Chân dung nghề Giám tuyển nghệ thuật (Art Curator)

Nguồn: Artsy.net

Nếu mong muốn làm việc trong bảo tàng nghệ thuật, phòng trưng bày, triển lãm thì bạn hãy cân nhắc vị trí trong lĩnh vực quản lý tổ chức triển lãm (curating), hay còn gọi là Giám tuyển. Trong khi ngành nghề này đang dần phổ biến trong lĩnh vực sáng tạo, chi tiết chính xác của vai trò này vẫn còn khá mơ hồ, thậm chí đối với nhiều chuyên gia nghệ thuật.

Quản lý tổ chức triển lãm (Curating) là gì?

Trong bảo tàng, phòng triển lãm hoặc những khu vực nghệ thuật tương tự, công việc của các giám tuyển là lựa chọn, tổ chức và trình bày tác phẩm nghệ thuật để trưng bày. Các tác phẩm có thể đến từ một cá nhân hoặc một bộ sưu tập vĩnh viễn của cơ quan nào đó, hình thức khá phổ biến là cho mượn tác phẩm nghệ thuật để trưng bày trong thời gian ngắn hạn.

Tại sao cần phải tổ chức trưng bày và quản lý một bộ sưu tập? Có thể nói Giám tuyển chính là cầu nối giữa nghệ sĩ và công chúng, mục tiêu chính của công việc này là “diễn giải bộ sưu tập để cung cấp thông tin, hướng dẫn và truyền cảm hứng”. Đó cũng chính là vai trò của bảo tàng – là nơi lưu trữ, bảo tồn và trưng bày các vật thể văn hóa, nghệ thuật, lịch sử hoặc khoa học. Điều này khiến quản lý tổ chức triển lãm trở thành hoạt động cố hữu không thể thiếu của viện bảo tàng.

Nguồn: Renee Phillips

Các yếu tố để lựa chọn, tổ chức và trình bày tác phẩm

Lựa chọn

Số lượng tác phẩm nghệ thuật là rất lớn, do đó mà giám tuyển có nhiệm vụ quyết định tác phẩm nào được trưng bày và cái nào được lưu trữ. Khi lựa chọn tác phẩm để trưng bày cố định vô thời hạn tại bảo tàng, giám tuyển có thể tiếp cận tác phẩm theo nhiều cách khác nhau để đưa ra quyết định. Các tác phẩm thường được lựa chọn theo chủ đề, nghệ sĩ, thời kỳ và sự liên quan đương đại hoặc tính phổ biến.

Tổ chức

Có lẽ khía cạnh quan trọng nhất của giám tuyển là tổ chức các tác phẩm. Trong các bảo tàng chứa nhiều thông tin, không gian triển lãm (và các tác phẩm), các tác phẩm phải được sắp xếp theo phong trào nghệ thuật, thời kì hoặc vùng miền địa lý để người xem dễ hình dung và tiếp cận.

Tại các bảo tàng với trọng tâm thu hẹp hơn, giám tuyển thường sắp xếp các tác phẩm theo chủ đề hoặc nghệ sĩ.

Trình bày

Khi một giám tuyển đã chọn tác phẩm và lên kế hoạch tổ chức chúng, sau cùng sẽ là trưng bày. Tuy nhiên khi trình bày tác phẩm, có nhiều yếu tố cần cân nhắc, từ sắc thái của bức tường đến cách xuất hiện hay góc độ trưng bày. Quan trọng hơn hết, giám tuyển cần cân nhắc góc nhìn của công chúng và cách họ phản ứng bằng nhiều cách khác nhau. 

Nguồn: TheSlate

Cần những gì để trở thành một giám tuyển

Không có một công thức nào trong con đường trở thành một giám tuyển. Tuy nhiên, trong lĩnh vực sáng tạo, nhiều người tin rằng tổng hợp kiến thức, kinh nghiệm và việc tự học sẽ hướng bạn đi đúng đường. Dù vai trò của bằng cấp trong lĩnh vực này là quan trọng, các tổ chức vẫn đề cao kinh nghiệm dù là được tích lũy thông qua thực tập, công việc tình nguyện hay các dự án trước đó.

Bên cạnh việc đi học các khóa đào tạo chính thống và kinh nghiệm làm việc thực tế, bạn có thể bắt đầu với việc quản lý tổ chức triển lãm cho các cá nhân trước. Từ việc lên kế hoạch đến rèn giũa kĩ năng giáo tiếp và quan hệ, từng dự án nhỏ có thể giúp bạn sau này, đặc biệt là trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật.