Facebook có đang đi ngược lại quy luật phát triển của con người khi thay đổi giao diện Newsfeed trên Mobile App?!

Mình viết ra mấy ý này dưới 2 góc nhìn, một chút ở vai trò người dùng, một chút ở vai trò người làm sản phẩm.

Cách đây vài ngày, mình cập nhật phiên bản mới Facebook mobile app mới nhất cho Iphone của mình, thì thấy giao diện trang Newsfeed có một sự thay đổi theo mình là khá lớn:

Trước mắt, mình có nhận xét mấy ý về sự thay đổi này như sau:

• Bản giao diện mới tăng diện tích hiển thị của phần "Viết bình luận" (chiếm khoảng 70% chiều ngang) và đưa nó về góc trái (hướng thuận với đa số người dùng). Chuyển các thông số của bài viết và nút "Like-Share" sang góc phải (vị trí được chú ý ít hơn góc trái). Dễ nhận thấy Facebook đang muốn (tập trung) hướng các tương tác người dùng từ "Like" (như trước kia) sang hành động bình luận.
• Tại sao Facebook lại thay đổi như vậy? Trước kia, nút Like được đặt ở góc trái rất thuận mắt và dễ tương tác, khi muốn bình luận, chúng ta bấm vào nút "Bình luận" (cạnh nút Like - như hình bên phải phía trên), khi này nó sẽ bật ra pop-up bình luận, bên trên là một số bình luận trước đó (nếu có), bên dưới là ô typing và bàn phím. Lúc này người dùng rất dễ bị xao nhãng bởi việc đọc các bình luận phía trên thay vì typing bình luận như mục đích ban đầu, thậm chí rất dễ chuyển hướng sang like bình luận của người khác nếu người đó cũng có quan điểm giống mình và bỏ qua việc tạo bình luận mới (mình rất hay rơi vào trường hợp này).
• Giao diện mới, giúp người dùng có thể typing trực tiếp bình luận ngay từ feed mà không cần bật lên pop-up, việc này giúp người dùng không bị xao nhãng bởi các bình luận trước đó, mình nghĩ như vậy sẽ làm tăng tỷ lệ người dùng viết bình luận hơn. Về ngắn hạn, nó sẽ giúp Facebook nhộn nhịp hơn (mình nghĩ thế).

Nhưng câu chuyện mình muốn nói là: theo thống của qandme.net, hiện tại nội dung về giải trí chiếm nhiều nhất trên Facebook, tiếp sau đó là tin tức, rồi đến ăn uống, và tỷ lệ tin tức thì có xu hướng tăng mạnh. Vấn đề chính nằm ở đây, khi tin tức phát triển sẽ kéo theo nạn Fake news (tin giả, tin vịt) - Facebook thì cũng đang phải đau đầu khi chống chọi với vấn nạn này.

Về lâu dài, với giao diện mới này, xét về vĩ mô người dùng sẽ được khuyến khích bày tỏ ý kiến, quan điểm của mình một cách trực tiếp mà bỏ qua bước đầu tiên là tìm hiểu vấn đề sâu hơn bằng cách đọc các bình luận, quan điểm phản biện. Trong bối cảnh Việt Nam, với tư duy và thói quen của đa số "cư dân mạng", việc khuyến khích bày tỏ quan điểm nhanh, trực tiếp thay vì khuyến khích tìm hiểu cặn cẽ vấn đề sẽ tạo điều kiện cho Fake news lan truyền mạnh (vụ Sách Tiếng Việt lớp 1 Công Nghệ Giáo Dục vừa rồi là một ví dụ điển hình).

Mình thấy sự thay đổi này của Facebook tuy có tiện lợi về trải nghiệm người dùng thật, nhưng về lâu dài và trong bối cảnh Việt Nam sẽ sinh ra nhiều vấn đề bất cập vì "mức độ văn minh" của "cộng đồng mạng" Việt Nam hiện tại có thể nhận xét là chưa cao.

Bạn nghĩ sao về những ý mình đã nêu? Đóng góp thêm cho mình dưới phần bình luận nhé!

P/s: Hiện tại giao diện mới này ở Việt Nam chỉ mới áp dụng cho iOS, nhưng mình nghĩ sẽ sớm đồng bộ cho Android và Web.