Địa vị thương nhân châu Á thời xưa

1. Yêu cầu của tầng lớp dù thấp kém nhất cũng cũng là được sống, muốn sống thì phải có ăn, muốn ăn thì phải trồng lương thực. Ở thời ăn không đủ no thì mọi việc đều xoay quanh sản xuất lương thực, mà điều này thì mọi nơi trên thế giới đều như thế.
2. Tại sao "sĩ" được đặt trước nông? Bởi vì "sĩ" mặc dù không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng họ lại là "đòn bẩy" cho khả năng sản xuất nông nghiệp. Dù người thuộc tầng lớp sĩ không nhiều nhưng họ có thể thông qua sức ảnh hưởng của mình đến phương tiện sản xuất, lực lượng lao động và thành quả lao động tạo ra hiệu ứng thúc đẩy nền nông nghiệp phát triển mạnh. Vì vậy với hiệu quả này "sĩ" được xem trọng hơn nông, cũng vì vậy được đặt trước nông.
3. "Công" ở cổ đại khác với nền công nghiệp hiện đại. "Công" của ngày xưa chủ yếu dựa vào nông nghiệp, ví dụ như chế tạo công cụ, vật dụng... để thúc đẩy nền nông nghiệp nước nhà. Với điều kiện khoa học thời ấy thì hiệu ứng thúc đẩy của công kém hơn nông rất nhiều. Xét trên bình quân mỗi người thì công thậm chí còn không bằng nông, bởi lẽ rất nhiều nông dân từng là công nhân, rất nhiều việc đều tự làm lấy, vì vậy công chỉ xếp thứ ba.
4. Địa vị của công nhân thời cổ đại không những không cao mà còn sắp sửa được xếp vào cùng hạng với tội phạm.

4.1. Thương là lưu thông hàng hóa, tiền tệ, không phải sản cuất. Ở thời đại mà năng lực sản xuất còn kém, chủ yếu là tự cung tự cấp thì việc lưu thông hàng hóa rõ ràng là không cần thiết.

4.2. Vận chuyển hàng hóa không chỉ không quan trọng mà còn gây ra phân luồng lao động. Vốn dĩ nông dân đã không đủ mà lại có một số người không trồng trọt, chạy đến chạy lui làm kinh doanh, việc này chắc chắn là không ổn.

4.3 "Thương" nói thẳng ra là mua rẻ bán mắc, năng lực cốt lõi của thương nhân là "tính toán", vì thế mới bị gọi là gian thương. Mà mua lại không rõ ràng như bán, ở thời cổ đại- nơi mà chưa có quy tắc quản lý thị trường thì rất nhiều thương nhân lừa đảo.

4.4 Thương cần phải di chuyển, không giống như nông dân cả đời ở một thôn xóm. Điều này càng tăng thêm sự bất ổn trong xã hội. Mà thương nhân cổ đại rất nhiều người có võ phòng thân, làm ăn phát đạt phải thuê người bảo vệ, làm ăn lớn nữa hì phải thuê cả thương đội trang bị vũ khí, thường xuyên kiểm tra năng lực chiến đấu. Thậm chí đôi lúc còn không kém quân đội chính quy. Triều đình không thể nhắm mắt làm ngơ nhưng nếu làm lớn chuyện thì lại không đủ năng lực lo liệu, vì thế chỉ có thể đề ra các chính sách gây sức ép cho thương nhân.

4.5 Tốc độ tích lũy tài sản của thương nhân vượt xa sĩ nông công. Bởi thế điều này sẽ thúc giục mọi người lao vào rủi ro, mà một khi đã để yên thì sẽ dân đến tình trạng tiền bẩn nhiều hơn tiền sạch, khi đó mọi người sẽ đổ dồn vào làm ăn kiếm tiền, không còn ai trồng trọt nữa. Kiến tiền nhiều thì cấu kết với quan lại, khi đó đất nước sẽ đối mặt với diệt vong.

4.6 Thuế thời xưa là hiện vật, trồng cây nộp cây, trồng lúa nộp lúa... cơ chế thu thuế bàng tiền tệ có phần lạc hậu và chưa ổn nên đến thời Trương Cơ Chính phụ chính thì không có cách nào thu thuế bằng tiền tệ. Nhà Tống của Trung Quốc là một ví dụ điển hình, thương nhân có nhiều nhưng ngân khố luôn thiếu.

4.7 Việc mua bán của thương nhân khiến họ coi trọng lợi ích, coi nhẹ nghĩa tình. Những lúc đất nước gặp thiên tai thì thương nhân đầu cơ tích trữ, sau đó tăng giá để trục lợi. Cũng có người không hề có khái niệm tổ quốc mà cấu kết với nước địch, gián điệp, làm cướp...

Với những điều trên thì thương nhân thời cổ luôn là tầng lớp bị chính quyền chèn ép. Thương nghiệp thực sự chiếm thế thượng phong là sau cách mạng công nghiệp lần thứ 1, thêm vào đó là các cuộc phát kiến địa lý khiến nền nông nghiệp được cải tiến. Một số lao động thành công nhân, từng bước đẩy mạnh hiệu quả sản xuất. Khi sản xuất dư thừa thì bắt đầu chuyển sang lĩnh vực lưu thông hàng hóa. Và chỉ có vậy thương nghiệp mới dần được coi trọng.