Cách tiếp cận tri thức giữa trẻ con và người lớn có giống nhau?
Tri thức luôn là một điều thiết yếu đối với tất cả mọi người, dù vẫn là đứa con nít hay bước sang tuổi tứ tuần. Mỗi lứa tuổi, mỗi giai đoạn trưởng thành, chúng ta sẽ “thu nạp” kiến thức cần thiết đúng với lứa tuổi đó. Vậy theo bạn, cách tiếp cận tri thức giữa trẻ con và người lớn như thế nào nhỉ?
Trẻ con tiếp cận tri thức bằng cách nào?
Trẻ con mình muốn nói ở đây, là tuổi ăn học, và còn sự bao bọc của gia đình. Thường thì ở độ tuổi này, đa phần cách tiếp cận tri thức mang tính “thụ động”, được chỉ dạy và truyền thụ lại từ gia đình, thầy cô hoặc người lớn tuổi. Chỉ một số bạn nhỏ hiện nay, được giáo dục theo hướng tự lập, tự tìm tòi phát triển thì có thể khám phá tri thức qua những hoạt động ngoại khóa, chương trình tình nguyện, cuộc thi,… từ đó có thể tự rèn luyện, trau dồi kiến thức cho bản thân.
Người lớn thì sao?
Động cơ học tập của người lớn có thể phức tạp hơn, đa dạng hơn nhưng những cơ chế để hình thành kiến thức thì có nhiều điểm tương đồng với việc học của trẻ con. Ngoại trừ các phương diện thực dụng, việc học bền vững và chủ động, ở người lớn cũng vẫn đòi hỏi những tiền đề như là sự ham muốn học hỏi, cần sự trải nghiệm, và cần thời gian để xây dựng một hệ thống tri thức cho riêng mình.
Có thể thấy, cái học ở người lớn lấy nguồn từ khắp nơi: Từ một cái đơn hàng trả về từ khách hàng, từ một văn bản bị sếp phê là chưa đạt, một dự án bị trễ hẹn bàn giao và vượt quá chi phí, hay đơn giản là một nhiệm vụ mình chưa làm bao giờ, học để chớp lấy một cơ hội, hay học để cải thiện một cái chướng tai gai mắt nào đó…
Trong mối so sánh với cách học ở trẻ con, người lớn học tốt hơn nếu thấy “cần”, “có thể áp dụng được”, được chủ động về cách học và cái sẽ học (lập kế hoạch), không đơn thuần là “học cho vui” mà học để làm gì, tại sao phải học nó.
Vì thế, theo ý kiến cá nhân của mình, tri thức của người lớn đến từ trải nghiệm cá nhân, những kinh nghiệm trong quá khứ ảnh hưởng tới tiến trình tiếp nhận và xây dựng tri thức mới, và những kiến thức cần thiết cho sự phát triễn của mỗi cá nhân.
Còn bạn, bạn nghĩ gì về cách tiếp cận tri thức giữ trẻ con và người lớn?