5 lầm tưởng và định kiến phổ biến về cộng đồng LGBT

Mình từng xem loạt phim “Queer Eye” – kể về 5 người đồng tính nam dành thời gian giúp đỡ những người đang gặp khó khăn trong cuộc sống, hướng dẫn họ có được kỹ năng xã hội cần thiết cũng như xây dựng phong cách thời trang phù hợp. Có một tập phim mà người được giúp đỡ hỏi một trong 5 anh chàng đồng tính rằng:

– Trong hai cậu có ai đã kết hôn chưa?

– Tôi đã kết hôn. Chúng tôi bên nhau 13 năm và kết hôn được 5 năm. 5 năm trước, kết hôn đồng tính là phạm luật.

– Cậu là chồng hay vợ?

– Ưm… đó là quan niệm sai lầm, mình nên bỏ cách nghĩ đó đi.

Không ít người cho rằng trong một mối quan hệ đồng tính, phải có một người đóng vai “chồng” và một người đóng vai “vợ”. Và đa số các phương tiện truyền thông hiện nay cũng miêu tả các cặp đồng tính theo xu hướng này.

Nhưng thực tế, không có khái niệm “chồng” hay “vợ” trong mối quan hệ đồng tính nam và đồng tính nữ. Họ thường chia sẻ trách nhiệm với nhau một cách bình đẳng hơn là tuân theo các vai trò giới theo truyền thống.

Trên đây chỉ là một trong nhiều lầm tưởng phổ biến về cộng đồng LGBT+. Ngoài ra thì còn có:

Lầm tưởng 2: Tất cả đồng tính nam đều “ẻo lả” còn đồng tính nữ thì như đàn ông

Sự thật thì xu hướng tính dục không liên quan đến cách thể hiện cũng như hành vi của một người. Đồng ý là vẫn có những bạn đồng tính nam khá yếu đuối, ẻo lẻ như phụ nữ, nhưng cũng có nhiều anh đồng tính cực kỳ mạnh mẽ và nam tính. Tương tự, một số đồng tính nữ trông như đàn ông nhưng vẫn có những bạn cực kỳ nữ tính.

Thực tế, cộng đồng LGBT+ rất đa dạng. Các đặc điểm về tính cách, hành vi, ăn mặc, giọng nói có thể khác nhau từ người này sang người khác dù cùng một bản dạng giới hoặc xu hướng tính dục. Nên ta đừng nhìn vào vẻ ngoài, đừng thấy một bạn nam nhu mì yếu ớt đã vội khẳng định người ta là đồng tính.

Lầm tưởng 3: Bố mẹ là đồng tính thì dễ nuôi dạy con thành đồng tính

Chưa có một nghiên cứu hay bằng chứng nào cho thấy đồng tính luyến ái lây truyền qua môi trường xã hội. Vì vậy, con của những bố mẹ đồng tính không phải dễ bị thu hút bởi người cùng giới hơn là con của những bố mẹ dị tính.

Hơn nữa, nếu xu hướng tính dục chỉ đơn thuần là một hành vi được học thông qua nuôi dạy hoặc môi trường sống, vậy thì tại sao nhiều bậc phụ huynh dị tính vẫn có con là đồng tính?

Lầm tưởng 4: Người song tính (bisexual) thường thiếu chung thủy

Chắc đây là định kiến của khá nhiều người, khiến cho những bạn song tính cũng chịu không ít sự kỳ thị kể cả trong cộng đồng LGBT+. Vì người song tính có thể yêu cả nam lẫn nữ nên nhiều người cho rằng họ sẽ nhanh thấy chán, dễ lung lay, hay ngoại tình, khó mà duy trì mối quan hệ cam kết 1:1 với một đối tượng.

Chưa kể yêu một người song tính cũng là một sự mệt mỏi. Nghĩ thử xem, khi yêu, chúng ta đề phòng “con giáp thứ 13” ở một giới đã đủ mệt. Nay yêu người song tính, bạn phải đề phòng ở cả hai giới, nhìn đâu cũng thấy tình địch!

Nhưng chúng ta đang đánh tráo khái niệm giữa “xu hướng tính dục” và bản tính của một người. Nếu đã có ý muốn ngoại tình thì dù họ là ai, yêu nam hay nữ hay cả hai, kết cục họ cũng vẫn ngoại tình mà thôi.

Hơn nữa, vẫn có những bạn song tính chung thủy lâu dài với một đối tượng, và số này chiếm không ít. Theo nghiên cứu của Lisa Diamond về tính linh hoạt trong tính dục (Sexual fluidity) [1], 89% nữ giới được xác định là song tính có mối quan hệ 1:1 gắn bó dài lâu.

Vì vậy, vấn đề ở đây là họ có muốn chung thủy với bạn hay khômg thôi chứ chẳng liên quan gì đến xu hướng tính dục của người ta cả.

Lầm tưởng 5: Hầu hết người nhiễm HIV là đồng tính nam hoặc là nam song tính

Nếu ở Mỹ, nhận định này đúng về mặt số liệu. Hầu hết các ca nhiễm mới là đồng tính nam hoặc nam song tính (theo số liệu cập nhật năm 2021 của CDC – Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ) [2].

Tuy nhiên, nếu nhìn ra ngoài nước Mỹ, bạn sẽ thấy nhận định trên là chưa chính xác. Ở những nơi khác trên thế giới, đặc biệt Châu Phi – nơi có lượng người nhiễm HIV lớn nhất, phần lớn người bị nhiễm là dị tính, và một nửa trong số đó là nữ giới.

Vì vậy, nhận định “hầu hết người nhiễm HIV là đồng tính nam hoặc là nam song tính” có thể đúng ở một số nơi nhưng hiện tại nó vẫn chưa chính xác 100% khi nhìn vào bức tranh tổng thể của căn bệnh thế kỷ này.

Ngoài 5 lầm tưởng trên, bạn còn biết những hiểu sai hay định kiến nào phổ biến về cộng đồng LGBT+ không?

Nguồn thông tin trong bài:

[1] Diamond, L., (2008a). Female bisexuality from adolescence to adulthood: Results from a 10-year longitudinal study. Developmental Psychology, 44, 5–14. doi:10.1037/0012-1649.44.1.5

Diamond, L. (2008b). Sexual Fluidity: Understanding Women’s Love and Desire. Cambridge, MA: Harvard University Press.

[2] Centers for Disease Control and Prevention (2021). HIV among gay and bisexual men. Retrieved from https://www.cdc.gov/hiv/group/msm/(accessed June 29, 2022).

Lược dịch từ sách “The Psychology of Human Sexuality” – Justin J. Lehmiller.