Bạn ơi, đừng chấp nhận "tự ti"! Hãy cùng nhau đánh bại nó!

Tuổi thanh niên đáng lẽ phải là lứa tuổi để các bạn trẻ sống hết sức, cháy hết mình, lao vào đời một cách say mê, cuồng nhiệt. Thế nhưng, có một sự thật là không phải ai cũng có thể làm được như vậy. Nhiều người trong chúng ta dường như luôn cảm thấy thiếu "lửa", thiếu động lực, thiếu tự tin để làm bất cứ một điều gì đó.

Vậy nguyên nhân là do đâu?

Có nhiều lý do cho việc này, nhưng một trong những lý do sâu xa nhưng thường gặp nhất, chính là sự tự ti vốn tồn tại trong phần lớn chúng ta.

(Nguồn: SteemKR)

Vậy sự tự ti, tính tự ti nghĩa là gì?

Về mặt định nghĩa, tính tự ti có thể được hiểu đơn giản là cảm giác thua kém của một cá nhân nào đó, khi anh ta so sánh mình với những người xung quanh. Việc này tạo ra cho anh ta một cảm giác không hài lòng với bản thân.

Cảm giác này có thể kéo dài và gây ra những hệ lụy nghiêm trọng.

Biểu hiện của tính tự ti như thế nào?

Có lẽ, một trong những cách dễ dàng nhất để nhận ra một người tự ti chính là việc anh ta có dám thể hiện chính mình, thể hiện cái tôi chân thật của anh ta hay không. Nghe chừng đơn giản, nhưng thực sự thì không phải ai cũng có thể thực hiện điều này.

Một người tự ti, do mặc cảm thua kém nên thường lo sợ sẽ bị người khác chê cười, phê bình. Việc này khiến anh ta thường rụt rè trong giao tiếp và tương tác xã hội.

(Nguồn: Sherlock & Zen)

Ngoài ra, mặc cảm thua kém nãy cũng tạo ra cho anh ta một tâm lý phòng thủ, khiến anh ta phản ứng thái quá với những lời châm chọc và phê bình từ người khác, dù những lời nói đó không có gì ác ý. Những người quá nhạy cảm với lời phê bình chính là những người tự ti.

Một biểu hiện khác của người tự ti là cố gắng khoác lên mình cái vỏ bọc tự cao tự đại. Việc cố gắng tỏ ra hơn người khác chính là cái phao cứu sinh để giúp họ cảm thấy mình không thua kém người khác, cảm thấy mình không bị chìm xuống dưới.

Nguyên nhân nào dẫn đến cảm giác tự ti?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc hình thành mặc cảm thua kém trong chúng ta, bao gồm nguyên nhân nội tại (internal) và các tác nhân bên ngoài (external):

Nguyên nhân nội tại

Chủ yếu là do thói quen tự so sánh bản thân mình với những người xung quanh, có thể là sự so sánh về ngoại hình, hoặc tài năng, học vấn, hoặc nghề nghiệp, thậm chí là gia cảnh. Đây cũng là những tác nhân khó khắc phục nhất, vì nó đến từ chính suy nghĩ của chúng ta.

(Nguồn: BAOMOI.COM)

Các tác nhân bên ngoài

Các tác nhân bên ngoài gây ra tính tự ti ở các bạn trẻ thường đến từ gia đình hoặc truyền thông, mà ví dụ điển hình là mạng xã hội.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu một người dành trọn thời niên thiếu sống bên cạnh những ông bố, bà mẹ quá khó tính và không bao giờ hài lòng và biết cách khen ngợi con mình, thì đứa con khi lớn lên thường sẽ phát triển tính tự ti, hoặc cầu toàn, vốn cũng là một dạng "lưới an toàn" giúp người đó tránh khỏi việc bị phê bình.

Nguyên nhân thứ hai - truyền thông và mạng xã hội (MXH) - có vẻ dễ nhận thấy hơn, nhất là trong thời buổi 4.0 hiện giờ. Có lẽ chúng ta đều phải thừa nhận rằng, mỗi khi nhìn những đứa bạn đăng tải hình ảnh đi chơi, mua xe, tậu nhà, được lên lon thăng chức...là trong lòng chúng ta cũng nổi lên những cơn ghen tị mông lung xa xôi nào đó. Sự ghen tị tất nhiên cũng bắt nguồn từ tính tự ti.

Những gì ta thấy trên MXH chỉ là một khung cảnh nhỏ trong toàn bộ cuộc đời của một người nào đó. (Nguồn: Success Magazine)

Làm sao cởi trói cho mình khỏi sự tự ti?

Nếu bạn tự xem mình là người có tính tự ti, thì đây có lẽ là câu hỏi mà bạn quan tâm nhất.

1/ Chấp nhận rủi ro

Một trong những phương pháp trực tiếp nhất, thậm chí hữu dụng nhất về mặt lâu dài, chính là tích cực và liên tục bước ra khỏi vùng an toàn (comfort zone) của mình. Một khi bạn thực hiện việc này đủ nhiều, nó sẽ trở thành một thói quen, và sau một thời gian nhìn lại, bạn sẽ thấy tính rụt rè, e ngại trong mình đã tan biến từ bao giờ.

2/ Chăm chỉ học tập & làm việc

Việc chấp nhận rủi ro này cũng nên đi kèm với sự chăm chỉ học tập, trau dồi kiến thức cùng những kỹ năng làm việc. Việc gia tăng những kiến thức nền tảng sẽ giúp chúng ta có cơ sở vững vàng hơn, đồng thời cũng giúp chúng ta thoát khỏi "bẫy tâm lý" ảo tưởng sức mạnh (tìm hiểu thêm tại đây).

(Nguồn: Giáo Xứ Vĩnh Hương)

3/ Chấp nhận bản thân

Giải pháp thứ ba chính là học cách chấp nhận bản thân. Một khi bạn cảm thấy hài lòng với bản thân và từ bỏ được thói quen so sánh mình với người khác, bạn cũng sẽ không còn phải lo sợ bị cảm giác tự ti xâm chiếm.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể thực hiện điều này. Một trong những cách để thực hiện nó, chính là hãy nhận ra rằng trên đời này, trong vũ trụ này, tuyệt nhiên không có 2 thứ nào giống nhau như đúc cả, kể cả những giọt nước cũng khác nhau về kích cỡ. Và nếu mỗi cá thể trong vũ trụ này đều bình sinh đã khác nhau, thì việc gì chúng ta phải tự so sánh bản thân với người khác, và cố gắng trở nên giống họ phải không nào!

Cuộc sống sẽ dễ dàng & thú vị hơn biết bao khi ta chấp nhận chính mình. (Nguồn: Thanh Niên)

4/ Từ bỏ cái tôi của mình

Giải pháp cuối cùng có phần triết học hơn: nếu bạn nhận ra được rằng một trong những chức năng chính của bộ não chúng ta là không bao giờ cảm thấy hài lòng với hiện tại, thì khi những bất mãn và cảm xúc tiêu cực kéo đến, bạn sẽ có thể bình thản đón nhận chúng, và rồi để chúng qua đi.

Về phần bộ não, nó phải luôn luôn vận động và suy tư thì mới giúp cho cơ thể của chúng ta sinh tồn được. Bạn cứ tưởng tượng vào thời tiền sử, với bao mối nguy hiểm rình rập xung quanh, nếu chúng ta luôn cảm thấy tự tin, vô lo, thì khả năng chúng ta bị thú dữ ăn thịt, hoặc bị thiên tai cướp đi sinh mạng là khá cao.

Tuy nhiên, chúng ta vẫn đang sống trong thời kỳ hiện đại, vốn ít nguy hiểm nhưng phức tạp hơn hẳn. Một trong những giải pháp thực tế cho việc này là tập các môn như yoga, thiền định...nhằm giúp bạn trở nên có nhận thức hơn về cách vận hành của bộ não, của cái tôi của mình, và tìm cách giới hạn, khống chế nó.

(Nguồn: happenings.lpu.in)

Bạn có nghĩ rằng tính tự ti mang trong nó hệ lụy rất nghiêm trọng không? Theo bạn khắc phục nó có khó không? Hãy cùng chia sẻ trong phần bình luận cuối bài nào!

Nguồn:

Bạn tự ti về bản thân? | CLB Kỹ Năng Sống

kynangsong.org

Bạn hiểu như thế nào về bệnh tự ti ở giới trẻ? - Kyna.vn

thuvien.kyna.vn

Cách để Vượt qua Sự tự ti – wikiHow

www.wikihow.vn

Tính mặc cảm tự ti và cách khắc phục - Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam

www.vusta.vn