Chuẩn bị gì cho ngày đầu tiên đi làm ?

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng không quên ngày đầu tiên đi làm, một bước ngoặt đánh dấu sự gia nhập của bạn vào một môi trường mới, một vị thế mới, những mối quan hệ mới…có thể có nhiều khác biệt so với môi trường trước đây bạn đã từng tham gia.  Đó là thời điểm mà nhiều bạn sẽ có rất nhiều háo hức, dự định, kế hoạch, mong muốn khẳng định giá trị bản thân, tạo dựng hình ảnh trong mắt lãnh đạo và đồng nghiệp. Tuy nhiên, nhiều bạn sẽ không khỏi bỡ ngỡ, lo lắng không biết mình sẽ phải làm gì, giao tiếp ra sao và cần phải chuẩn bị những gì cho khoảng khắc quan trọng đó? Nếu không cẩn thận và có sự chuẩn bị chu đáo có thể nhiều bạn – nhất là các bạn trẻ chưa có kinh nghiệm sẽ gặp phải những rắc rối không đáng có, ảnh hưởng đến khoảng thời gian sau đó, thậm chí nhanh chóng nản chí, thất vọng về nơi làm việc, dẫn đến tâm lý “đứng núi này trông núi nọ”, công việc không đâu ra đâu. Bài viết này mình sẽ chia sẻ với bạn một số lưu ý cần thiết cho ngày đầu tiên đi làm đồng thời cũng là một trong những kỹ năng đầu tiên mà bạn cần có cho bất cứ một cuộc giao tiếp nào: kỹ năng tạo ấn tượng ban đầu trong giao tiếp. 

Tạo ấn tượng ban đầu trong giao tiếp

Các cụ thường nói “Vạn sự khởi đầu nan”, “Đầu xuôi đuôi lọt” nghĩa là cái bắt đầu thường là cái quan trọng giúp bạn có được những ấn tượng nhất định trong mắt người mới gặp gỡ, tạo cảm tình trong lần đầu gặp, mở đầu cho một mối quan hệ mới tốt đẹp. Mặt khác, nếu khoảng thời gian ban đầu bạn gặp được nhiều may mắn, thuận buồm xuôi gió thì chắc chắn giai đoạn về sau bạn sẽ có được những thuận lợi trong công việc và cuộc sống. Ngược lại nếu bạn khiến đối phương không hài lòng thì mọi việc đôi khi sẽ bất lợi về sau. Ấn tượng ban đầu là yếu tố cực kỳ quan trọng tác động trực tiếp đến sự thành bại của cuộc tiếp xúc. Ấn tượng ban đầu là “những nét chấm phá” nhưng cực kỳ quan trọng, có dấu ấn khó phai mờ trong mối quan hệ sau này. Vì vậy, khi đi làm thì ngày đầu tiên ra mắt là khoảng thời gian rất quan trọng giúp bạn tạo ấn tượng, giúp kiến tạo nên một sự nghiệp thành công nên bạn không nên bỏ qua hay coi nhẹ nhé. Vậy làm thế nào để tạo được ấn tượng ban đầu, để có thể nhanh chóng hòa nhập với môi trường mới, xây dựng và phát triển các mối quan hệ, hoàn thành tốt các công việc được giao, có điều kiện và cơ hội thuận lợi để phát triển sự nghiệp cho bản thân. 

Cần có một tâm thế tốt

Lời khuyên đầu tiên của mình là bạn cần chuẩn bị cho mình một tâm thế thật tốt nhé. Tâm thế là trạng thái tâm lý, tâm trạng của cá nhân chuẩn bị thực hiện (hoặc trong khi thực hiện) một hành động nhất định. Tâm thế có thể được hình thành từ những yếu tố bên trong như từ nhu cầu của bạn (nhu cầu về sự vật, hiện tượng; mong muốn, mục đích hướng tới), từ hình ảnh của cái tôi cá nhân (là hình ảnh có được do tự nhận thức của bản thân). Nó tạo ra động cơ thực hiện các hành vi phù hợp hoặc kiềm chế các hành vi không phù hợp với nhân cách và quan điểm cá nhân. Ngoài ra tâm thế có thể chịu tác động từ yếu tố bên ngoài như hiện thực đời sống xã hội (môi trường bên ngoài cá nhân) hay những yêu cầu xã hội (môi trường văn hoá xã hội, nhóm xã hội mà cá nhân tham gia, nhóm chính thức của cá nhân). 

Tùy vào những yếu tố tác động và sự phản ứng của bạn sẽ hình thành 2 loại tâm thế khác nhau: tâm thế tích cực và tiêu cực. Và để có cuộc giao tiếp hiệu quả trong ngày đầu tiên đi làm hay khi bắt đầu thực hiện một hành động hay quá trình thực hiện một hoạt động nào đó bạn sẽ luôn cần hình thành và duy trì cho mình một tâm thế tích cực: sự chủ động, tự tin trong lần đầu gặp gỡ, đem đến cho bạn sự thoải mái trong các tình huống giao tiếp. Ngược lại sự không tự tin sẽ khiến bạn cảm thấy tự ti, lo lắng, ngại tiếp xúc với mọi người xung quanh. Hãy xuất hiện với khuôn mặt tươi tắn, vui vẻ, thân thiện bởi nếu không nó sẽ gây ảnh hưởng nhất định tới hình ảnh của bạn (bạn có thể đọc bài viết Những khuôn mặt không cảm xúc của mình)

Muốn có được điều này thì bạn sẽ cần có một sự chuẩn bị thật tốt: xác định rõ mục tiêu của cuộc gặp gỡ, tìm hiểu trước về đối tượng giao tiếp, môi trường giao tiếp, bình tĩnh, hít thở sâu nếu gặp tình thế bất lợi… Bạn cũng đừng quá lo lắng bởi đôi khi sự lo lắng thái quá sẽ khiến bạn trở nên không còn là chính mình, bạn bối rối, lập cập, mọi thứ  sẽ xôi hỏng bỏng không.

Chuẩn bị diện mạo cho lần đầu gặp gỡ

Lần đầu tiên gặp cái gì để lại ấn tượng với người khác? Đó chính là dáng vẻ bề ngoài (phong cách, diện mạo) của bạn. Hình ảnh ngoại hình giống như chất truyền dẫn. Nó sẽ truyền đi thông tin về trí khí, sự tu dưỡng và kiến thức của bạn. Một sự đàng hoàng, chững chạc, thân thiện, gần gũi, chân tình, xởi lởi…chắc chắn sẽ đem đến cho bạn những cảm tình từ người gặp mặt. Do đó bạn cần chuẩn bị kỹ càng về trang phục, trang sức, trang điểm, mùi cơ thể, nét mặt (ánh mắt, nụ cười), giọng nói, khoảng cách, cử chỉ, tư thế …Trong đó, mái tóc, hình dáng, trang phục, trang điểm, trang sức, phụ kiện…là những thứ dễ gây sự chú ý từ đối phương, thể hiện trình độ thẩm mỹ, văn hóa, trạng thái tinh thần, giá trị bản thân của bạn. 

Lựa chọn mái tóc phù hợp

“Cái răng cái tóc là góc con người”, vì vậy bạn cần lựa chọn mái tóc phù hợp với khuôn mặt, dáng người và cá tính của bạn tạo nên vẻ trẻ trung, hiện đại, năng động, nhanh nhẹn ở bạn. Các kiểu tóc bạn có thể lựa chọn cho mình: để tóc (ngắn, dài…), uốn tóc (bồng bềnh, xoăn tít, trơn duỗi…), các màu sắc tóc nhuộm (hung đỏ, hạt dẻ…). Một mái tóc gọn gàng, sạch sẽ phù hợp chắc chắn sẽ tôn thêm vẻ đẹp cho bạn.

Lựa chọn trang phục phù hợp

Trong môi trường làm việc nên là những bộ trang phục công sở với sự kín đáo, nhẹ nhàng nhưng cũng không quá “đóng hộp” khiến cho bạn già nua trước tuổi. Trước hết trang phục cần phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp, thời đại, nghề nghiệp, vóc dáng, làn da, tuổi tác, giới tính, thông lệ văn hóa xã hội…Ngoài ra, bạn cần chú ý về màu sắc (nên chọn gam màu nghiêm túc cho thấy sự đứng đắn ở bạn tạo sự tin cậy từ đồng nghiệp và đối tác), tránh bộ đồ quá sặc sỡ hoặc quá lạ mắt. Ví dụ: với nam giới mình thấy gam màu xanh thẫm tạo cảm giác ổn định, tự tin, đứng đắn) hoặc đôi khi màu đen tạo cảm giác sang trọng, lịch lãm, sung mãn. Hay màu trắng và xanh nhạt là những gam màu khá thông dụng. Tránh ăn mặc hở hang, không phù hợp, diêm dúa, điệu đà quá mức, “lộ hàng”, gợi cảm…Đặc biệt với nữ giới dễ rơi vào xu hướng bắt theo trend, màu sắc lòe loẹt, không phù hợp. Trang phục khi đi làm cần được là phẳng phiu, sạch sẽ, gọn gàng, nghiêm túc. 

Trang điểm, trang sức

Đây gần như được coi là lãnh địa riêng của phụ nữ. Cách thức mà bạn trang điểm có thể ở những mức độ khác nhau, giới thiệu cho người khác biết nhiều điều về bạn: tính cách, nghề nghiệp, gu thẩm mĩ, địa vị xã hội …tuy nhiên chúng ta cũng không nên quá lạm dụng nó, trang điểm quá lòe loẹt, không phù hợp với hoàn cảnh, tuổi tác. Bạn có thể  trang điểm nhẹ nhàng, sử dụng các tông màu phù hợp với làn da và màu tự nhiên sẽ làm tôn lên vẻ đẹp của bạn. Đặc biệt bạn nên chăm sóc làn da khỏe đẹp để luôn có khuôn mặt tươi tắn, ưa nhìn (bạn có thể đọc bài viết chia sẻ của mình Bí quyết để có làn da khỏe đẹp)

Ngoài ra, đồ trang sức/phụ kiện đi kèm với quần áo: nhẫn, vòng, xuyến, khuyên tai, dây chuyền, đồng hồ, thắt lưng, ví, kính đeo, … chúng sẽ tạo ra những hình ảnh nhất định về bạn: giàu có hay nghèo khổ, có gu thẩm mỹ hay không, giản dị hay cầu kì, tinh tế hay thô lậu…tôn lên phong cách của mỗi người. Nhiều người với kinh nghiệm và độ nhạy cảm của mình đã sử dụng hữu hiệu các tạo tác đi kèm để tạo ra hiệu quả cao trong giao tiếp và để lại dấu ấn cá nhân một cách rất ấn tượng. Tuy nhiên, sử dụng đồ trang sức/phụ kiện không phù hợp, không đúng chỗ, không tương hợp lại gây ra những hiệu quả tiêu cực và tạo phản cảm cho đối tác giao tiếp. Tránh chạy đua theo thời thượng: xăm mình, khuyên mũi, khuyên rốn…có thể sẽ không phù hợp tại nơi làm việc. 

Nước hoa, hương nhân tạo

Cũng như đồ trang sức, việc sử dụng nước hoa và các loại hương nhân tạo cũng tạo ra các thông điệp khác nhau thông báo với đối tác giao tiếp nhiều điều về thân thế của bạn(địa vị xã hội, nghề nghiệp, tính cách, gu thẩm mỹ, tuổi tác, giới tính…), về không khí giao tiếp (trang trọng, thân tình, nghiêm túc…), và ở một mức độ nhất định, về đề tài mà ta ưa thích và có thể chuyện trò (thời trang, nghệ thuật, hoa…). Nước hoa và các chế phẩm tạo mùi hương nhân tạo rất đa dạng về thể loại và có thể được sử dụng cho những mục đích khác nhau. Một hương thơm nhẹ nhàng có thể tạo những ấn tượng với người gặp, tạo ra những hình ảnh về người sử dụng: trẻ trung, mạnh mẽ, tinh tế, gợi cảm, lạnh lùng, kín đáo…Tuy nhiên cũng cần phải lưu ý sử dụng phù hợp bởi việc sử dụng nước hoa không đúng lúc, đúng chỗ sẽ tạo ra những phản cảm với người giao tiếp

Chú ý một số nghi thức giao tiếp mở đầu

Chào hỏi, xưng hô (Bài viết Lựa chọn từ xưng hô trong giao tiếp) là những nghi thức mở đầu cuộc giao tiếp giúp bạn gặp gỡ, làm quen và tạo sự hòa hợp. Vì vậy đừng bao giờ tiết kiệm lời chào với mọi người nhất là khi bạn là nhân viên mới. Lời chào đi kèm với nụ cười của bạn đáng giá ngàn vàng giúp bạn khởi đầu một ngày mới, phá vỡ sự im lặng, khẳng định sự tồn tại của bạn, tạo được ấn tượng với người khác. 

Ngoài ra bạn cũng cần chú ý một số nghi thức mở đầu cuộc giao tiếp: giới thiệu bản thân, làm quen, bắt tay…Giới thiệu bản thân cần rõ ràng, đầy đủ thông tin, sử dụng lối nói lịch sự trong giao tiếp với những ngôn từ mang tính biểu cảm, trang trọng, các tình thái từ như dạ, vâng, ạ…Tránh nói quá nhiều về bản thân dễ rơi vào khoe khoang thành tích, sự tự cao, tự đại. Dù ở trong môi trường nào, thời điểm, vị thế nào bạn cũng luôn luôn cần khiêm tốn, học hỏi và cầu thị chắc chắn bạn sẽ có được thiện cảm từ phía mọi người xung quanh. Đặc biệt thiên tính của con người (nhất là với người cao tuổi) thường không thích người khác thể hiện hơn mình, ghét sự cao ngạo ở người khác. 

Một nghi thức khác bạn cũng cần chú ý là nghi thức bắt tay trong giao tiếp. Nghi thức này hiện nay được sử dụng khá phổ biến, đặc biệt trong môi trường làm việc. Bạn cần tìm hiểu về nghi thức nay, một số chú ý khi bắt tay và cần phù hợp với các cung cách văn hóa khác nhau. 

Trên đây là một số lưu ý của mình với mong muốn sẽ giúp bạn có được những chuẩn bị cần thiết cho ngày đầu tiên đi làm. Có thể sẽ nhiều bạn cho rằng mình có hơi “quan trọng hóa” vấn đề quá không? Nhưng với quan điểm cá nhân của mình, mọi sự chuẩn bị kỹ càng đều đem đến cho bạn những điều tốt đẹp, thuận lợi. Chúc các bạn sẽ đi làm, đang chuẩn bị đi làm những khoảng khắc đáng nhớ trong ngày đi làm đầu tiên nhé!.