Blockchain có định hướng phát triển không?

Về tổng quan, mình thấy công nghệ và ứng dụng blockchain có thể đi theo ba con đường lớn là:

1) Đồng Bitcoin và đồng tiền Internet

2) Nền tảng trao đổi hàng hoá số không cạnh tranh (a protocol for digital rival goods)

3) Blockchain như một cơ sở dữ phân tán cho ngành công nghiệp ngân hàng và tài chính.

1. Đồng Bitcoin và đồng tiền Internet

Bitcoin có những đặc tính tuyệt vời để trở thành một đồng tiền thực sự. Vậy thì trước tiên hãy nghĩ về những đặc tính cần có của đồng tiền:

• Store of value (lưu giữ giá trị)
• Means of payment (phương tiện thanh toán)
• Unit of accounting (đơn vị kế toán)

Ngoài ra còn cần có những tính năng khác như khả năng vận chuyển, cất giữ (portability) ; khả năng hoán đổi (fungibility); khả năng không làm giả (anti-counterfeiting) etc. Trên nhiều phương diện Bitcoin có thể xứng đáng để trở thành một loại đồng tiền chuẩn mực trên toàn thế giới thay thế cho vịt trí của vàng trước khi kỷ nguyên của tiền giấy ra đời.

2. Nền tảng trao đổi hàng hoá số không cạnh tranh (a protocol for digital rival goods)

Đặc thù của các digital goods như là music, movie hay software là không độc quyền (non-exclusive) và không cạnh tranh (non-rival). Hai điều này có nghĩa là khi một người sử dụng software thì điều đó không gây ảnh hương đến người khác cũng sử dụng software này. Có thể giải thích thêm trên góc độ kinh tế là thế này: chi phí cận biên (marginal cost) của phần mềm là bằng 0. Thì dù phần mềm có lớn đến đâu và đầu tư nhiều đến đâu như hệ điều hành Window hay bộ tiện ích văn phòng Office thì giá để tạo thêm một phiên bản mới cũng chỉ bằng 0 và theo nguyên lý định giá trong kinh tế thì giá của sản phẩm đó cuối cùng sẽ bằng 0 (marginal cost = price). Hiểu một cách đơn giản trong cuộc sống hàng ngày là rất khó charge tiền users cho digital goods cũng như bảo hộ quyền sở hữu cho digital goods, điều này áp dụng cho cả music, movies và các loại nội dung khác trên Internet.

3. Blockchain như một cơ sở dữ phân tán cho ngành công nghiệp ngân hàng và tài chính.

Có khá nhiều nhóm công nghệ lớn đã có những bước tiến khi đưa ra nền tảng như vậy, điển hình như IBM, Microsoft, Hyperledger group, R3CV, Tech Bureau (phát triển mạnh tại Japan với công nghệ từ blockchain NEM) etc. Cách tiếp cận về các nền tảng này khá giống cách tiếp cận các nền tảng công nghệ tiên tiến khác trên thế giới như là AWS, Google Cloud, Microsoft Aruze hay Oracle, đó là việc các ông lớn chi ra một số tiền lớn để đảm bảo những tính năng tiên tiến nhất của nền tảng công nghệ đã được commoditized (công nghệ được chuẩn hoá và biến thành hàng hoá) rồi sau đó còn chi ra một số tiền lớn để tuỳ chỉnh công nghệ và để sale đến những đối tác lớn trong ngành ngân hàng và trong chính phủ. Nếu blockchain chỉ phát triển được theo con đường thứ 3 thì bản chất nó sẽ không khác với các bước tiến khác về cơ sở dữ liệu hay cơ sở điện toán đám mây khác đã xảy ra trước đó. Các ngành công nghiệp áp dụng như tài chính, ngân hàng,logistics có thể sẽ nhanh hơn, hiệu quả hơn nhưng những thay đổi này sẽ khó được nhận ra bởi người dùng cuối.