Giấc mơ mỹ?

Là mình nói giấc mơ “đường bay thẳng đến Mỹ”.

Mấy hôm rồi chuyện Bamboo Airlines tuyên bố mở đường bay thẳng đến Mỹ làm mọi người bàn tán. Người chê bai thì bảo bay thẳng đến Mỹ hãng lớn còn chưa làm được vì điều kiện kỹ thuật, bài toán kinh tế,... nói gì đến BBA. Người ủng hộ thì bảo nhiều hãng đã bay đến Mỹ rồi, có phải mới đâu, lời lỗ BBA nó có chuyên gia tính rồi, chưa làm mà cứ bàn lui thì sao thành công được, cứ ai chơi với Mỹ là ủng hộ,...

Vậy khả năng hiện thực hóa “giấc mơ Mỹ” này của BBA như thế nào.

Điểm khác biệt duy nhất mà BBA nêu ra, và cũng thu hút sự quan tâm của mọi người, chính là “BAY THẲNG”. Mình xin tập trung vào 2 khía cạnh: Bài toán kinh tế của “bay thẳng”; và năng lực của BBA.

BAY THẲNG CÓ THẲNG?

Có lẽ ta phải tìm hiểu 1 câu hỏi tưởng như khá đơn giản: thế nào được hiểu là bay thẳng?

Với đa số mọi người, bay thẳng đơn giản là vạch 1 đường thẳng nối 2 sân bay rồi bay 1 lèo theo đường thẳng đó. Do sân bay Tân Sơn Nhất (SGN) hiện chiếm 85% lượng khách đến từ Mỹ, đường thẳng này, nếu thành hiện thực, sẽ là đường nối dài 13.000km giữa SGN với Los Angeles (LAX). Căn cứ vào khoảng cách này và vận tốc bình quân máy bay thương mại tầm 900km/h, BBA cho ra con số tầm 15h bay. Tuy nhiên thực tế vì vấn đề an toàn, các hãng hàng không luôn bay dọc bờ biển nên khoảng cách sẽ dài hơn. Thời gian bay, do đó cũng dài ra tương ứng, vào khoảng 17-18h bay.

Một cách hiểu “bay thẳng” khác là máy bay sẽ bay không ngừng giữa 2 thành phố, không dừng lại dọc đường đón thả khách, tiếp nhiên liệu, kiểm tra,... Đây có lẽ là cách hiểu phổ biến nhất. Về phía hành khách, rõ ràng 1 chuyến bay liên tục sẽ tiết kiệm thời gian và thủ tục hơn rất nhiều. Theo anh Quyết, BBA có lợi thế khai thác lượng khách hàng tiềm năng là cộng đồng khoảng 2 triệu người Việt tại Mỹ. Tuy nhiên BBA lại không nhắc đến “nước Mỹ” không chỉ giới hạn quanh sân bay Los Angeles. Số liệu thống kê 2015 cho thấy có 313 ngàn người gốc Việt sống tại Los Angeles, chiếm khoảng 16% người Việt tại Mỹ. Hơn 1.7 triệu người Việt khác, nếu muốn “bay thẳng” đến Việt Nam từ LAX sẽ phải bay 1 chặng nội địa đến LAX, trước khi nối chuyến bay đến SGN. Và như thế, ưu thế “bay thẳng” chỉ giới hạn trong cộng đồng dân cư ở Los Angeles mà thôi.

Ví dụ như, nếu phải đổi máy bay 1 lần, khách sống ở Houston, Texas sẽ có thể chọn bay Qatar Airways transit ở Doha với giá 793$, hoặc chọn Air China transit ở Beijing với giá 744$. Khách sống ở San Francisco, San Jose có thể chọn Philippines Airlines, Air China transit Beijing (PEK) với giá 619$, Cathay Pacific transit ở Hongkong với giá 726$,... hay thậm chí China Southern transit ở Vũ Hán (Wuhan – WUH) với giá vé vỏn vẹn 399$.

Thực tế, cho đến nay chưa hãng nào khai thác đường bay thẳng kiểu này từ Mỹ đến Việt Nam cả.

Cách hiểu khác nữa về “bay thẳng” là máy bay có thể ghé các sân bay khác nhưng hành khách vẫn ngồi yên trong máy bay, không phải xuống đổi máy bay, làm thủ tục hàng không. Đây là cách mà anh Quyết nhắc đến khi bị chất vấn về bài toán chi phí: “Thậm chí, Bamboo Airways cũng có thể bay qua nước thứ ba như Nhật Bản, Hàn Quốc... để đón thêm khách. Khi đó, hiệu quả kinh tế sẽ cao hơn bay thẳng.” (báo VnExpress.net). Với phương án này, rõ ràng là “bay thẳng” chỉ có lợi thế về mặt thủ tục chứ hoàn toàn không có lợi thế về mặt thời gian.

Trước khi hủy bỏ vào cuối năm 2016, United Airlines đã khai thác đường “bay thẳng” giữa San Francisco và TP. Hồ Chí Minh theo cách này. Hành khách “bay thẳng” sẽ vẫn ngồi bên trong máy bay khoảng 2h khi hạ cánh ở sân bay Hong Kong để thả và đón thêm khách bay đi Mỹ.

Về giá vé, theo như tính toán của BBA, nếu lấp đầy hết 240 ghế thì giá vé khứ hồi hòa vốn phải tầm 1300$/khách. So sánh với giá vé SGN-LAX các hãng đang chào bán đều không quá 1000$/khách vào mùa cao điểm, thậm chí xuống thấp 500-600$ mùa thấp điểm, thì chuyện lấp đầy khách với giá 1300$/khách có lẽ là chuyện không tưởng.

Theo anh Quyết, “ngay cả khi giá tăng lên 1.300 USD, vé khứ hồi của Bamboo Airways vẫn rẻ hơn các hãng trong khu vực như Japan Airlines (1.600 USD), Cathay Pacific của Hong Kong (trên 1.300 USD)” (VnExpress.net). Chưa nói đến qui mô và xếp hạng hãng hàng không, tại thời điểm này chỉ cần vào trực tiếp website của các hãng, đặt ngẫu nhiên vé khứ hồi SGN-LAX từ 3/9-10/9/2019 (không phải mùa thấp điểm), ta cũng có ngay cái giá: Cathay 726$, JAL 828$, Singapore 981$, Delta 731$, Korean Air 735$, China Airlines 863$, Asiana 877$, American Airlines 736$, Vietnam Airlines 830$...

Thử hỏi các bạn đã tự bỏ tiền túi mua vé máy bay đi Mỹ, hơn 2 triệu bà con người Việt tại Mỹ, bao nhiêu bạn đã bỏ ra hơn 1300$ tiền vé về Việt Nam?

Thai Airways trước kia cũng khai thác đường bay thẳng đến Los Angeles và New York. Tuy nhiên hãng đã phải dừng bay đến New York từ 2008 và đến Los Angeles vào 2015 do không thể cạnh tranh nổi. Mặc dù khai thác một thời gian dài, mỗi năm Thai Airways vẫn phải chịu lỗ hơn 100 triệu bath (khoảng 3.3 triệu USD) cho các đường bay này. Hiện tại Thái Lan không còn đường bay thẳng nào đến Mỹ.

VỀ BAMBOO AIRWAYS

Thông tin trên planespotters.net cho thấy, tính đến ngày 1/8/2019 BBA hiện đang vận hành đội tàu 9 chiếc, tuổi vận hành bình quân 7.5 năm và tất cả đều là máy bay thuê, bao gồm:

- 1 Airbus A319, 13.9 tuổi.

- 5 Airbus A320, 10.1 tuổi.

- 3 Airbus A321, 1 tuổi.

Để so sánh, số liệu cũng từ planespotters.net, Vietjet Air (VJA) hiện quản lý đội bay 67 chiếc với tuổi bình quân là 3.2 năm, trong đó có 22 chiếc Airbus A320 và 45 chiếc A321. Vietnam Airline (VNA) hiện đang quản lý 95 máy bay với tuổi bình quân 6 năm, gồm 68 Airbus A321, 14 A350 XWB, 11 Boeing 787 và Airbus A330, ATR72 mỗi loại 1 chiếc.

Còn nhớ vào đầu năm nay, anh Quyết đã chia sẻ trên Vietnambiz.vn là đã chốt kế hoạch với các đối tác Nhật, Hàn, Singapore và Châu Âu, sau tết sẽ mở đường bay đến Hàn Quốc và Nhật Bản. Dự kiến năm 2019 sẽ có đội bay 50 chiếc, và 2020 là 100 chiếc. Không rõ BBA sẽ hiện thực hóa kế hoạch này như thế nào.

Ngày 22/4/2019, báo Tuổi Trẻ và báo VnEconomy cùng có bài viết, nội dung y chang nhau, chỉ khác font chữ và tên tác giả, về Bamboo Airways khai trương liên tiếp 3 đường bay đến Hàn Quốc, Đài Loan và Nhật Bản trong tháng 4/2019. Tuy nhiên thực tế đến tận hôm nay (4/8/2019) bạn sẽ không thể tìm thấy bất kỳ đường bay quốc tế nào khi đặt vé qua website www.bambooairways.com.

Bạn nào biết cách hoặc đã từng đặt vé bay quốc tế của BBA thì chia sẻ với mọi người luôn nhé.

Về giá trị, BBA hiện nay chưa lên sàn, nhưng giá cổ phiếu FLC thì chắc nhiều người cũng đã biết. Số liệu từ HOSE cho thấy từ 2013 đến nay, FLC chưa bao giờ đạt mức mệnh giá 10.000 đồng. Hiện cổ phiếu này giao dịch ở mức 4000 đồng, tương đương với giá 2 ly trà đá ở quán cơm bình dân.

Về lý do BBA mua máy bay với số lượng lớn và tiền đâu để BBA mua, mình đã có bài viết hồi đầu năm. Bạn nào quan tâm có thể xem thêm ở đây:

?story_fbid=367916104049526&id=100024934187861

NGuyen Giang Nam

P/S: Nếu có thời gian và hứng thú, mình sẽ chém gió thêm về khả năng tạo lợi nhuận của tuyến SGN-LAX, và tại sao chi phí bay thẳng phải trên 1200$/khách khứ hồi mới hòa vốn, trong khi bay “không thẳng” lại được các hàng chào giá chỉ 600-800$, cá biệt thậm chí chỉ có 400$.

Các bài tham khảo:

https://tuoitre.vn/bamboo-airways-khai-truong-lien-tiep-3-duong-bay-20190422170234794.htm

http://vneconomy.vn/bamboo-airways-khai-truong-lien-tiep-3-duong-bay-quoc-te-2019042210375258.htm

https://vietnambiz.vn/bamboo-airways-da-chot-ke-hoach-bay-quoc-te-voi-doi-tac-chau-a-va-au-117277.htm

https://vnexpress.net/kinh-doanh/ong-trinh-van-quyet-bamboo-airways-bay-thang-di-my-dam-bao-khong-lo-3961490.html

https://vnexpress.net/thoi-su/vi-sao-gan-20-nam-viet-nam-chua-mo-duoc-duong-bay-thang-den-my-3961515.html

https://www.nguoi-viet.com/viet-nam/viet-nam-airlines-van-chua-the-bay-thang-den-my/

https://vn.tradingview.com/symbols/HOSE-FLC/

https://www.reuters.com/article/us-thai-airways-restucturing/thai-airways-to-cut-1401-jobs-suspend-flights-to-u-s-idUSKCN0Q00CI20150726

https://leaveyourdailyhell.com/2016/12/12/nonstop-flights-us-vietnam/

https://centreforaviation.com/analysis/reports/vietnam-airlines-readies-to-enter-us-market-with-ho-chi-minh-lax-following-a350-900-hgw-order-300912