Chiến dịch Hoa Hướng dương: Cần minh bạch hay ghét thì nói thôi?
Trên FB những ngày vừa qua tràn ngập hình ảnh những bông hoa hướng dương (tranh vẽ, ảnh chụp và ảnh copy) cùng hashtag #ngayhoihoahuongduong2018, #uocnguyenhong2018; hưởng ứng Chiến dịch "Tôi đồng hành" hướng về Ngày hội hoa hướng dương "Vì bệnh nhi ung thư" lần 10. Với niềm tin hành động của mình dù đúng hay sai, dù hợp lệ hay không hợp lệ cũng sẽ góp được 30.000 đồng cho bệnh nhi ung thư, hầu như tất cả mọi người đều chia sẻ thông điệp này lên tường nhà mình như một hành động rất nhân văn của những người có tấm lòng tốt đẹp.
Ảnh: giadinhmoi.vn
Tuy nhiên, với những gì xảy ra sau đó, với những lùm xùm thiếu minh bạch về thông tin, thông điệp từ Ban tổ chức cũng như Doanh nghiệp tài trợ, thì mọi chuyện dường như không còn ĐẸP nữa. Một chiến dịch truyền thông tưởng chừng rất thành công đã không được xem như một chiến dịch từ thiện đúng nghĩa.
Nhiều ý kiến được đưa ra, từ những người có chuyên môn đến người bình thường; từ những người làm truyền thông, có kiến thức về marketing đến những người trực tiếp tham gia chương trình. Có người cảm thấy như bị lừa, cũng có người cảm thấy chiến dịch không minh bạch, song song đó cũng có người vì “ghét” nên nói thôi. Và rồi có người bực tức đã xóa sạch những gì mình đã đăng và chia sẻ; nhưng cũng có những người xóa đi nhưng thay vào đó là những tấm ảnh do chính mình vẽ, mình cất công làm ra. Rồi thì có nhiều luồng ý kiến đặt ra, cho rằng:
- Ảnh vẽ hay ảnh chụp thì có gì quan trọng? Đã từ thiện thì ảnh gì mà không được?
- Trên toàn cõi FB này có công cụ nào đếm hashtag hay không? Ban tổ chức có thể nào “cover” được số bài viết chia sẻ hợp lệ hay không?
- Có giới hạn nào cho số tiền quyên góp? Nếu số bài viết chia sẻ ảnh hướng dương kèm hashtag vượt quá con số mấy chục tỷ, thì nhà tổ chức có trao tiền cho bệnh nhi hay không?
- Có ai trên toàn cõi FB này thay vì làm theo chiến dịch mà trực tiếp ủng hộ 30.000 đồng tiền mặt đến các bệnh nhi không?
- Tại sao một chiến dịch từ thiện vì bệnh nhi ung thư lại làm khó người có tâm như thế? Từ thiện mà tính toán như thế?
- Khâu xử lý truyền thông có vấn đề khi xảy ra sự cố mà không xử lý nhân văn cao cả như đóa hoa hướng dương!
- Làm theo chiến dịch liệu mình có đang làm đúng? Có giúp đúng người?
- …
Ảnh: FB Hội Yêu Sách
Thực ra, có mấy vấn đề mình cũng muốn chia sẻ. Chia sẻ hay không chia sẻ, đó là quyền của mỗi người. Không ai nói bạn vô tâm nếu bạn không chia sẻ cả đâu, cho nên, mình nghĩ không có vấn đề gì to tát ở đây. Thêm nữa, những “điều kiện” như phải là tranh tự vẽ, phải viết status chứ không phải là “share” lại hay phải gắn hastag… thì cũng chỉ là để thể hiện rõ là bạn thực tâm nghĩ tới các bệnh nhi, và thực lòng muốn lan tỏa đi thông điệp đó. Không ai cũng như không có điều lệ nào bắt buộc bạn phải ghi tên Doanh nghiệp tài trợ vào, thì cớ làm sao khi xảy ra chuyện bạn lại lôi người ta ra mà chỉ trích? Nói chung là phàm làm điều gì đó tốt, thì không nên so đo tính toán mần chi. Nhưng nếu muốn nói theo khía cạnh truyền thông hay marketing thì ok, chỉ cần đi đúng trọng tâm là được. (Mặc dù mình biết ranh giới giữa phân tích và ngụy biện nó rất là mong manh :))
Ví như làm sao để track được số bài share liên quan đến hashtag #ngayhoihoahuongduong, thì thực ra trên FB có một công cụ gọi là Social listening (sở hữu các thuật toán có khả năng quét khắp Internet, lọc những thông tin liên quan đến nhãn hàng dựa trên các từ khóa định sẵn, lưu trữ vào hệ thống để xử lý, phân tích và đưa ra báo cáo phù hợp). Tất nhiên, việc còn lại, tức việc Ban tổ chức có “cover” được hình nào tự vẽ hình nào copy hay không thì không ai biết.
Hay như cho dù doanh nghiệp có muốn dựa vào chiến dịch để PR cho bản thân thì cũng là chuyện bình thường. Chỉ cần làm việc tốt, có ích, có lợi cho đối tượng, ở đây là các bệnh nhi ung thư, là được.
Hay như nếu bạn cảm thấy không thật sự muốn làm theo chiến dịch, thì ok, bạn chia tay và không cần quan tâm đến là xong.
Và quan trọng, trên đời này có rất nhiều những điều tương tự như thế. Quyết định cuối cùng vẫn là ở bạn, chính bạn! Nếu đã chọn làm thì làm hết sức mình, còn bằng ngược lại, không tin tưởng không muốn làm thì chọn cách rời xa. Không nên so đo tính toán làm gì. Nếu có so đo, hãy so đo theo kiểu tại sao phải là hoa hướng dương? :D (Mình nói đùa cho vui đấy thôi).
Ý kiến của bạn về vấn đề này như thế nào?
Bạn có tham gia vào chiến dịch này không?
Khi xảy ra chuyện bạn có xóa những gì bạn đã post không? Hay bạn sửa sai bằng cách cặm cụi ngồi vẽ lại bức tranh khác?
Nguyễn Kim Quyên
Hoàng Anh Huy
Huỳnh Hiểu
Khoa Lê
Nguyễn Huyền Trang
Thái Huyền Thư
Hồ Bảo Khanh
Hà Bá Phước