"Bình Ngô Đại Cáo" có đúng là do Nguyễn Trãi viết không?

  1. Lịch sử

Có ý kiến cho rằng Nguyễn Trãi chỉ là người thảo văn, còn Lê Lợi mới là tác giả thực sự của ''Bình Ngô Đại Cáo''.

Mình nhớ không nhầm thì ý kiến trên là từ Lưỡng quốc Tiến sĩ Đỗ Văn Khang (nguyên giảng viên ĐH KHXH&NV). Không rõ thực hư thế nào?

Từ khóa: 

nguyễn trãi

,

bình ngô đại cáo

,

lịch sử

,

lịch sử việt nam

,

lịch sử

Có thể thấy rằng giữa người hạ lệnh-chỉ đạo với người biên soạn có sự khác biệt nhau. Thử nói như Lê Lợi-người đứng đầu có thể hạ lệnh cho Nguyễn Trãi thay mình soạn BNĐC; Nguyễn Trãi là người soạn-tác giả nhưng trên danh nghĩa là của Lê Lợi. Hay một ví dụ khác là ở Quốc sử quán; các chức quan Giám tu, Tổng tài thường đứng đầu và được nhà vua giao trách nhiệm chỉ đạo biên soạn; nhưng thực tế những người biên soạn chính thường là các quan Toản tu, Biên tu...
Văn bản theo danh nghĩa của người đứng đầu có thể là do người đứng đầu thân bút hoặc lệnh người dưới thảo, soạn.
Trả lời
Có thể thấy rằng giữa người hạ lệnh-chỉ đạo với người biên soạn có sự khác biệt nhau. Thử nói như Lê Lợi-người đứng đầu có thể hạ lệnh cho Nguyễn Trãi thay mình soạn BNĐC; Nguyễn Trãi là người soạn-tác giả nhưng trên danh nghĩa là của Lê Lợi. Hay một ví dụ khác là ở Quốc sử quán; các chức quan Giám tu, Tổng tài thường đứng đầu và được nhà vua giao trách nhiệm chỉ đạo biên soạn; nhưng thực tế những người biên soạn chính thường là các quan Toản tu, Biên tu...
Văn bản theo danh nghĩa của người đứng đầu có thể là do người đứng đầu thân bút hoặc lệnh người dưới thảo, soạn.

Mình cũng chưa nghe đến thông tin này bao giờ. Nhưng mình thắc mắc xíu, "người thảo văn" khác với "tác giả thực sự" ở chỗ nào ạ?

Theo Đại Việt sử ký bản kỷ thực lục, quyển X: "Năm Đinh Mùi (1427, Minh Tuyên Đức năm thứ 2)... Tháng 12... Vua đã bình được giặc Ngô, bố cáo khắp thiên hạ, lời cáo như sau: ....". Tức là, người ban bố lời cáo này khắp thiên hạ là vua Lê Lợi (mà thời phong kiến, vua là người duy nhất được quyền ban hành các văn bản pháp luật mang tính quy phạm hoặc đơn hành), nhưng ở đây không nói bài Đại cáo bình Ngô là "ngự chế" của vua Lê Lợi nên ở đây, vua chỉ là người ban hành thôi còn người soạn thảo lại là một người khác. Và theo tớ, "người soạn thảo" chính là "tác giả" rồi.

Theo Lịch triều hiến chương loại chí, quyển VII: "Các thư từ đi lại với người Minh và những bài hiểu dụ cho các thành đều do ông soạn... Khi vua đã tha quân Minh về nước, ông (Nguyễn Trãi) vâng mệnh soạn bài "Bình Ngô đại cáo". Có nghĩa là, Lê Lợi là người chỉ đạo biên soạn Bình Ngô đại cáo và cũng là người ban hành bài này cho thiên hạ đều biết, nhưng "người soạn thảo" và cũng là "tác giả" của áng văn bất hủ này là Nguyễn Trãi ạ, ông soạn bài cáo này là vâng mệnh của Lê Lợi.

Mình chưa nghe thấy thông tin này bao giờ, tuy nhiên nếu có thì cũng cần xem xét, đối chiếu tư liệu để xác thực.