Đâu là những nghề nghiệp CHẮC CHẮN sẽ bị thay thế bởi máy móc trong tương lai?
Khi nhắc đến vấn đề máy móc hay trí tuệ nhân tạo sẽ làm việc thay thế con người trong tương lai, một trong những điều mà nhiều người sẽ tự hỏi chính mình là: liệu đâu là những lĩnh vực nghề dễ bị thay thế và tự động hoá nhất, và đâu là những nghề ít có khả năng bị thay thế trong tương lai, để chúng ta có thể dễ dàng khoanh vùng những lĩnh vực này để tập trung tiếp cận chúng?
Có lẽ, một nguyên tắc chung và ai cũng có thể đoán ra được là: những nghề nào ít yêu cầu kỹ năng sáng tạo, hoặc kỹ năng tương tác xã hội, hoặc quá nặng nhọc và nguy hiểm cho người lao động...thường sẽ là những nghề trước tiên được nhắm đến cho việc tự động hoá. Nhưng cụ thể đây là những nghề nào?
Sau đây là danh sách 5 nghề nghiệp gần như CHẮC CHẮN sẽ bị máy móc thay thế trong tương lai gần:
1 - Tài xế xe taxi, xe bus và xe tải:
Tại nước ta, tỉ lệ xảy ra của các vụ tai nạn giao thông là rất nhiều. Điển hình là trong vòng 5 tháng đầu là gần 6.700 vụ tai nạn đường bộ. Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có tỉ lệ người thiệt mạng vì tai nạn giao thông cao trên thế giới: 24,5/100.000 người (đứng thứ nhì Đông Nam Á, chỉ xếp sau Thái Lan). Có nghĩa là cứ 100.000 người thì có 24,5 trường hợp tử vong là vì tai nạn giao thông. Để so sánh, tỉ lệ này ở Mỹ là 10,6/100.000 và ở các nước châu Âu là dưới 10/100.000.
Với một lĩnh vực nghề nhiều rủi ro như vậy, việc tự động hoá nó chắc chắn là điều mà nhiều nhà nghiên cứu hướng đến, không chỉ ở Việt Nam mà toàn thế giới. Theo nhiều thống kê, một vài mẫu xe tự động trên thế giới hiện nay đã có thể đảm nhiệm khoảng 60% những việc mà một tài xế con người có thể làm khi lái xe. Công ty sản xuất xe điện Tesla Motors cũng có đóng góp không nhỏ trong việc tự động hoá lĩnh vực này.
Tuy nhiên, tự động hoá tài xế lái xe hơi là một chuyện, tự động hoá các tài xế xe gắn máy lại là một chuyện rất khác. Theo nhiều chuyên gia, hiện chưa có bất cứ loại hình công nghệ nào có thể thay thế khả năng giữ thăng bằng khi lái xe gắn máy của người lái xe. Bởi vậy nên, riêng các tài xế chạy Grab Bike, Be hay GoViet tại nước ta trong tương lai gần sẽ chưa phải đối mặt với vấn đề mất việc về tay máy móc.
2 - Công nhân trong nhà máy:
Ngoài việc lái xe, làm những công việc trong nhà máy cũng mang nhiều rủi ro về tính mạng cho người lao động. Không những trong nhà máy, mà các công nhân khai mỏ, hoặc người làm việc tại các dàn khoan ngoài biển...đều thuộc nhóm công việc tiếp theo được hướng đến tự động hoá.
Đối với nhóm công nhân nhà máy, việc tự động hoá công việc của họ thực chất đã diễn ra từ những năm 1970. Sản xuất hàng hoá trên các băng chuyền chính là một trong những hình thức tự động hoá công nhân nhà máy đầu tiên. Việc tự động hoá lao động trong nhà máy hiện nay chính là bước tiếp theo của tiến trình này.
3 - Nhân viên tính tiền tại siêu thị:
Nếu những sai sót xảy ra nơi các nhà máy, công trường...có thể gây ra những rủi ro về tính mạng, thì những sai sót xảy ra khi tính tiền tại các cửa hàng, siêu thị...có thể gây ra những rủi ro về mặt tài chính, và đôi khi dính líu đến cả vấn đề đạo đức và pháp luật (biển thủ công quỹ). Với một nghề như vậy, việc tự động hoá rõ ràng là một điều nhiều chuyên gia nghĩ đến.
Thêm vào đó, những kỹ năng của các nhân viên làm nghề này thường cũng không quá phức tạp. Bởi đây là một nghề đòi hỏi sự chính xác, và nó khá nhàm chán, đây đều là những điểm yếu của con người. Thực tế thì, hầu hết trong các chuỗi siêu thị lớn trên thế giới hiện nay, người tiêu dùng đã và đang mua hàng thông qua các hệ thống máy bán hàng và tính tiền tự động. Không sớm thì muộn sự thay đổi này cũng sẽ xâm nhập các chuỗi siêu thị Việt Nam.
4 - Nhân viên bán hàng qua điện thoại:
Thực chất đây là một trong những nghề có nhiều khả năng bị thay thế bởi máy móc nhất, bởi công việc của người làm nghề không quá phức tạp, cộng thêm việc độ hiệu quả mà nó mang lại cho các công ty thường không cao, so với các kênh bán hàng khác. Bởi thế, đại đa số công ty đều muốn cắt bỏ, hoặc giảm thiểu nguồn tiền đầu tư cho công việc này. Một trong những sự lựa chọn của họ chính là tự động hoá nó. Theo nhiều nguồn thống kê, tỉ lệ ngành nghề này có thể được đảm nhiệm hoàn toàn bằng máy móc trong tương lai lên đến 99.9% - có nghĩa là gần như chắc chắn.
5 - Nhân viên kế toán:
Với một lĩnh vực đòi hỏi sự chính xác và những công việc mang tính lặp đi lặp lại, kế toán cũng là một trong những lĩnh vực có nhiều khả năng được tự động hoá trong tương lai. Nhiều công ty trên thế giới hiện đã sở hữu những phần mềm kế toán tự động, có thể đảm nhiệm thay cho con người những công việc này.
Nếu danh sách 5 nghề nghiệp trên vẫn chưa đủ thoả mãn bạn, thì dưới đây là 2 trong số khá nhiều trang web cho phép bạn biết chính xác mức độ có thể được tự động hoá của nhóm nghề mà bạn đang theo đuổi, tính theo phần trăm (%). Điều duy nhất bạn cần làm chính là điền vào tên gọi của nghề nghiệp bạn muốn tìm hiểu.
Bạn hiện đang làm nghề gì, và nghề nghiệp của bạn có nhiều khả năng bị thay thế bởi máy móc không? :))
Friendly Me
Trần Thị Mỵ
Kha Nguyen