Du lịch như thế nào là văn minh?

Nói đến du lịch văn mình, thường mình hay nghĩ ngay đến những “vấn nạn” của khách du lịch Việt Nam nói riêng và người Việt Nam nói chung khi đi du lịch trong và ngoài nước. Thực tế thì vẫn chưa có trường hợp nào ở nước ta là quá ghê gớm đến mức tạo nên làn sóng tẩy chay như với du khách của một số nước trên thế giới; nhưng nó cũng thật sự khiến xã hội băn khoăn và khiến những người làm du lịch có tâm thấy cần phải trăn trở.

Ví dụ những hành vi như xả rác bừa bãi, cướp lộc, cướp ấn, xâm phạm di tích tại các điểm du lịch, lễ hội trong và ngoài nước; hay những hành vi thậm chí gây ảnh hưởng đến hình ảnh quốc gia như ăn cắp vặt, không chịu xếp hàng, nói cười thiếu văn minh, chưa kể còn có cả việc “ăn buffet” không đúng cách… thật sự khiến chúng ta hoang mang.

Tất nhiên, xã hội thì luôn có người này người kia. Và những hành vi thiếu văn minh như vậy còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố: sự giáo dục, thói quen; hay thiếu hiểu biết. Mà sự thiếu hiểu biết ấy một phần cũng là do chưa ai dạy cho du khách cách làm người văn minh khi ra nước ngoài, điều mà không phải du khách nào cũng biết. Chứ về bản chất, thì mình nghĩ chẳng người nào muốn mình xấu xí cả, nhất là ra nước ngoài.

Vậy du lịch như thế nào là văn minh? Điều này ngoài sự nhận thức của từng cá nhân còn có trách nhiệm của cả ngành du lịch, những doanh nghiệp làm du lịch.

Thứ nhất, những gì thuộc về trách nhiệm cá nhân thì chỉ có thể là tự cá nhân đó điều chỉnh hành vi của mình. Nên tìm hiểu cặn kẽ về văn hóa của những nước mà mình sắp du lịch đến để có sự chuẩn bị tinh thần chu đáo. Đối với mỗi quốc gia, người ta đều có những quy định riêng không nơi nào giống nơi nào, do đó “nhập gia tùy tục”, chúng ta cần phải tuân thủ tuyệt đối, tránh gây ra những hiểu lầm đáng tiếc.

Thứ nữa, những gì thuộc về trách nhiệm của tập thể thì tập thể cũng phải đứng ra gánh vác. Ví như việc đồng lòng nhất trí xây dựng nên một bộ quy tắc ứng xử cho du khách vậy. Đó có thể chỉ là những quy tắc về hành vi, cử chỉ cụ thể của du khách như cách ứng xử với con người, ứng xử với môi trường, ứng xử với quốc gia, dân tộc; nhưng cũng có thể là những quy tắc cao hơn về cách các du khách nên cùng nhau xây dựng và bổ sung những hành động giúp lan truyền những điều tốt đẹp đến người khác. Ví dụ như việc tuyên truyền “nói lời hay, cử chỉ đẹp”, “Xếp hàng, đi đứng trật tự”, “cư xử đúng mực và lịch sự”, đến việc “bảo tồn các loài động vật hoang dã”, “bỏ rác đúng cách, đúng nơi quy định”, “bảo vệ bầu không khí”, “bảo vệ nguồn nước”…

Thử nghĩ mà xem, bấy nhiêu quy tắc mà nếu chúng ta làm đúng thì không ai có thể nói chúng ta không văn minh. Những hành vi, thái độ ứng xử văn minh, lịch sự, mến khách như vậy thì thật sự là chuẩn mực. Nếu chúng được thực hành thường xuyên và được duy trì thành thói quen, đi vào nếp sống của người dân địa phương và du khách thì còn gì tuyệt hơn?

Tuy nhiên, nói đi thì cũng phải nói lại. Việc ứng xử không văn minh của du khách một phần cũng còn do các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch chưa thực sự tôn trọng du khách. Việc chặt chém, cạnh tranh không lành mạnh, chưa kể các khu du lịch còn không đảm bảo an ninh trật tự, an toàn,… chính là nguyên nhân khiến du khách hoang mang và có những hành vi không đúng trong ứng xử. Do đó, du lịch văn minh cần có sự kết hợp của cả du khách và người làm du lịch. Bên cạnh đó, cũng cần có các chế tài xử phạt phù hợp như xử phạt các chủ dịch vụ giữ xe “chặt chém” khách, các trường hợp vi phạm về an toàn thực phẩm, an toàn giao thông, người gây rối trật tự công cộng…

Hơn ai hết, chúng ta đều biết du lịch không đơn giản là chỉ “vác balo lên và đi”. Khi bạn đến một nơi nào đó, bạn không chỉ là chính bản thân bạn mà còn là đại diện của đất nước, địa phương của bạn. Nên cần phải chú ý cư xử sao cho thật văn minh để không làm ảnh hưởng đến người khác, không làm xấu hình ảnh của địa phương mình, đất nước mình trong mắt của người xung quanh.

Một số lưu ý để du lịch văn minh:

- Không chụp hình mọi lúc mọi nơi

- Tôn trọng và biết bảo vệ thiên nhiên

- Không gây mất trật tự

- Không lãng phí

- Biết xếp hàng và chờ đợi

- Không xả rác bừa bãi

- Biết nói cảm ơn và xin lỗi khi cần thiết

…..

Mỗi cá nhân là một tấm gương. Hãy dần hoàn thiện mình thành một du khách văn minh các bạn nhé! Mình cũng sẽ như vậy.