[Hỏi đáp Chuyên gia Noron] Chuyên gia nghiên cứu lịch sử và hoạt động du lịch Nguyễn Quang Vinh
Từ 10/12/2021 đến 20/12/2021, Chuyên gia Nguyễn Quang Vinh sẽ tham gia sự kiện Hỏi - Đáp Chuyên gia trên Noron. Các bạn noronion đừng bỏ lỡ sự kiện này để cùng Chuyên gia Nguyễn Quang Vinh khám phá những kiến thức hấp dẫn về văn hóa, lịch sử và du lịch.
CỖ MA – CỖ NGƯỜI
CÂU CHUYỆN VĂN HÓA PHÍA SAU MÂM CỖ LÁ
Không chỉ đơn giản là bày thức ăn lên lá chuối cho đẹp mắt, đỡ phải sử dụng nhiều bát đĩa mà khi nhìn vào mâm cỗ lá có thể biết đó là mâm cỗ dành cho "người dưới” hay dành cho "bề trên”, dành cho người sống hay dành cho người đã mất.
Không chỉ đơn giản là ẩm thực, "cỗ lá” còn chứa đựng trong đó cả một câu chuyện văn hóa, một lối ứng xử phép tắc rất tôn ti trật tự trên - dưới thông qua ẩm thực.
Cỗ lá của người Mường Vang, Thàng và Động được bày biện khá giống nhau và khá đơn giản. Tuy nhiên, vẫn có sự phân biệt rất rõ ràng trong cách bày cỗ lá dành cho người dưới và người bề trên. Cỗ lá hay còn được gọi là "bộ ăn”, "lá thịt” nếu bày cho người bề dưới ăn thì thức ăn sẽ được bày trên lá mang (là các mảnh lá chuối ở hai bên tàu lá ). Còn nếu chuẩn bị cho bề trên ăn hay cúng thần linh thì sẽ bên dưới lá mang để bày thức ăn sẽ lót thêm ngọn của tàu lá chuối. Khác với các vùng Mường khác, người Mường Bi có cách bày thức ăn trên cỗ lá khá đặc biệt và cũng có sự phân biệt khá rõ trong cỗ lá dùng để cúng và cỗ lá dùng để ăn. Cỗ lá dùng để cúng cũng sẽ căn cứ theo thứ bậc của đối tượng được thờ cúng để xếp trên lá mang hay lá ngọn. Điểm khác biệt lớn nhất trong mâm cỗ lá của người Mường Bi đó là cách bày thịt, lòng trên mâm cỗ […]
NGƯỜI VIỆT KHÔNG LỀ MỀ
[…]
Có lẽ, nhìn xa hơn, thì bản thân triết lý Phật giáo và Hindu giáo về vòng thời gian cũng bắt nguồn từ mô thức duy cảm, về nhịp điệu thiên nhiên. Không phải ngẫu nhiên người Việt dễ tiếp nhận tinh thần Phật giáo ở chính khái niệm “Luân hồi” (Metempsychosis) vốn có cội rễ từ kiểu thời gian vòng tròn khép kín.
Tuy nhiên, nghiên cứu của chúng tôi (2004) chỉ ra rằng: Ở người Việt có 2 kiểu thời gian:
1. Thời gian chu kỳ khép kín của việc sản xuất lúa theo thời vụ, ta gọi là thời gian quay vòng;
2. Thời gian theo tuyến công việc của từng vụ mùa, ta gọi là thời gian công đoạn (ở thời gian này, nhà nông phải có những nỗ lực đạt được một cái gì đấy).
Tương ứng với 2 kiểu thời gian đó, ta có 2 thời đoạn làm nông nghiệp: nông nhàn (rỗi việc đồng áng) và nông vụ (mùa làm ruộng).
Trên 2 kiểu thời gian cụ thể vẫn là thời gian quay vòng khép kín. Mô hình thời gian theo 2 khuôn mẫu có ảnh hưởng lớn đến các tập tục sinh hoạt của cư dân Việt; hình thành ít nhất 2 đặc tính tâm lý:
1. Không hối thúc trên toàn cục (Trăng đến rằm trăng tròn; đến hẹn lại lên…);
2. Nỗ lực cục bộ (Hy sinh đời bố, củng cố đời con).
Những dòng chia sẻ trên được sưu tầm từ Facebook Cá nhân của Chuyên gia nghiên cứu lịch sử và hoạt động du lịch Nguyễn Quang Vinh.
Hiện tại, anh là chuyên gia nghiên cứu về Lịch sử - Văn hóa dân gian và là giảng viên bộ môn Lịch sử Du lịch; Phó Giáo Sư danh dự chuyên ngành Lịch Sử của Đại học Carl von Ossietzky Oldenburg và giám đốc
Sự kiện Hỏi đáp Chuyên gia Noron
Sự kiện "Hỏi - Đáp Chuyên gia" trên Noron là hoạt động bảo trợ Chuyên gia xây dựng và quảng bá thương hiệu cá nhân, năng lực chuyên môn, các dự án và lan tỏa tri thức đến cộng đồng thông qua hình thức trả lời các câu hỏi do người dùng đặt ra (bằng các dạng như: văn bản, video, ghi âm hoặc infographic).
Từ 10/12/2021 đến 20/12/2021, chuyên gia Nguyễn Quang Vinh sẽ chia sẻ với các bạn noronion về loạt chủ đề:
Hoạt động du lịch
Nghiệp vụ Hướng dẫn viên du lịch
Lịch sử - cổ sử
Văn hóa dân gian
Hẹn gặp lại các bạn trong sự kiện Hỏi - Đáp cùng Chuyên gia Nguyễn Quang Vinh trên Noron nhé!
