Đèo ngựa tắt thở - Mã Pí Lèng
Việt Nam và Trung Quốc thật sự núi liền núi, sông liền sông, nhưng lại là điều may mắn khi ta có núi cao và sông sâu che chở trước tên hàng xóm dã tâm này. Thời phong kiến đường sá phương tiện còn khó khăn thì việc Trung Quốc hành quân sang đất Việt là một vấn đề nan giải. Ta có nào là sông Bạch Đằng, sông Bạch Hạc, sông Cà Lồ, sông Như Nguyệt, sông Hồng, cùng hàng loạt các dãy núi hiểm trở che chắn. Và vì khó khăn như thế nên các tuyến hành quân của Trung Quốc ta luôn có thể đoán trước, như ải Chi Lăng theo đường Lạng Sơn hay ải Lê Hoa theo đường Tuyên Quang chẳng hạn. Chúng không thể vượt qua được Mã Pí Lèng.
"Y chu choa! Nguy ôi! Cao thay!
Mây đạp dưới chân, trời đụng trán..."
Hay còn gọi là vua của các con đèo Việt Nam, đại ca của tứ đại đỉnh đèo (bao gồm Khau Phạ, Pha Đin, Ô Quy Hồ). Nói chung tên gọi này chỉ sự hiểm trở bậc nhất của đỉnh núi, nơi những con ngựa cái leo lên đến đỉnh trụy thai mà chết, nơi dốc cao đến mức con ngựa đi qua phải tắt thở! Thật sự trước khi khởi hành ba mẹ cảnh cáo ớn quá, nào là Mã Pí Lèng sợ lắm, mày đừng có đi. Nhưng tới tận lúc rời khỏi đó để đi Yên Minh thì mình vẫn thắc mắc:
"Ủa ủa, Mã Pí Lèng đâu? Chạy qua chưa?"
Nó không đáng sợ như mình nghĩ, ngược lại còn đẹp đến choáng ngợp. Nằm giữa cao nguyên Đồng Văn trơ trọi đá, một bên là vách núi Mã Pí Lèng cao dựng đứng và một bên là vực sâu sông Nho Quế, trông như một sợi chỉ lam ngọc mảnh mai chạy xuyên qua thung lũng. Phía bắc và đông bắc đèo trải dài trong tầm mắt là hàng ngàn quả núi đá trọc màu xám trùng trùng điệp điệp lơ thơ cây cối. Cả con đèo đắm chìm trong làn sương lạnh như áo bạc. Phong cảnh nơi đây làm mình có cảm giác như được xem phim Tây Du Ký. Bức hình này không thể lột tả hết được một phần nghìn sự kỳ vĩ của Mã Pí Lèng.
Nói như vậy không có nghĩa là mình bảo Hà Giang đơn giản. Đường đèo Hà Giang nguy hiểm chết người. Mình cảm thấy bản thân rất may mắn khi còn sống sót về tới Hà Nội. Vực sâu thăm thẳm, đường đi xấu, cua cùi chỏ rất gắt, chưa kể ổ gà và đá dăm sỏi nhiều. Con xe mình gầm rú như điên vì dốc quá kinh khủng. Ông nào tay lái yếu hoặc non kinh nghiệm là rất dễ bay cùng vua Hùng.
Tháng 11 vài năm trước có một em xinh đẹp chết ở Mèo Vạc do thằng chở ẻm không điều khiển được tay lái đâm vào xe tải. Gần đây thì có một vụ gãy chân trên đèo Đồng Văn. Còn mấy vụ lao đầu xuống vực thì nhiều lắm. Thậm chí 3 4 năm trước có xe chở các sếp lớn bay thẳng xuống vực ở dốc Yên Minh, chết hết còn một ông. Cuối năm hay có mấy ông dân tộc Tà Cố đi ăn nhậu xỉn phóng bạt mạng trên đèo. Bạn nào muốn đi thì xin cẩn thận tối đa.
