nhau, và mỗi tác giả hoàn toàn có thể chọn tuỳ theo sở thích của mình.

Tuy nhiên, nếu không nói gì thì thường được hiểu là fair use. Theo đó, được quyền copy cùng trích dẫn mà không cần xin phép. Nhưng với 2 điều kiện: 1- Không làm hại tác giả hoặc nơi đăng bài gốc, 2- Nếu tác giả muốn bạn gỡ bỏ thì bạn phải gỡ bỏ vô điều kiện.

Tất nhiên, fair use chỉ được sử dụng ở những nơi không bị dính những giấy phép khác. Ví dụ như sử dụng ảnh minh hoạ mà có bản quyền, sử dụng lại hình ảnh đó là vi phạm nếu không có được sự chấp nhận của tác giả.

Mấy trường hợp bạn liệt kê, đại khái sẽ như sau (nếu tác giả không nói gì):

• Đăng lại bài báo => Phải xin phép.
• Sử dụng ảnh minh họa => Phải xin phép.
• Đăng hoặc edit lại rồi đăng clip, hình ảnh của người nổi tiếng, MV ca nhạc => Fair use, nếu đoạn clip đó không liên quan gì đến nội dung bài viết (ví dụ bên dưới).
• Đăng lại bài viết của người khác => Phải xin phép.
• Lấy cảm hứng từ ý tưởng của người khác => Fair use 

Mình bổ sung một ví dụ về chuyện fair use có điều kiện là:

Giả sử có một MV nào đó, bạn muốn bình luận nội dung bài hát, và sử dụng hình ảnh/MV để minh hoạ cho nội dung. Khi đó, nó sẽ là fair use, tức là nội dung bài viết của bạn là bình luận của bạn, không phải chính nội dung bài hát/MV. Một chút quảng cáo, nhưng bài viết bình luận bài hát này của mình thì được dùng hình cover bài hát: 

Sẽ không được sử dụng nếu chúng ta cắt từng cảnh một trong clip, rồi đăng lại, hoặc tệ hơn, lấy luôn video của người ta rồi đăng lại nơi khác.

Note: Bài bình luận của mình là "dẫn link" official youtube của người ta, chứ không phải copy video và phát hành lại.